Πρόταση για περιορισμό του 16κιλου τενεκέ μέσω του οποίου διακινείται κατά κύριο λόγο το ελαιόλαδο στη χώρα μας και αντικατάστασή του με το «5λιτρο του παραγωγού» παρουσίασε η Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας (4Ε).
Όπως τονίστηκε σε συνέντευξη Τύπου που έγινε στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ για να γίνει αυτή η μετάβαση πρέπει σταδιακά να περιοριστεί το χύμα ελαιολάδο, το παραεμπόριο από τους πλανόδιους, προς όφελος του τυποποιημένου, έχοντας τη συναίνεση όλων των εμπλεκομένων, παραγωγών, ελαιοτριβείων, βιομηχανίας τυποποίησης και πολιτείας.
«Η πρότασή μας έχει ως στόχο να επαναφέρει την εμπιστοσύνη ανάμεσα στον παραγωγό με τον καταναλωτή» είπε ο πρόεδρος και διευθυντής της 4Ε, Βασίλης Ζαμπούνης.
Προτεραιότητα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι η προστασία από τη νοθεία τόσο των παραγωγών όσο και του πολίτη, ο οποίος είναι και ο τελικός καταναλωτής, τόνισε ο επιστημονικός συνεργάτης του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Μακρυγιάννης.
Όπως είπε ο ίδιος «η κυβέρνηση προσπαθεί να στηρίξει τον πρωτογενή και ελαιοκομικό τομέα» τονίζοντας ότι η πρόταση που κατέθεσε η Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας είναι ενδιαφέρουσα αλλά «πρέπει να μελετηθεί, να δούμε τους παραμέτρους και τις νομοθετικές ενέργειες που χρειάζονται σε επίπεδο υπουργείων».
«Το ελαιόλαδο και η ελιά είναι το εθνικό μας προϊόν» είπε η Αναπληρώτρια Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Λίνα Αγγελοπούλου κάνοντας παράλληλα λόγο για «μάστιγα» τη διακίνηση του νοθευμένου ελαιόλαδου η οποία «δεν έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά».
Σχολιάζοντας την πρόταση για το «5λιτρο του παραγωγού» η κ. Αγγελοπούλου υπογράμμισε ότι «είναι μια πρακτική, η οποία μπορεί να δώσει μια απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο κλάδος του ελαιολάδου».
Προϊόν – ναυαρχίδα για την Ελλάδα
«Το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν ναυαρχίδα για την Ελλάδα, αλλά δυστυχώς δεν είναι εκεί που θα μπορούσε να είναι» επισήμανε ο Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης.
Συμπλήρωσε ότι θα «πρέπει να έχουμε μια εθνική στρατηγική σε βάθος 20ετίας με συνεταιρισμούς σωστούς» προσθέτοντας πως η πρόταση της 4Ε είναι καλή, θα πρέπει να υπάρξει διαβούλευση και να γίνει σε συνεννόηση με όλους τις πλευρές, παραγωγούς, τυποποιητές, εμπόρους, διανομείς κλπ.
Επιφυλακτικός ως προς την πρόταση εμφανίστηκε ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Μίλτος Χριστόπουλος, ο οποίος έκανε λόγο για νοθεία η οποία αγγίζει το 15% των δειγμάτων ελαιολάδου, και ζήτησε την κατάργηση του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο και στα βασικά αγαθά κατανάλωσης.
«Υποστηρίζουμε κάθε λύση που μπορεί να εξασφαλίσει στον παραγωγό καλύτερο εισόδημα και στον καταναλωτή ποιητικότητά προϊόντα» είπε ο Γιώργος Στεργίου, εκπροσωπώντας το Κίνημα Δημοκρατίας. Σημείωσε ότι η εν λόγω πρόταση θα μπορούσε να εξεταστεί σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς αλλά θα «πρέπει να διαπιστώσουμε εάν είναι ρεαλιστική, βιώσιμη και άμεσα εφαρμόσιμη λύση».
Ο Εκπρόσωπος Τύπου Αγροτών της Πλεύσης Ελευθερίας, Σωκράτης Αλειφτήρας υπογράμμισε ότι «μέσα από το διάλογο μπορούμε να λύσουμε όλα τα προβλήματα του πρωτογενούς τομέα». Μίλησε για την κατάσταση στον πρωτογενή τομέα η οποία όπως είναι «αυξημένο κόστος παραγωγής και χαμηλές τιμές παραγωγού κάτι που έχουν κάνει μη βιώσιμο τον πρωτογενή τομέα».
Τέλος, έκανε λόγο για μια «θετική και εμπεριστατωμένη πρόταση» η οποία θα βοηθήσει τον ελαιοκομικό κλάδο.
Η πρόταση
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο στη χώρα μας παράγονται 250.000 τόνοι ελαιολάδου ετησίως.
Η κατανομή τους έχει ως εξής:
- Πωλήσεις τυποποιημένου στην εσωτερική αγορά: 12-15.000 τόνοι
- Αυτοκατανάλωση και χύμα 16κιλος τενεκές: 80-90.000 τόνοι
- Εξαγωγές τυποποιημένου: 40-50.000 τόνοι
- Εξαγωγές χύμα (Ιταλία, Ισπανία): 100-110.000 τόνοι.
Η χώρα μας, όπως αναφέρθηκε αποτελεί το μόνο, ευρωπαϊκό τουλάχιστον, κράτος με τόσο υψηλό ποσοστό διακίνησης χύμα ελαιολάδου στην εσωτερική αγορά.
Σύμφωνα με την 4Ε το «5λιτρο του παραγωγού» είναι η μόνη εφικτή, προς το συμφέρον όλων λύση ευρείας συναίνεσης, η οποία μπορεί σταδιακά να καθιερώσει το επώνυμο τυποποιημένο ελαιόλαδο ελαχιστοποιώντας τον ανώνυμο, χύμα 16κιλο τενεκέ.
Το εν λόγω σύστημα κινείται στο ίδιο πλαίσιο όπως το ελαιόλαδο στην Ισπανία, την Ιταλία αλλά και το μέλι στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα:
- Το ελαιοτριβείο εγκαθιστά και λειτουργεί ημι-αυτόματο γεμιστικό μηχάνημα για πεντόλιτρα, το οποίο έχει και μικρό κόστος επένδυσης. Συχνά ήδη υπάρχει σύγχρονο τυποποιητήριο.
- Το 5λιτρο δοχείο δεν χρειάζεται να είναι λιθογραφημένο, αρκεί να διαθέτει πώμα ασφαλείας μιας χρήσης και να επικολλάται αυτοκόλλητη ετικέτα με όλες τις υποχρεωτικές ενδείξεις, καθώς και το ονοματεπώνυμο του παραγωγού ή του ελαιοτριβέα, ώστε να έχει επίσης μικρό κόστος.
- Ο παραγωγός απαγορεύεται να πάρει από το ελαιοτριβείο το ελαιόλαδό του χύμα, σε δικά του μέσα συσκευασίας και μεταφοράς (π.χ. βαρέλια), τα οποία μερικές φορές μπορεί να είναι από ακατάλληλα έως και επικίνδυνα, αλλά υποχρεούται να χρησιμοποιήσει τα 5λιτρα, τα οποία είναι νόμιμα και τα οποία μπορεί είτε να χρησιμοποιήσει στην οικογενειακή αυτοκατανάλωση, είτε να πουλήσει απευθείας στους καταναλωτές, εκδίδοντας τα απαραίτητα παραστατικά. Επιτυγχάνει έτσι μία ικανοποιητική τιμή και εισόδημα, υψηλότερα από εκείνα που εισπράττει από τις πωλήσεις στο χονδρικό εμπόριο.
- Ο ελαιοτριβέας μπορεί να πραγματοποιεί ανάλογες πωλήσεις απευθείας στους καταναλωτές σε επώνυμες συσκευασίες χωρητικότητας έως και 5 λίτρα εκδίδοντας τα νόμιμα παραστατικά.
- Ο καταναλωτής μπορεί να προμηθευτεί (βρώσιμο, εξαιρετικό) παρθένο ελαιόλαδο με το όνομα και την εγγύηση του ελαιοπαραγωγού/ελαιοτριβέα ελεγχόμενο ως προς την γνησιότητα και ποιότητά του.
- Η πολιτεία θα επωφεληθεί από την είσπραξη για τον κρατικό προϋπολογισμό σημαντικών ποσών ετησίως, που εισφορο/και φοροδιαφεύγουν.
Παράλληλα τονίστηκε ότι βασική προϋπόθεση για την καλή λειτουργία του συστήματος που παραπάνω περιγράφεται, αλλά και οποιουδήποτε συστήματος σωστής διακίνησης του προϊόντος, είναι η εφαρμογή της ιχνηλασιμότητας σε όλη την αλυσίδα αξίας από τον ελαιώνα μέχρι τη λιανική πώληση.
– Πέραν των όποιων απαγορεύσεων, ποινών, προστίμων κ.λπ., ατελέσφορων όπως έχει αποδείξει η εμπειρία δεκαετιών, η ομαλή αποδοχή ενός συστήματος όπως το «5λιτρο του παραγωγού» καλό θα ήταν να υποστηριχθεί από, πρώτον, μια καμπάνια ενημέρωσης και, δεύτερον, από κάποια, φορολογικά ή άλλα, κίνητρα εφαρμογής του.
ΑΠΕ – ΜΠΕ