Την Τρίτη ήταν η σειρά Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να τηλεφωνήσει στον Κυριάκο Μητσοτάκη για ευχές για τα γενέθλια του, μετά το τηλεφώνημα του πρωθυπουργού στις 26 Φεβρουαρίου για τα δικά του γενέθλια.
President @RTErdogan spoke by phone with Prime Minister Kyriakos Mitsotakis of Greece.
President Erdoğan wished a happy birthday to Prime Minister Mitsotakis.
The two leaders reaffirmed their determination to work together to further strengthen the cooperation between Türkiye…
— Presidency of the Republic of Türkiye (@trpresidency) March 4, 2025
Ευχές και αβρότητες που έχουν στόχο να επικοινωνήσουν την προσπάθεια που δηλώνουν ότι καταβάλλουν οι δύο πλευρές για να διατηρήσουν τα «ήρεμα νερά» και το εποικοδομητικό κλίμα, με ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας.
Η Τουρκία στον κόσμο στη δεύτερη εποχή Τραμπ
Το δικό της αφήγημα στη διεθνή σκηνή επιχειρεί να χτίσει η Τουρκία, στη σκιά της νέας εποχής Τραμπ στο Λευκό Οίκο. Στόχος στρατηγικά κέρδη με το βλέμμα και στη σχέση Άγκυρας – ΕΕ και στο νέο τοπίο που διαμορφώνει η πλήρης διαφοροποίηση των ΗΠΑ στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έδωσε το στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει αξιοποιώντας και τις διαφωνίες Βρυξελλών – Ουάσιγκτον που πλέον γιγαντώνονται. Με την Τουρκία να λαμβάνει πρόσκληση και να είναι παρούσα στη σύνοδο που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο για την Ουκρανία.
Σε αυτό το πλαίσιο, μπαίνουν και οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, με τον Ερντογάν να επιμένει στα «ήρεμα νερά», αφού αυτή την περίοδο αυτό προέχει το προφίλ της θεσμικότητας και μίας υπεύθυνης δύναμης, η οποία επιμένει στις αξιώσεις της μεν, δεν προχωρά σε πράξεις που θα μπορούσαν να φέρουν στο προσκήνιο μία ένταση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κρίση και να καταδικαστεί από τις Βρυξέλλες. Μία ένταση η οποία αυτή την περίοδο δεν έχει να δώσει κάτι στην Τουρκία.
Ερντογάν για «ήρεμα νερά»
Η αναφορά Ερντογάν στην πρόθεση του να διατηρηθεί «το περιβάλλον σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο» αλλά και η «θετική ατμόσφαιρα, που έχουμε δημιουργήσει στις σχέσεις μας με τη γειτονική μας Ελλάδα μέσω αμοιβαίων βημάτων» δείχνει και τη διάθεση του να εμφανιστεί πρόθυμος για διάλογο παρά τις όποιες «παραφωνίες» εμφανίζονται κατά καιρούς στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Ωστόσο όσο παραμένει άλυτο το θέμα καθορισμού θαλασσίων ζωνών η ένταση που θα υπονομεύει τα «ήρεμα νερά» και θα παραμένει έστω και κάτω από το τραπέζι.
Ενώ όταν η Τουρκία μιλά για αμοιβαία βήματα εννοεί σαφώς ότι περιμένει από την Αθήνα να μην προχωρά σε κινήσεις που μπορεί να θέσουν υπό αμφισβήτηση μαξιμαλιστικές τουρκικές αξιώσεις…
Για την Αθήνα η αισιοδοξία των πρώτων ημερών μετά τις εκλογές και μέχρι τα μέσα του 2024 δείχνει να έχει σβήσει, δεδομένων και των αντιδράσεων από τα δεξιά της κυβερνητικής παράταξης. Με τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, να παραδέχεται μεγάλη απόσταση στις θέσεις Αθήνας και Άγκυρας που δεν επιτρέπουν στον πολιτικό διάλογο να μπει στα «βαθιά».
Σύμφωνα με την αντιπολίτευση ωστόσο η κυβέρνηση στερείται στρατηγικού σχεδίου που θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλίες που να μπορέσουν να οδηγήσουν σε λύσεις.
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις
Το δικό τους ρόλο θα παίξουν στα ελληνοτουρκικά και οι σχέσεις Αθήνας – Ουάσιγκτον, με διπλωμάτες να χαρακτηρίζουν επανειλημμένα ως «προβληματική» την θεώρηση Τραμπ που ως επιχειρηματίας προσεγγίζει και την εξωτερική πολιτική συναλλακτικά.
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Παρασκευή, 28 Φεβρουαρίου, ο Γιώργος Γεραπετρίτης είχε την πρώτη του συνάντηση με τον αμερικανό ΥΠΕΞ, Μάρκο Ρούμπιο στην Ουάσιγκτον.
Με την ελληνική διπλωματία να εξερευνά κατ΄αρχήν τις νέες ισορροπίες στις ελληνοαμερικανκές σχέσεις. Να παραμένει το ερώτημα τι θα συμβεί σε μία δυνητική κρίση με την Τουρκία και τι θα γίνει όταν η Ελλάδα θα πρέπει να διαλέξει πλευρά, σε μία περίοδο που τα συμφέροντα ΕΕ και ΗΠΑ δείχνουν να μπαίνουν σε αντίθετες τροχιές.
Επισήμως Γεραπετρίτης και Ρούμπιο επεσήμαναν το στρατηγικό χαρακτήρα των διμερών σχέσεων. Ενώ ο αμερικανός ΥΠΕΞ υπογράμμισε το ρόλο της Ελλάδας ως αξιόπιστου συμμάχου εντός του NATO. Συμφώνησαν στην ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας στον τομέα της άμυνας, της οικονομίας, του εμπορίου και του τουρισμού και δόθηκε έμφαση στο σημαντικό ρόλο της Ελλάδας, ως ενεργειακού κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο. Το πώς θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες ωστόσο αναμένεται να φανεί.
ΕΕ- ΗΠΑ και Τουρκία
Τη ρήξη ΕΕ – ΗΠΑ θέλει να αξιοποιήσει και η Τουρκία. Η αναφορά Ερντογάν τη Δευτέρα, πως «γίνεται όλο και πιο αδύνατο για την Ευρώπη να επιβιώσει ως παγκόσμιος παράγοντας χωρίς την Τουρκία να πάρει τη θέση που της αρμόζει. Για να το θέσουμε ωμά, η ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς την Τουρκία είναι αδιανόητη. Περιμένουμε από τους ευρωπαίους φίλους μας να αντιμετωπίσουν αυτή την πραγματικότητα και να προωθήσουν τη διαδικασία πλήρους ένταξής μας με οραματική προοπτική».
Η Άγκυρα υπογραμμίζει το ρόλο της και τη δύναμη της ως περιφερειακός παίκτης, με σημαντική παρουσία στην Αφρική, αλλά και προσπάθεια να αυξήσει την παρουσία της και στη Μέση Ανατολή.
Την ίδια στιγμή η Τουρκία υπογραμμίζει και το ρόλο που διαδραματίζει η τουρκική αμυντική βιομηχανία και τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό προς όφελος της ΕΕ.
Η Τουρκία ενισχύει το αφήγημα της και παρά την καχυποψία που αντιμετωπίζει στον αραβικό κόσμο, για το ρόλο που θέλει να παίξει στη Μέση Ανατολή, δεν παύει να διεκδικεί με αξιώσεις σημαντικά αναβαθμισμένο ρόλο στο ΝΑΤΟ, αλλά και αλλαγή στάσης της ΕΕ όσον αφορά τις σχέσεις Άγκυρας – Βρυξελλών που άπτονται τόσο ζητημάτων άμυνας, όσο και οικονομικών δεσμών.
