Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ηνωμένου Βασιλείου και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ συνεδριάζουν στις 3 Φεβρουαρίου για τις αμυντικές δαπάνες με τις αυξήσεις να δείχνουν μονόδρομος. «Έχει δίκιο ο Τραμπ όταν παρότρυνε τους Ευρωπαίους εταίρους να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες ως προς τις δαπάνες στην άμυνα» δηλώνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ καλοβλέπει και πιέζει προς την κατεύθυνση τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές (στο 5% του ΑΕΠ) και μπορεί να πει κανείς πως επιδεικνύει μαξιμαλιστικές διαθέσεις ωστόσο, ανεβάζοντας τον πήχη θα μπορεί να είναι ευχαριστημένος και με μια μικρότερη αύξηση με το 3,5% να μοιάζει ρεαλιστικό.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανησυχούν με την επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο και προσανατολίζονται σε περισσότερες επενδύσεις στην άμυνα με αντάλλαγμα να μην εξαπολύσει εμπορικό πόλεμο
Με το νερό να έχει κυλήσει στο αυλάκι, δύο εβδομάδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Ντόναλντ Τράμπ, αναμένεται να συναντηθούν για την ευρωπαϊκή άμυνα οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ηνωμένου Βασιλείου και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ. Εκεί, θα τεθούν όλα επί τάπητος και ενδεχομένως παρθούν κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της Συμμαχίας.
Ανοιχτή η συζήτηση για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ.
Κυρ. Μητσοτάκης: «Έχει δίκιο ο Τραμπ…»
Πριν να γίνει αυτό, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συζήτηση με τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας, Ενρίκο Λέτα, άνοιξε τα χαρτιά του για το θέμα.
Σε ό,τι αφορά στο μερίδιο των Ευρωπαίων ως προς τις δαπάνες στην Άμυνα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «έχει δίκιο ο Τραμπ όταν παρότρυνε τους Ευρωπαίους εταίρους να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες ως προς τις δαπάνες στην άμυνα. Θεωρώ ότι θα συμφωνήσουμε σε περισσότερο ποσοστό επί του ΑΕΠ σε ό,τι αφορά στις αμυντικές δαπάνες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, δεν ξέρω πόσο θα είναι, αλλά θεωρώ πως δεν θα είναι στο 5%».
Με την πόρτα ορθάνοιχτη για αυξήσεις ο Έλληνας πρωθυπουργός συνέχισε λέγοντας πως «είναι σαφές ότι θα χρειαστεί να δαπανήσουμε περισσότερα χρήματα σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα πρέπει να έχουμε περισσότερο δημοσιονομικό χώρο για τις επενδύσεις στην άμυνα, αλλά επίσης χρειαζόμαστε περισσότερα ευρωπαϊκά χρήματα για την άμυνα».
Με το βλέμμα στη σύνοδο του Φεβρουαρίου είπε πως «το κατορθώσαμε εν μέσω πανδημίας με το Ταμείο Ανάκαμψης, είμαστε σε κρίσιμο γεωπολιτικό σταυροδρόμι και νομίζω ότι αυτή η συζήτηση θα ξεκινήσει συντεταγμένα».
Συζήτηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Enrico Letta, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2025.
«Να αναζητήσουμε αμοιβαία επωφελείς λύσεις»
Σε ερώτηση για το πως βλέπει τη νέα διακυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε πως «αποτελεί το τελευταίο έναυσμα για την Ευρώπη, ώστε να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις, όχι σε πνεύμα αντίθεσης με τις ΗΠΑ, καθώς έχουμε πολύ στενές σχέσεις και αυτές θα διατηρηθούν, αλλά για να αναζητήσουμε αμοιβαία επωφελείς λύσεις».
Για τις θέσεις του νέου προέδρου σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι στην Ευρώπη δεν έχουμε πρόβλημα ως προς την ακραία woke ατζέντα, που επικράτησε προσφάτως στις ΗΠΑ και επέμεινε ότι η σταθερότητα, όπως αυτή που απαντάται στην Ελλάδα, όπου υπάρχει μία ισχυρή κεντροδεξιά κυβέρνηση, είναι ένα σημαντικό ζητούμενο και απέκλεισε εκ νέου τη συνεργασία με κόμματα στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας σε κυβερνητικό επίπεδο.
Αν…
Αν τα λόγια γίνουν πράξη και οι χώρες μέλη του ΝΑΤΟ κληθούν να δαπανήσουν 5% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες, θα προέκυπταν σημαντικές οικονομικές, πολιτικές και στρατηγικές συνέπειες. Αν μάλιστα υπολογίσουμε τα ποσά με βάση τα ελληνικά δεδομένα δεν μπορεί να αποκλειστεί μια αφαίμαξη των κοινωνικών δαπανών χάριν των αμυντικών.
Σε νούμερα, για την Ελλάδα θα αντιστοιχούσε σε περίπου 11,5 δισ. ευρώ (πλοία, αεροσκάφη, πυραυλικά συστήματα και άλλος εξοπλισμός) συμπαρασύροντας πιθανότατα μείωση των δαπανών για κοινωνικές υπηρεσίες, όπως υγεία, εκπαίδευση και κοινωνική πρόνοια.
Οι προτροπές του γγ του ΝΑΤΟ
«Αυξήστε τις αμυντικές σας δαπάνες» και μην αποκλείετε σε αυτές σας τις προσπάθειες εταιρείες συμμαχικών χωρών που δεν είναι στην ΕΕ, ήταν το κεντρικό μήνυμα του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, κατά την ομιλία του στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 13 Ιανουαρίου.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να επενδύσουν «σημαντικά πάνω από το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα», τόνισε ο Ρούτε. «‘Εχει δίκιο η διοίκηση Τραμπ – Δεν ξοδεύουμε αρκετά», ανέφερε, ενώ επανέλαβε ότι ένας εφικτός στόχος θα ήταν οι δαπάνες να αυξηθούν στο 3% του ΑΕΠ.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να επενδύσουν «σημαντικά πάνω από το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα», τόνισε ο Ρούτε.
Και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, δήλωσε ότι η ΕΕ πρέπει να αυξήσει άμεσα τις δαπάνες για την άμυνα. Περιέγραψε μία εικόνα καθυστέρησης από πλευράς των κρατών – μελών καθώς όπως τόνισε «απαιτούνται 500 δισ. ευρώ σε εξοπλισμούς την επόμενη δεκαετία και μέχρι στιγμής έχουμε δεσμεύσεις για 13 δισ. έως το 2027».
Οι αντιδράσεις
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς εξέφρασε την αντίθεσή του στην απαίτηση του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες των μελών του ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ τους, υπογραμμίζοντας ότι αυτό θα σήμαινε «πολλά χρήματα» για τον γερμανικό προϋπολογισμό.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, ανακοίνωσε ότι ο προϋπολογισμός της Πολωνίας για το 2025 θα περιλαμβάνει δαπάνες ρεκόρ για την άμυνα που μεταφράζεται σε περίπου το 4,7% του ΑΕΠ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε μια δήλωση την Τρίτη στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας, πλήρως ευθυγραμμισμένη με προηγούμενες εκκλήσεις του Τραμπ, είπε ότι τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες έως και στο 5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, αν χρειαστεί.
Η Λιθουανία δεσμεύεται να διαθέσει μεταξύ 5% και 6% του ΑΕΠ για την άμυνα από το επόμενο έτος έως το 2030, δήλωσε την Παρασκευή ο υπουργός Εξωτερικών της βαλτικής χώρας, Κεστούτις Μπούντρις.
