Του Τάσου Δασόπουλου
Με τις μέρες να μετρούν αντίστροφα για την ανάληψη των καθηκόντων της Προεδρίας από τον Ντόναλτ Τραμπ, Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη, προσπαθούν από τώρα, να μετρήσουν τις επιπτώσεις στην ανάπτυξη της ΕΕ, από επιθετική πολιτική δασμών των ΗΠΑ.
Στην ίδια κατεύθυνση, το ΔΝΤ προβλέπει ότι η εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, όπως τουλάχιστον αυτή προδιαγράφεται μέχρι σήμερα, μπορεί να κοστίσει έντονη αβεβαιότητα και μαζί απώλεια έως και 0,5% στο παγκόσμια ΑΕΠ.
Η ΕΚΤ από την πλευρά της υπολογίζει ότι μια επιθετική πολιτική δασμών από τις ΗΠΑ μπορεί να μειώσει την ισχαιμική ανάκαμψης της Ευρωζώνης από 1% έως και 1,4% φέροντας την Ευρώπη σε ένα καθεστώς ύφεσης το 2025 . H Ευρωπαϊκή επιτροπή, στην δική της εκτίμηση, εκτιμά οι δασμοί Τραμπ θα κοστίσουν περίπου 100 δισ. στις ευρωπαϊκές εξαγωγές. Προς το παρόν, η Κεντρική Τράπεζα του Ευρώ, ετοιμάζεται να δώσει μια “χείρα βοηθείας” στην όλη κατάσταση για να συγκρατήσει την επιβράδυνση στην Ευρωζώνη.
Με τεκμηριωμένη πλέον την πρόβλεψη ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί ταχύτερα ίσως και 0,2% κάτω από το στόχο του 2%, η ΕΚΤ ετοιμάζεται να μειώσει τα επιτόκια του ευρώ συνολικά κατά 1% μέσα στο 2025, στο 2% από 3% που έκλεισαν, μετά και την μείωση του Δεκεμβρίου του 2024. Ο στόχος δεν είναι μόνο η ανάκαμψη των οικονομιών της Ευρωζώνης, αλλά και η αντιμετώπιση του αυξημένου δανεισμού, ειδικά για την Γαλλία και την Ιταλία, οι οποίες δανείζονται πλέον εκατοντάδες δισεκατομμύρια, με επιτόκια υψηλότερα από αυτά της Ελλάδας. Ένα ακόμη στοιχείο που θα έχει κατά νου η ΕΚΤ κατά την διάρκεια του χρόνου, είναι και η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου. Τούτο όχι μόνο λόγω του ότι η ΕΚΤ είναι θεματοφύλακας του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, αλλά και του γεγονότος ότι ένα αδύναμο ευρώ σε μια οικονομία όπως η ευρωπαϊκή, η οποία πάσχει από έλλειμμα ενέργειας, μπορεί να πυροδοτήσει ανά πάσα ώρα και στιγμή νέο κύκλο πληθωριστικών πιέσεων σε μια δύσκολή περίοδο.
Οι ανησυχίες της Αθήνας
Την ίδια ώρα, στην Αθήνα η προσοχή επικεντρώνεται στις εξαγωγές αγαθών καθώς το 2024 – όπως έγινε και το 2023, αναμένεται να κλείσουν με μείωση της τάξης του 2% – 2,5%.
Κάτι τέτοιο, εκτός από τις ελληνικές επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό θα πλήξει και το ΑΕΠ αφού την ώρα που μειώνονται οι εξαγωγές, οι αυξημένες επενδύσεις σε συνδυασμό με την χαμηλή παραγωγική βάση της οικονομίας αυξάνουν τις εισαγωγές, διευρύνοντας το εμπορικό έλλειμμα και άρα την καθαρή εκροή πόρων από την οικονομία.
Mε βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 11μηνο Ιανουαρίου Νοεμβρίου, το εμπορικό έλλειμμα έφτασε τα 31,15 δισ. ευρώ, έναντι 28,67 δισ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2023, καταγράφοντας αύξηση 9,9%. Η διεύρυνση προέκυψε από την μείωση κατά το ίδιο διάστημα των εξαγωγών αγαθών κατά 3% και την αύξηση των εισαγωγών κατά 1,9%.
Το μόνο κομμάτι των εξαγωγών το οποίο έχει μείνει -προς το παρόν- ανεπηρέαστο από την κρίση είναι το κομμάτι των υπηρεσιών λόγω κυρίως του τουρισμού, τα έσοδα από τον οποίο αναμένεται για φέτος να φτάσουν τα 22 δισ. ευρώ, από 20 δισ. ευρώ που έφτασαν το 2023.
