Στελέχη της οργάνωσης ανταρτών ELN στον νομό Κατατούμπο (βορειοανατολικά) τόνισαν πως η σύγκρουση “θα συνεχιστεί” αν διεξαχθεί οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση καθώς η Μπογοτά, κατ’ αυτά, έχει πλέον περάσει από την πολιτική της “απόλυτης ειρήνης” σε “απόλυτο πόλεμο”.
Σε σπάνια συνέντευξή τους, που παραχώρησαν σε κρησφύγετο σε ορεινή περιοχή κοντά στα σύνορα της Κολομβίας με τη Βενεζουέλα, τα δυο ηγετικά στελέχη των ανταρτών, ο διοικητής “Ρικάρδο” και η διοικήτρια “Σιλβάνα Γκερέρο” (σ.σ. πρόκειται για ψευδώνυμα) είπαν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως οι αντάρτες δεν θα διστάσουν να πολεμήσουν τους 10.000 στρατιωτικούς που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή.
Η πρόσφατη κλιμάκωση της βίας οδήγησε σε αποτυχία την προσπάθεια του σοσιαλδημοκράτη προέδρου Γουστάβο Πέτρο να αφοπλιστούν και να διαλυθούν όλες οι ένοπλες παρατάξεις, ώστε η Κολομβία να γυρίσει τη σελίδα της εμφύλιας ένοπλης σύρραξης που διαρκεί πάνω από μισό αιώνα κι έχει στοιχίσει τη ζωή σε 1,1 εκατομμύριο ανθρώπους, εγχείρημα που βάφτισε “απόλυτη ειρήνη”.
“Σε τελευταία ανάλυση, πρόκειται για απόλυτο πόλεμο”, αντέτεινε ειρωνικά ο διοικητής Ρικάρδο, προειδοποιώντας: “αν εξακολουθήσουν να φθάνουν κι άλλοι στρατιώτες στην περιοχή, είναι σίγουρο ότι η σύγκρουση θα συνεχιστεί, διότι θα αμυνθούμε και θα αμυνθούμε ως δύναμη εξεγερμένων”.
“Η πολιτική του Πέτρο για την ειρήνη ήταν αποτυχία”, πλειοδότησε η διοικήτρια Σιλβάνα.
Μέσα “στους μερικούς μήνες που απομένουν” στην κυβέρνησή του, ο πρόεδρος παίζει σαν “τελευταίο χαρτί” τη διαδικασία αφοπλισμού και διάλυσης περίπου εκατό μαχητών του 33ου Μετώπου των πρώην FARC, που δρα στην περιοχή και στο οποίο ο ELN κήρυξε πόλεμο. “Κάτι πρέπει να δείξει”, έκρινε η διοικητήτρια. Αλλά “ίσως, σε λίγο καιρό, δούμε αντεπίθεση άλλης διάστασης”, διεμήνυσε η Σιλβάνα Γκερέρο.
Πρόκειται για την πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε το “Βορειοανατολικό Μέτωπο Πολέμου” του ELN σε μέσο ενημέρωσης αφότου ξέσπασαν εχθροπραξίες στην περιοχή, βυθίζοντας την Κολομβία στην πιο σοβαρή κρίση της τελευταίας δεκαετίας.
Φρουρούμενα από περίπου τριάντα αντάρτες βαριά οπλισμένους, τα δυο στελέχη, καθισμένα, με τουφέκια στα χέρια, δήλωσαν πως η οργάνωσή τους είναι ανοικτή στον διάλογο, αλλά έτοιμη για πόλεμο.
Η κυβέρνηση έχει εγγράψει τη διοικήτρια Σιλβάνα —το πραγματικό της όνομα είναι Λους Αμάντα Παγιάρες— στον κατάλογο των πλέον καταζητούμενων μελών του ELN και προσφέρει αμοιβή περίπου 25.000 δολαρίων για οποιαδήποτε πληροφορία θα επέτρεπε τη σύλληψή της.
Ο Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης (ELN), που ιδρύθηκε το 1964, οργάνωση εμπνεόμενη από τη δράση του επαναστάτη Ερνέστο “Τσε” Γκεβάρα (1928-1967), την επανάσταση στην Κούβα και τη θεολογία της απελευθέρωσης, εκτιμάται πως έχει σήμερα 5.800 μαχητές κι είναι παρών σε διάφορες περιοχές της κολομβιανής επικράτειας.
Από τα μέσα Ιανουαρίου, εξαπέλυσε σειρά εφόδων στον νομό Κατατούμπο εναντίον διαφωνούντων των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC).
Τα βίαια επεισόδια ανάγκασαν σχεδόν 56.000 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 76 ανθρώπους, σύμφωνα με αριθμούς της κολομβιανής κυβέρνησης.
Αναλυτές θεωρούν πως η πρόσφατη σύγκρουση του ELN με το 33ο Μέτωπο αφορά τον έλεγχο του εδάφους και χρυσοφόρων οδών της διακίνησης κοκαΐνης προς τη Βενεζουέλα.
Το έδαφος υπό τον έλεγχο της οργάνωσης ανταρτών στον νομό χαρακτηρίζεται πύλη προς τις ακτές της χώρας στην Καραϊβική, από όπου η κοκαΐνη που παράγεται στην Κολομβία συχνά ξεκινά να ταξιδεύει προς τον υπόλοιπο κόσμο.
Η κυβέρνηση λέει πως ο ELN έχει πλέον στενές σχέσεις με το μεξικανικό καρτέλ Σιναλόα. Αλλά τα στελέχη της οργάνωσης αρνήθηκαν πως υπάρχει άμεση εμπλοκή της στη διακίνηση ναρκωτικών, αν και παραδέχτηκαν πως ο ELN εισπράττει “φόρους” για την κοκαΐνη που παράγεται στην Κατατούμπο.
“Φορολογούμε (sic) με το κιλό στην περιοχή διότι χρειαζόμαστε μια οικονομία”, ανέφερε η διοικήτρια Σιλβάνα, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση προσπαθεί να “σπιλώσει” την οργάνωση ταυτίζοντάς τη με “τη διακίνηση ναρκωτικών”.
Ερευνητές εκτιμούν πως τα τελευταία χρόνια ο ELN μετατράπηκε σε οργάνωση που δρα σε δυο χώρες — τόσο στην Κολομβία, όσο και στην άλλη πλευρά των συνόρων, στη Βενεζουέλα.
Τα δυο στελέχη του Βορείου Μετώπου απέρριψαν τον ισχυρισμό αυτόν. “Δεν υπάρχουν θέσεις (του ELN) στην άλλη πλευρά των συνόρων”, τόνισε ο διοικητής Ρικάρδο.
Πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου Πέτρο δεν σταματούν να λένε πως οι οργανώσεις των ανταρτών επωφελήθηκαν από την κατάπαυση του πυρός που κήρυξε η κυβέρνησή του για να ανασυνταχτούν και να ενισχυθούν.
Διάφορες ένοπλες ομάδες διεκδικούν τον έλεγχο περιοχών από όπου διέρχονται οδοί διακίνησης ναρκωτικών στη χώρα.
Ενώ η επιφάνεια όπου καλλιεργείται κόκα, φυτό τα φύλλα του οποίου είναι η βάση στην διαδικασία παραγωγής κοκαΐνης, έχει αυξηθεί αλματωδώς, κατά 420%, από το 2012, κατά υπολογισμούς του ΟΗΕ.
Για τον πρόεδρο Πέτρο, το επαναστατικό πνεύμα του ELN έχει χαθεί και στη θέση του δεν υπάρχει πλέον παρά η “απληστία” για κόκα και κέρδος.
Για τα στελέχη του Βορειοανατολικού Μετώπου η ιδεολογία της οργάνωσης, ιστορικά επηρεασμένης από τη θεολογία της απελευθέρωσης, κάθε άλλο παρά έχει σβήσει.
“Τα τουφέκια μας δεν στρέφονται ποτέ εναντίον του λαού. Τα όπλα που φέρουμε σκοπό έχουν την υπεράσπιση του λαού”, διαβεβαίωσε η διοικήτρια Σιλβάνα.
Ο διοικητής Ρικάρδο υπερθεμάτισε: “είναι οι κοινωνικές μεταμορφώσεις (…) αυτές που θα μειώσουν την ένοπλη αναταραχή”.
