Την υποβληθείσα από τους εκπροσώπους των ελευθέρων επαγγελματιών και των λοιπών αυτοαπασχολουμένων αίτηση ακύρωσης της απόφασης Α.1055/2024 του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, με την οποία καθορίζεται ο τρόπος αμφισβήτησης του ύψους του φορολογητέου εισοδήματος που προσδιορίζουν οι διατάξεις για τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης του ν. 5073/2023 συζητά αύριο η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Την αίτηση έχουν υποβάλει οι εκπρόσωποι των φορέων που μετέχουν στη Συντονιστική Επιτροπή Ελευθέρων Επαγγελματιών – Επιστημόνων – Επαγγελματοβιοτεχνών και Εμπόρων.
Οι συμμετέχοντες φορείς είναι: Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία, Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΕΑ), Συντονιστική Επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος (ΣΣΕΑΠΑΔ), Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος, Ομοσπονδία Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας, Ένωση Διαιτολόγων Διατροφολόγων Ελλάδος, Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών, Συνδικάτο Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής (ΣΑΤΑ), Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών, Ένωση Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών Αττικής (ΕΦΕΕΑ), Παναττική Ομοσπονδία Σωματείων Πωλητών Λαϊκών Αγορών (ΠΟΣΠΛΑ).
Ασύμφορη αμφισβήτηση
Σύμφωνα με τα όσα ήδη έχουν επισημάνει οι εκπρόσωποι όλων των παραπάνω φορέων, οι προϋποθέσεις αμφισβήτησης που θέτει η απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ «οδηγούν σε αυτοκαταστροφή όσους ακολουθήσουν αυτή την οδό».
Κι αυτό διότι η εν λόγω απόφαση προβλέπει εξονυχιστικό τακτικό φορολογικό έλεγχο στην οικονομική ζωή του φορολογούμενου όχι μόνο για το έτος φορολογίας, αλλά για όλη την τελευταία πενταετία, υπερβαίνοντας το πεδίο εφαρμογής του ίδιου του νόμου και εν τέλει καθιστώντας ασύμφορη τη διαδικασία αμφισβήτησης και το σύστημα των αντικειμενικών φορολόγησης του ν. 5073/2023 «αμάχητο», αντί για «μαχητό».
Ειδικότερα, βάσει της απόφασης Α.1055/2024 του διοικητή της ΑΑΔΕ, για την αμφισβήτηση του τεκμαρτού ποσού φορολογητέου εισοδήματος που προσδιορίζουν τα τεκμήρια φορολόγησης του ν. 5073/2023, ο φορολογούμενος υποχρεούται το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος να συμπληρώσει ένα αναλυτικό ερωτηματολόγιο αναφορικά με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου και των προστατευόμενων μελών της οικογενείας του.
Τα στοιχεία που θα δώσει μέσω των απαντήσεων στο ερωτηματολόγιο θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο που θα ακολουθήσει από τις φορολογικές αρχές, οι οποίες θα «ξεψαχνίζουν» το προφίλ του, βάσει του νόμου, σε βάθος πενταετίας. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι, όπως έχει επισημανθεί από εκπροσώπους των επαγγελματιών, λόγω αυτής της υπέρβασης των ορίων που θέτει ο ν. 5073/2023, η συντριπτική πλειονότητα των επαγγελματιών κράτησε αποστάσεις… ασφαλείας από την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, μέσω της οποίας είχαν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν το τεκμαρτό εισόδημα ζητώντας τη διενέργεια ελέγχου.
Νομικές δράσεις
Εκτός από αυτή τη νομική δράση, η Συντονιστική Επιτροπή απέστειλε εδώ και περίπου έναν χρόνο σε όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες μέλη των φορέων που την απαρτίζουν σχέδια-υποδείγματα ενδικοφανών προσφυγών προς τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ με τις οποίες προσβάλλονται τα ατομικά εκκαθαριστικά των φορολογικών δηλώσεων και ακολούθως υποδείγματα προσφυγών ενώπιον των αρμοδίων Διοικητικών Πρωτοδικείων. Οι επικαλούμενοι λόγοι ακύρωσης είναι ιδίως:
1. Η αντίθεση του τεκμηρίου, που θεσπίζουν οι διατάξεις των άρθρων 15 επ. του Ν. 5073/2023, στις συνταγματικές αρχές της ισότητας των πολιτών ενώπιον των δημόσιων βαρών, της αναλογικότητας και της παροχής πλήρους και αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, καθότι αντιμετωπίζει τους ελεύθερους επαγγελματίες ως μισθωτούς, ενώ πρόκειται περί διαφορετικών κατηγοριών φορολογουμένων, όπως, άλλωστε, και το ίδιο το ΣτΕ έχει κρίνει.
Ταυτόχρονα, η αμφισβήτηση του τεκμηρίου, μέσω της προβλεπόμενης διαδικασίας υποβολής σε φορολογικό έλεγχο, καθιστά το τεκμήριο επί της ουσίας αμάχητο και αλλοιώνεται η έννοια, η λογική και η φύση του φορολογικού ελέγχου.
2. Η υπέρβαση των ορίων της νομοθετικής εξουσιοδότησης του άρθρου 28Α παρ. 5 του Ν. 4172/2013 από την υπ’ αριθ. A.1055/2024 απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, η οποία ουσιαστικά επεκτείνει τον έλεγχο και σε προηγούμενα φορολογικά έτη και σε άλλα φορολογικά αντικείμενα, πέραν της φορολογίας εισοδήματος.
3. Το τεκμήριο του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος, κατ’ άρθρο 28Α του Ν. 4172/2013, δεν είναι συνταγματικά ανεκτό, καθόσον δεν αφορά εξωτερικές ενδείξεις ή στοιχεία άμεσα συναρτώμενα με το τεκμαιρόμενο συμπέρασμα, όπως απαιτεί η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά βασίζεται στη σύγκριση με τον κατώτατο μισθό των απασχολουμένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας, οι οποίοι τελούν υπό διαφορετικές επαγγελματικές και εισοδηματικές συνθήκες σε σχέση με τους ασκούντες ατομική επιχείρηση.
4. Υφίσταται παράβαση της αρχής της ισότητας σε σχέση με τη φορολόγηση των μισθωτών στις αντίστοιχες φορολογικές κλίμακες (μη αφαίρεση ασφαλιστικών εισφορών, μη απαλλαγή λόγω τέκνων κ.λπ.).
5. Δεν υπολογίζεται για τον προσδιορισμό των τεκμηρίων το εισόδημα από ενοίκια, μερίσματα, οικογενειακό εισόδημα κ.λπ.
6. Δεν υπολογίζεται το κεφάλαιο προηγούμενων χρήσεων για την κάλυψη τεκμηρίου.
7. Δεν υπολογίζονται οι ζημιές σε αντιδιαστολή με την αντίστοιχη φορολογική μεταχείριση εταιρειών. Ήδη χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι έχουν προσφύγει στη ΔΕΔ, έλαβαν ρητές ή σιωπηρές απορριπτικές απαντήσεις και προχωρούν πλέον σε προσφυγές στα Διοικητικά Δικαστήρια κατά των διατάξεων για τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης που περιλαμβάνει ο ν. 5073/2023.