Τα φυσικά δίκτυα (πράκτορες, μεσίτες, προσωπικό ασφαλιστικών εταιρειών) εξακολουθούν να έχουν το «πάνω χέρι» στον ασφαλιστικό κλάδο, με τις τράπεζες ωστόσο να ελέγχουν υψηλά μερίδια σε ιδιαίτερα υποσχόμενους τομείς και το διαδίκτυο να περιορίζεται ουσιαστικά στο χώρο των καλύψεων οχημάτων.
Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η εικόνα που επικρατεί σήμερα στην εγχώρια αγορά, το μέγεθος της οποίας αναμένεται να διευρυνθεί σημαντικά κατά τα επόμενα χρόνια και ως επακόλουθο κάθε ένα από τα δίκτυα να επιδιώκει να καρπωθεί μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας.
Ειδικότερα, οι τράπεζες -μέσω των συνεργαζόμενων ασφαλιστικών εταιρειών- φαίνεται να ελέγχουν εδώ και πολλά γύρω στο 45%-50% του κλάδου ζωής, με έμφαση στα προϊόντα που είναι συνδεδεμένα με επενδύσεις (unit linked). Κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2024, μέσω των τραπεζών πέρασε το 49,3% της παραγωγής των ατομικών συμβολαίων του κλάδου ζωής και το 10,4% των ομαδικών.
Καταλυτικό ρόλο στα τόσο υψηλά μερίδια αγοράς παίζουν τα ιδιαίτερα πενιχρά προσφερόμενα καταθετικά επιτόκια και οι έντονες προσπάθειες των τραπεζικών δικτύων να πείσουν τους πελάτες τους να μετατρέψουν μέρος των καταθέσεών τους σε αμοιβαία κεφάλαια και unit-linked προϊόντα των συνεργαζόμενων ασφαλιστικών εταιρειών.
Στον κλάδο υγείας, η συμβολή των τραπεζών είναι πολύ χαμηλότερη και έτσι προκύπτει (βλέπε πρόσφατη μελέτη της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος) ότι το 2023 το μερίδιό του στο σύνολο των καλύψεων ζωής και υγείας ήταν 37,5%. Το αντίστοιχο μερίδιο του διαδικτύου ήταν μόλις 0,04%.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, στους κλάδους των γενικών καλύψεων, σε άλλους τομείς η συμβολή των τραπεζών είναι ιδιαίτερα χαμηλή (πχ 4,6% στις τεχνικές ασφαλίσεις, 0% στα πληρώματα πλοίων, 0,8% στα σκάφη αναψυχής, 0,7% στις μεταφορές εμπορευμάτων, 6,5% στη γενική αστική ευθύνη) και σε άλλους πολύ σημαντική.
Για παράδειγμα, στον κλάδο περιουσίας, οι τράπεζες καρπώθηκαν το 26,5% της αγοράς το 2023 και ειδικότερα το 47,1% στις καλύψεις κατοικιών (οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι προϋπόθεση για τη δανειοδότηση της αγοράς μιας κατοικίας αποτελεί η ασφάλισή της) και το 17,7% στις επιχειρήσεις.
Για τον κλάδο αυτοκινήτου δεν υπάρχουν στοιχεία, πλην όμως με βάση τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, οι τράπεζες έχουν αξιοσημείωτη παρουσία, ενώ πολύ σημαντικό μερίδιο περνάει μέσα από το διαδίκτυο (ηλεκτρονικές πλατφόρμες, αλλά και εταιρείες που λειτουργούν με αιχμή το διαδίκτυο, όπως η Anytime και η Hellas Direct).
Η «επόμενη μέρα»
Οι προοπτικές της ασφαλιστικής αγοράς είναι σαφώς θετικές για την επόμενη διετία και ιδιαίτερα για τα τμήματα εκείνα στα οποία διαθέτουν σημαντική παρουσία οι τράπεζες, όπως τα unit-linked προϊόντα και οι καλύψεις κατοικιών και επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, η συνεχιζόμενη υποχώρηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει συρρικνώσει περαιτέρω τις αποδόσεις των καταθέσεων, με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι περισσότεροι αποταμιευτές θα στραφούν προς εναλλακτικές λύσεις, με τα προϊόντα unit linked να αποτελούν μία από αυτές.
Επίσης, μετά και τα περυσινά κυβερνητικά μέτρα, έχουν ενισχυθεί τα φορολογικά κίνητρα για τις ασφαλίσεις κατοικιών, ενώ από το φετινό Ιούνιο καθίσταται υποχρεωτική η κάλυψη των επιχειρήσεων με ετήσιο κύκλο εργασιών υψηλότερο των 500.000 ευρώ έναντι φυσικών καταστροφών. Τέλος, τόσο το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», όσο και οι εντονότερες προσπάθειες των τραπεζών να δραστηριοποιηθούν στο κομμάτι της στεγαστικής πίστης, αναμένεται να δημιουργήσουν μεγαλύτερο αντικείμενο για τον κλάδο της ασφάλισης κατοικιών.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, τα ασφαλιστικά δίκτυα θα κονταροχτυπηθούν προκειμένου να διεκδικήσουν μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας, με φορείς των ασφαλιστικών δικτύων να επαναφέρουν στο προσκήνιο καταγγελίες για θέματα αθέμιτων πρακτικών από την πλευρά των τραπεζών.
