Μία δεκαετία μετά την εκρηκτική άνοδο των φυτικών προϊόντων που στόχευαν στο ευρύ καταναλωτικό κοινό, οι εταιρείες του κλάδου, όπως η Arivia από τη Δράμα, γνωστή με το brand Violife, βρίσκονται αντιμέτωπες με τα πρώτα σοβαρά σημάδια κόπωσης στην κατανάλωση.
Πέρυσι, οι πωλήσεις της Arivia, που ανήκει στο Flora Food Group μειώθηκαν κατά 7,96%, στα 89,3 εκατ. ευρώ, ήταν δηλαδή 7,7 εκατ. ευρώ λιγότερες από το 2023. Τα λειτουργικά της κέρδη (EBITDA) υποχώρησαν κατά 5,5%, στα 28,45 εκατ. ευρώ, τα κέρδη από λειτουργικές δραστηριότητες μειώθηκαν 6,13% στα 25,455 εκατ. ευρώ ενώ τα καθαρά κέρδη περιορίστηκαν στα 19,488 εκατ. ευρώ από 21,028 εκατ. ευρώ.
Η τάση αυτή δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο, αντίθετα, αντανακλά μια ευρύτερη δυναμική στην παγκόσμια αγορά φυτικών προϊόντων. Η ζήτηση για επώνυμα προϊόντα επιβραδύνεται, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερες λύσεις.
Η στροφή αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στην Ευρώπη. Σε χώρες-κλειδιά για τις εξαγωγές της Arivia, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, ο όγκος πωλήσεων ιδιωτικής ετικέτας (private label) αυξήθηκε ραγδαία μεταξύ 2022 και 2024, συχνά εις βάρος των επώνυμων προϊόντων. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, τα private label προϊόντα κατέγραψαν άνοδο 41,4%, ενώ οι επώνυμες μάρκες σημείωσαν πτώση 8,3%.
Παράλληλα, η Arivia συνέχισε τις επενδύσεις σε branding, κυρίως στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, προσπαθώντας να ενισχύσει το Violife σε ανταγωνιστικές, ώριμες αγορές. Ωστόσο, το υψηλό κόστος πρώτων υλών, ενέργειας και μισθοδοσίας, σε συνδυασμό με την κόπωση της κατανάλωσης, φρέναρε την ανάπτυξή της.
Οι πιέσεις είναι διπλές. Από τη μία η ζήτηση σταθεροποιείται ή υποχωρεί στη χειρότερη περίπτωση και αφετέρου, η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών περιορίζεται λόγω πληθωρισμού. Χαρακτηριστικά, στο Ηνωμένο Βασίλειο πέρυσι καταναλώθηκαν μόλις 11,9 εκατ. κιλά τόφου, τέμπε και σεϊτάν, έναντι 35,8 εκατ. κιλών φυτικού κρέατος.
Παρότι η πτώση στις πωλήσεις αναδεικνύει τις δυσκολίες του κλάδου, η Arivia, υπό τη σκέπη του διεθνούς ομίλου Flora Food Group, δρομολογεί διείσδυση σε νέες αγορές, ενίσχυση της παρουσίας της στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη και ανάπτυξη νέων προϊόντων. Επιπλέον, επενδύει σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ώστε να διατηρήσει ισορροπημένο μείγμα πωλήσεων.
Την ίδια στιγμή η απόφαση ανάκλησης επενδυτικών σχεδίων που είχαν υπαχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο δείχνει την πρόθεση της διοίκησης να αναπροσαρμόσει τους στόχους της. Πάντως η περίπτωση της Arivia και τα αποτελέσματα του 2024 δίνουν την τάση, ό,τι η εποχή της άκριτης ανάπτυξης έχει τελειώσει, κάτι που επιβεβαιώνουν διεθνείς έρευνες.
