Το «φιάσκο» με τον Αρίστο Δοξιάδη, το σφυροκόπημα στον Νίκο Τσάφο και το στρίβειν δια της δικαιοσύνης του Χρήστου Τριαντόπουλου για την τραγωδία στα Τέμπη συνθέτουν το σκηνικό των τελευταίων ημερών κρατώντας καθηλωμένη δημοσκοπικά την κυβερνητική παράταξη.
Τι και αν η «γαλάζια» παράταξη διατηρεί προβάδισμα ασφαλείας από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ο βηματισμός της μοιάζει να είναι σε εντελώς λανθασμένη κατεύθυνση αν ανατρέξει κανείς στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ερευνών κοινής γνώμης.
Η κυβέρνηση έχει χάσει προ πολλού τον βηματισμό της και παρά τις προσπάθειες να τον βρει ξανά, δεν τα καταφέρνει
Ο μεγάλος της «αντίπαλος» είναι ξεκάθαρα η λεγόμενη κοινωνική αντιπολίτευση που σε κάθε ευκαιρία στέλνει ηχηρά μηνύματα, πλημμυρίζοντας δρόμους, ψάχνοντας «οξυγόνο».
Σε «ξέρα» έχει πέσει η κυβέρνηση. Γίνεται προσπάθεια να ξεκολλήσει το «καράβι».
Δημοσκοπήσεις με κοινό παρονομαστή…
Μόνο το τελευταίο τριήμερο (17,18,19 Μαρτίου) τρεις δημοσκοπήσεις βλέπουν το φως της δημοσιότητας τραντάζοντας συθέμελα το Μαξίμου και τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης που αδυνατούν να καρπωθούν τη φθορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Με την τραγωδία των Τεμπών να αφήνει βαριά τη σκιά της, η πανελλαδική έρευνα της Prorata για λογαριασμό του Dnews.gr, αρχικά, αποδομεί το αφήγημα της κυβέρνησης περί πολιτικής αστάθειας, με φόντο τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια για τα Τέμπη σε όλη την Ελλάδα.
Το πρώτο και ξεκάθαρο ερώτημα έχει να κάνει με τον ποιον προσλαμβάνει η κοινή γνώμη ως παράγοντας απειλής για την πολιτική σταθερότητα της χώρας, βάσει της στάσης που τηρεί γύρω από την υπόθεση των Τεμπών. Περίπου έξι στους δέκα (63%) συμμετέχοντες απαντούν «η κυβέρνηση», ενώ ένας στους τρεις (30%) «η αντιπολίτευση».
Ο δύσκολος δρόμος για την αυτοδυναμία
Ακολουθεί το ερώτημα αν η Νέα Δημοκρατία μπορεί να εξασφαλίσει αυτοδυναμία στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, μια τέτοια προοπτική δεν πιθανολογείται ως ιδιαίτερα πιθανή. Πιο συγκεκριμένα, μόνο το 14% θεωρεί πολύ πιθανό ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το 20% σχετικά πιθανό, ενώ η πλειοψηφία (63%) θεωρεί πως είναι «σχετικά» ή «πολύ απίθανο» να συμβεί.
Ένα βήμα παρακάτω η έρευνα εστιάζει στο τι θα έπρεπε να συμβεί κατά την περίπτωση αδυναμίας σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. H μεγαλύτερη μερίδα των ερωτηθέντων (30%) θεωρεί ότι θα έπρεπε να προκηρυχθούν νέες εκλογές έως ότου προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση ενώ από κοντά, ένα 29%, θεωρεί ότι δεν θα έπρεπε να προκηρυχθούν νέες κάλπες αλλά εφόσον κάτι τέτοιο ήταν εφικτό, να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας κεντροαριστερών και αριστερών δυνάμεων. Δύο άλλα, πιθανώς εφικτά σενάρια, δηλαδή αυτό του σχηματισμού κυβέρνησης της ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ αλλά και κυβέρνησης συνεργασίας της ΝΔ με άλλα δεξιά κόμματα, φαίνεται πως αποτελούν την βέλτιστη δυνατή λύση, για περιορισμένα κοινά, συγκεντρώνοντας ποσοστά της τάξης του 17% και 14%, αντίστοιχα.
Στο κάδρο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Με τη Νέα Δημοκρατία δημοσκοπικά να καταγράφει σημαντικά φθορά χάνοντας την εμπιστοσύνη σημαντικής μερίδας εκλογέων, τίθεται στο δημόσιο διάλογο το ερώτημα, αν πράγματι το κυβερνών κόμμα θα καταγράψει στις επόμενες εκλογές καλύτερο αποτέλεσμα υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη ή υπό την ηγεσία κάποιου άλλου προσώπου. Σε αυτό το ζήτημα, η κοινή γνώμη (36%) εκτιμά ότι η ΝΔ θα πετύχει καλύτερα αποτελέσματα ενώ το ποσοστό εκτινάσσεται στο 84% μεταξύ όσων θεωρούν πιθανότερο να στηρίξουν το κυβερνών κόμμα στις επόμενες εκλογές εθνικής κλίμακας.
«Προοδευτική λύση» και… οι πολιτικοί παίκτες
Ποιες τάσεις, ωστόσο, κυριαρχούν απέναντι στην προοπτική μιας «εναλλακτικής προοδευτικής λύσης» στη διακυβέρνηση της χώρας; Σαφώς, η νοηματοδότηση ενός τέτοιου πολιτικού ορίζοντα ποικίλλει. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ο σκληρός πυρήνας των υποστηρικτών μιας τέτοιας προοπτικής ανιχνεύεται στο 25% (σσ. «συμφωνώ με την άποψη ότι η χώρα χρειάζεται εναλλακτική προοδευτική λύση στη διακυβέρνηση της χώρας»), ενώ αγκαλιάζει συνολικά το 45% της κοινής γνώμης, δεδομένου ότι ένα επιπλέον 20% «μάλλον συμφωνεί» με την άποψη ότι η χώρα χρειάζεται μια τέτοια λύση. Την ίδια στιγμή, μια σημαντική μερίδα (46%) «διαφωνεί» ή «μάλλον διαφωνεί» με μια τέτοια προοπτική, ενώ το 9% δεν έχει σχηματίσει άποψη επί του θέματος.
Εστιάζοντας, μεταξύ της μερίδας που δηλώνει επί της αρχής θετικό προς έναν τέτοιο πολιτικό ορίζοντα (45%), τα ευρήματα είναι αποκαλυπτικά: Δεν υπάρχουν πολιτικοί παίκτες που με τρόπο σαφή αποκλείονται από μια τέτοια πιθανή πολιτική κίνηση με την Πλεύση Ελευθερίας, να αναδεικνύεται οριακά, ως η πιο επιθυμητή προς συμμετοχή σε μια τέτοια διαδικασία περίπτωση πολιτικού κόμματος.
…Ένας νέος πολιτικός φορέας
Την ίδια στιγμή, οι σχετικές συζητήσεις περί δημιουργίας νέου πολιτικού φορά στον ευρύτερο μη δεξιό χώρο, επιμένουν στη δημόσια σφαίρα. Πως όμως στέκεται απέναντι σε μια τέτοια προοπτική το κοινό που βλέπει θετικά την προοπτική «εναλλακτικής προοδευτικής λύσης» στη διακυβέρνηση της χώρας; Οι περισσότεροι/ες, θεωρούν ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί νέος φορέας, είτε με ανοιχτές στην κοινωνία εκλογές, είτε με συνεργασία των υφιστάμενων κομμάτων, ενώ μια μικρή αλλά όχι αμελητέα μειοψηφία αυτών θεωρεί ότι δεν χρειάζεται να δημιουργηθεί νέο πολιτικό υποκείμενο στο χώρο.
Πρόταση δυσπιστίας από την κοινωνία
Ένα 24ωρο αργότερα, στη δημοσκόπηση της ALCO για λογαριασμού του Alpha, δύο από τα ευρήματα της έρευνας μάλλον θα πρέπει να προκαλούν ακόμα μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση. Έχοντας πρόσφατα στη μνήμη μας την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης που ξεπέρασε σχεδόν αναίμακτα το κυβερνών κόμμα, οι συμμετέχοντες στην έρευνα καλούνται να απαντήσουν: «Η Βουλή απέρριψε την πρόταση δυσπιστίας. Αν είχατε τη δυνατότητα να ψηφίσετε εσείς, θα ψηφίζατε υπέρ ή κατά;». Το ποσοστό του υπέρ είναι σαρωτικό (67%) φανερώνοντας πως έχει χαθεί η γείωση της κυβέρνησης με την κοινωνία.
Το δεύτερο κρίσιμο ερώτημα είναι: «Αν είχαμε εκλογές την Κυριακή με τη ψήφο σας θα δίνατε μια ακόμα ευκαιρία στη διακυβέρνηση Μητσοτάκη ή θα επιθυμούσατε μια άλλη διακυβέρνηση;». Οι απαντήσεις των ερωτηθέντων θα πρέπει να προβληματίζουν το κυβερνών κόμμα. «Άλλη διακυβέρνηση»απαντά το 66% και «μια ακόμα ευκαιρία» μόνο το 25%.
Από τα ποιοτικά στοιχεία της έρευνας κερδίζουν έδαφος οι κυβερνήσεις συνεργασίας με 54% έναντι των αυτοδύναμων με 37%. Σε ποσοστό 55% οι ερωτηθέντες θα προσέλθουν στις επόμενες εκλογές θεωρώντας πως πρόκειται ευκαιρία για ψήφο διαμαρτυρίας. Ένας στους δύο ζητούν πρόωρες εκλογές και τέσσερις στους δέκα να εξαντλήσει την τετραετία η κυβέρνηση. Το «καθόλου» στην απόδοση της κυβέρνησης κερδίζει συνεχώς έδαφος φτάνοντας στο 55% με τα συναισθήματα απογοήτευσης, οργής και ανασφάλειας να είναι το κυρίαρχο συναίσθημα για το 86% όσων απάντησαν στην έρευνα.
Ανασχηματισμός… στράφι
Στην τρίτη και τελευταία δημοσκόπηση κατά σειρά, της Opinion Poll για λογαριασμό του Action 24, τα στοιχεία δεν είναι ενθαρρυντικά για την κυβέρνηση. Όσον αφορά των ανασχηματισμό οι πολίτες φαίνεται πως δεν πείθονται ότι σηματοδοτεί επανεκκίνηση του κυβερνητικού έργου σε ποσοστό 72,5%.
Αν η τοποθέτηση αναπληρωτή υπουργού για την ασφάλεια και την ποιότητα των μεταφορών δείχνει αποφασιστικότητα για να υπάρξουν άμεσα πρωτοβουλίες «όχι και μάλλον όχι» απαντά το 62,1%.
Σχεδόν μοιρασμένες είναι οι απαντήσεις στο ερώτημα «να γίνουν πρόωρες εκλογές ή να εξαντληθεί η τετραετία;». Να εξαντληθεί η τετραετία απαντά το 48,2% και να γίνουν πρόωρες εκλογές το 44,9%.
Όσον αφορά τα Τέμπη το 86,4% θεωρεί ΠΟΛΥ ή ΑΡΚΕΤΑ σημαντική τη γρήγορη έναρξη της δίκης για την αποκάλυψη της αλήθειας για την τραγωδία των Τεμπών έναντι του 11,3% που θεωρεί ΛΙΓΟ ή ΚΑΘΟΛΟΥ σημαντικό. Στην ερώτηση «πιστεύετε ότι η Δικαιοσύνη έχει κάνει ό,τι μπορεί για να πέσει φως στην τραγωδία των Τεμπών» οι πολίτες απαντούν συντριπτικά ΟΧΙ και ΜΑΛΛΟΝ ΟΧΙ (76,1%). Στην ερώτηση «πιστεύετε ότι η Δικαιοσύνη έχει κάνει ό,τι μπορεί για να πέσει φως στην τραγωδία των Τεμπών» οι πολίτες απαντούν συντριπτικά ΟΧΙ και ΜΑΛΛΟΝ ΟΧΙ (80,1%). Στο ερώτημα «πιστεύετε ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης εκμεταλλεύονται πολιτικά την υπόθεση των Τεμπών» οι ερωτηθέντες απαντούν (80,7%) ΝΑΙ και ΜΑΛΛΟΝ ΝΑΙ. Σχετικά με τα συλλαλητήρια για τα Τέμπη από τη δημοσκόπηση της Opinion Poll προκύπτει ότι οι πολίτες θεωρούν ότι έστειλαν μήνυμα συνολικά στο πολιτικό σύστημα και όχι μόνο στην κυβέρνηση.
Τα σημαντικότερα προβλήματα
Όσον αφορά την ιεράρχηση των προβλημάτων οι πολίτες αξιολογούν ως σημαντικότερο την ακρίβεια και τον πληθωρισμό.
Αναλυτικά:
- Ακρίβεια/πληθωρισμός 50,7%
- Οικονομία/ανάπτυξη 29,9%
- Απονομή δικαιοσύνης/κράτος δικαίου 28,7%
- Η κατάσταση στο ΕΣΥ 16,4%
- Εγκληματικότητα/φαινόμενα βίας 10,3%
- Εθνικά θέματα/ελληνοτουρκικά 9,9%
- Η λειτουργία του πολιτικού συστήματος/Οι πολιτικοί 9,7%
- Η διαφθορά 9,6%
Στο ερώτημα «Σε ποια θέματα πιστεύετε ότι πρέπει να ρίξει μεγαλύτερο βάρος η κυβέρνηση» οι πολίτες απαντούν «αντιμετώπιση ακρίβειας» 44,4% και «διαλεύκανση τραγωδίας Τεμπών/τιμωρία ενόχων» 22,6%.
Προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας και στις τρεις δημοσκοπήσεις
Στις δύο από τις τρεις δημοσκοπήσεις που μετρούν πρόθεση ψήφου το κυβερνών κόμμα προηγείται με διαφορά ασφαλείας από τον δεύτερο. Και στις δύο δημοσκοπήσεις βρίσκεται κάτω από το ψυχολογικό όριο του 30% ακουμπώντας στην καλύτερη των περιπτώσεων το 28%, υποχωρώντας από τις προηγούμενες μετρήσεις.
