Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι βρήκε τελικά τον τρόπο να επιτύχει τον στόχο του να απομακρύνει τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ, κατηγορώντας τον για κακή διαχείριση του έργου ανακαίνισης της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Όπως μεταδίδει το Associated Press, δεν είναι σαφές αν ο Τραμπ θα το πράξει, αλλά έχει μιλήσει ανοιχτά για την επιθυμία του να φύγει ο Πάουελ.
Αρκετά μέσα ανέφεραν σήμερα ότι ο Τραμπ βρήκε τρόπους να απολύσει τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ ωστόσο ο πρόεδρος των ΗΠΑ διέψευσε τα εν λόγω δημοσιεύματα.
Οι αναφορές αυτές όμως έρχονται μετά από μια πολύμηνη εκστρατεία του Τραμπ να προσπαθήσει να απαλλαγεί από τον πολιτικά ανεξάρτητο κεντρικό τραπεζίτη, ο οποίος έχει αντισταθεί στις εκκλήσεις του Ρεπουμπλικανού προέδρου να μειώσει τα επιτόκια λόγω ανησυχιών για τους δασμούς της κυβέρνησης και τους φόβους για υψηλότερα επίπεδα πληθωρισμού.
Ο Τραμπ ανέφερε την Τρίτη ότι η διαχείριση από τον Πάουελ ενός έργου ανακαίνισης σε δύο κτίρια της Fed στην Ουάσινγκτον θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο για να προβεί στο πρωτοφανές και ενδεχομένως νομικά αμφίβολο βήμα της απόλυσής του.
“Όταν ξοδεύεις 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια για, πραγματικά, μια ανακαίνιση, νομίζω ότι είναι πραγματικά επαίσχυντο”, δήλωσε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι ποτέ δεν είδε τον πρόεδρο της Fed ως κάποιον που χρειαζόταν ένα “παλάτι”.
Το έργο βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και χρόνια, από την πρώτη θητεία του Τραμπ. Αλλά μόλις πρόσφατα τράβηξε την προσοχή του Λευκού Οίκου. Ο Τραμπ υποστηρίζει ότι οι μειώσεις των επιτοκίων της Fed θα μειώσουν το κόστος του κρατικού δανεισμού, ενώ ο Πάουελ έχει προειδοποιήσει ότι μια πρόωρη μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε να επιδεινώσει τον πληθωρισμό και τελικά να αυξήσει το κόστος δανεισμού.
Ο κίνδυνος να χάσει η Fed την πολιτική της ανεξαρτησία θα μπορούσε να υπονομεύσει τις αμερικανικές χρηματοπιστωτικές αγορές.
Ο πρόεδρος της Fed αποτέλεσε εμπόδιο στις προσπάθειες του Τραμπ να αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας. Ο Πάουελ και το διοικητικό του συμβούλιο έχουν τη διπλή εντολή να μεγιστοποιήσουν την απασχόληση και να διατηρήσουν τις τιμές σταθερές, ένα έργο που μπορεί να απαιτήσει πολιτικά αντιδημοφιλείς κινήσεις, όπως η αύξηση των επιτοκίων για να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό.
Μια απόπειρα απομάκρυνσης του Πάουελ από τη θέση του πριν από τη λήξη της θητείας του τον Μάιο του 2026 θα υπονόμευε τη μακροχρόνια ανεξαρτησία της Fed από την πολιτική και θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό, υψηλότερα επιτόκια και μια ασθενέστερη οικονομία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο σηματοδότησε πρόσφατα ότι ο Τραμπ δεν μπορεί να απολύσει τον Πάουελ απλώς και μόνο επειδή ο πρόεδρος διαφωνεί μαζί του για τα επιτόκια. Αλλά νομικά θα μπορούσε να το πράξει “για λόγους”, όπως π.χ. ανάρμοστη συμπεριφορά ή παράβαση καθήκοντος, αναφέρει το AP.
Η λύση του Τραμπ φαίνεται να είναι ότι ο Πάουελ δεν παρουσίασε σωστά το έργο ανακαίνισης σε ακρόαση στο Κογκρέσο και ότι το κόστος είναι υπερβολικό.
Η έδρα της Fed χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930
Η Fed αναφέρει ότι η κύρια έδρα της, γνωστή ως κτίριο Marriner S. Eccles, χρειαζόταν επειγόντως ανακαίνιση, διότι τα ηλεκτρικά, υδραυλικά και άλλα συστήματά της, μεταξύ άλλων, είναι σχεδόν απαρχαιωμένα και ορισμένα από αυτά χρονολογούνται από την κατασκευή του κτιρίου τη δεκαετία του 1930.
Η ανακαίνιση θα απομακρύνει επίσης τον αμίαντο, τον μόλυβδο και άλλα επικίνδυνα στοιχεία και θα αναβαθμίσει το κτίριο με σύγχρονα ηλεκτρικά συστήματα και συστήματα επικοινωνιών. Το κτίριο σε σχήμα Η, που πήρε το όνομά του από έναν πρώην πρόεδρο της Fed στις δεκαετίες του 1930 και του ’40, βρίσκεται κοντά σε μνημεία της Ουάσινγκτον. Η κεντρική τράπεζα ανακαινίζει επίσης ένα διπλανό κτίριο που απέκτησε το 2018.
Η Fed αναφέρει ότι έχει γίνει συντήρηση των κατασκευών, αλλά προσθέτει ότι αυτή είναι η πρώτη “συνολική ανακαίνιση”.
Το κόστος ανακαίνισης έχει διογκωθεί με την πάροδο των ετών
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ έχουν επικρίνει τη Fed για το κόστος του έργου, το οποίο έχει φτάσει τα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου 600 εκατομμύρια δολάρια περισσότερα από τον αρχικό προϋπολογισμό.
Η Fed επικαλείται πολλούς λόγους για τη μεγαλύτερη δαπάνη. Το κόστος κατασκευής, συμπεριλαμβανομένων των υλικών και της εργασίας, αυξήθηκε απότομα κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του πληθωρισμού το 2021 και το 2022. Παράλληλα, χρειάστηκε να αφαιρεθεί μεγαλύτερη ποσότητα αμίαντου από ό,τι αναμενόταν ενώ οι περιορισμοί της Ουάσινγκτον για το ύψος των κτιρίων την ανάγκασαν να χτίσει υπόγεια, κάτι που ανεβάζει το κόστος.
Το 2024, το διοικητικό συμβούλιο της Fed ακύρωσε την προγραμματισμένη ανακαίνιση ενός τρίτου κτιρίου λόγω της αύξησης του κόστους.
Η Fed λέει ότι οι ανακαινίσεις θα μειώσουν το κόστος “με την πάροδο του χρόνου”, επειδή θα είναι σε θέση να συγκεντρώσει τους περίπου 3.000 υπαλλήλους της στην Ουάσινγκτον σε λιγότερα κτίρια και δεν θα χρειάζεται πλέον να νοικιάζει περισσότερους χώρους.
Ο κορυφαίος σύμβουλος για τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης, έγραψε στον Πάουελ μια επιστολή στην οποία ανέφερε ότι ο Τραμπ είναι “εξαιρετικά προβληματισμένος” για την “επιδεικτική ανακαίνιση” των εγκαταστάσεων της Fed.
Τα σχέδια ανακαίνισης της Fed προβλέπουν “κήπους σε ταράτσες, ιδιωτικές αίθουσες εστίασης VIP και ανελκυστήρες, υδάτινα χαρακτηριστικά, μαρμάρινο υλικό υψηλής ποιότητας και πολλά άλλα”, ανέφερε ο Ρας Βόουτ στην επιστολή.
Αλλά ο Λευκός Οίκος αμφισβητεί επίσης τη μείωση του κόστους ανακαίνισης από τη Fed.
Οι αλλαγές της Fed στα κτιριακά της σχέδια ανοίγουν νέο μέτωπο με την κυβέρνηση Τραμπ: Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου υποστηρίζουν ότι η Fed παραβίασε τους όρους της έγκρισης που έλαβε από την τοπική επιτροπή σχεδιασμού αλλάζοντας τα σχέδιά της.
Στην έγκρισή της για το έργο τον Σεπτέμβριο του 2021, η Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού δήλωσε ότι “επαινεί” τη Fed για την “πλήρη εμπλοκή των συνεργαζόμενων ομοσπονδιακών υπηρεσιών”. Αλλά επειδή η Fed άλλαξε τα σχέδιά της, η κυβέρνηση αναφέρει ότι έπρεπε να επιστρέψει στην επιτροπή για ξεχωριστή έγκριση.
Ουσιαστικά, οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου λένε ότι ο Πάουελ είναι απερίσκεπτος με τα χρήματα των φορολογουμένων λόγω του κόστους της ανακαίνισης, αλλά τον κατηγορούν επίσης ότι δεν ενεργεί σωστά μειώνοντας το κόστους του έργου για να εξοικονομήσει χρήματα.
Ο Τζέιμς Μπλερ, ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, τον οποίο διόρισε ο Τραμπ στην επιτροπή, δήλωσε σε ανάρτησή του στο X ότι η ακρόαση του Πάουελ στο Κογκρέσο τον Ιούνιο “με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το έργο δεν ευθυγραμμίζεται με τα σχέδια που υποβλήθηκαν και εγκρίθηκαν από την Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού της Πρωτεύουσας το 2021”.
Μιλώντας την περασμένη Πέμπτη στη συνεδρίαση της επιτροπής σχεδιασμού, ο Μπλερ δήλωσε ότι σκοπεύει να ξεναγηθεί στο εργοτάξιο.
Η Fed ζήτησε ανεξάρτητη επανεξέταση του έργου
Η κεντρική τράπεζα αναφέρει, σε μια σειρά συχνών ερωτήσεων στον ιστότοπό της, ότι “δεν υπόκειται στις οδηγίες” της επιτροπής και ότι συμμορφώθηκε με τις οδηγίες της μόνο εθελοντικά. Αντίθετα, η Fed δήλωσε ότι λογοδοτεί στη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων και εποπτεύεται από έναν ανεξάρτητο γενικό επιθεωρητή, όχι από τον Λευκό Οίκο. Ο Πάουελ ζήτησε από τον γενικό επιθεωρητή να επανεξετάσει το κόστος του έργου ανακαίνισης.
