Η επιτυχία του εξωδικαστικού μηχανισμού μετά τις νέες βελτιώσεις θα κριθεί όχι απλώς από την αύξηση των ρυθμίσεων αλλά κυρίως από την εξυπηρέτηση τους μέχρι την αποπληρωμή της ρυθμισμένης οφειλής. Αυτό υπογραμμίζουν στελέχη των servicers σημειώνοντας ότι το ποσοστό αθέτησης των ρυθμίσεων – ακόμα και μετά από 2-3 μήνες – αγγίζει το 40%.
Με τη διεύρυνση των εισοδηματικών και περιουσιακών στοιχείων που ανοίγει την περίμετρο των οφειλετών για τους οποίους η ρύθμιση του εξωδικαστικού καθίσταται υποχρεωτική για τους πιστωτές η μεσαία τάξη έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει τις οφειλές της με ευνοϊκούς όρους, ωστόσο το μεγάλο στοίχημα είναι οι ρυθμίσεις αυτές να παραμείνουν «ζωντανές» και το ποσοστό αθετήσεων όχι μόνο μην αυξηθεί αλλά να μειωθεί. Και κυρίως αποτελεί ζητούμενο η προσφυγή στον εξωδικαστικό να γίνεται «εργαλείο» για μπαταχτσήδες που θέλουν απλώς να κερδίσουν χρόνο και «κλωτσήσουν το τενεκεδάκι» του πλειστηριασμού παρακάτω και όχι να αποπληρώσουν την οφειλή τους, επιτρέποντας τους την επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα. Και θα έχει ενδιαφέρον να δούμε το ποσοστό των ίδιων των οφειλετών που θα κάνουν αποδεκτή την πρόταση ρύθμισης του εξωδικαστικού μετά τη διεύρυνση των ορίων. Σημειώνεται ότι εφόσον τηρείται η ρύθμιση αναστέλλονται τα μέτρα ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη.
Oι βελτιώσεις
Με τον διπλασιασμό των εισοδηματικών και περιουσιακών ορίων τα φυσικά πρόσωπα που χαρακτηρίζονται «επιλέξιμοι οφειλέτες» ώστε η ρύθμιση να είναι υποχρεωτική για τους οφειλέτες αυξάνονται από το 7% στο 85% των αιτούντων. Υπενθυμίζεται ότι σε αυτή την κατηγορία έχουν ήδη ενταχθεί, μετά από πρόταση των ίδιων των εταιρειών διαχείρισης και τα ΑΜΕΑ.
Η άλλη σημαντική βελτίωση του εξωδικαστικού αφορά την υποχρέωση του πιστωτή να καταθέτει έγγραφη πρόταση ρύθμιση προς τον οφειλέτη 3 μήνες πριν από τον πλειστηριασμό. Η υποχρέωση αυτή ισχύει υπό την απαραίτητη προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης είναι εγγεγραμμένος (πιστοποιημένος) στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προσωποποιημένης ενημέρωσης του πιστωτής – servicer. Oπως ρητά αναφέρει ο νόμος (Ν. 5192/2025 άρθρο 185) ο πιστωτής καταθέτει εγγράφως στον οφειλέτη τρεις τουλάχιστον μήνες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, με κάθε πρόσφορο τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας πρόταση ρύθμισης για την οφειλή την οποία επισπεύδει πλειστηριασμό. Η υποχρέωση αυτή δεν υφίσταται «αν ο οφειλέτης δεν έχει εγγραφεί στο σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης της παρ. 7 του άρθρου 13 του ν. 5072/2023 που τηρεί ο πιστωτής, παρέχοντας κατ’ ελάχιστον διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τηλέφωνο επικοινωνίας και αν δεν έχει ανταποκριθεί σε αίτημα του πιστωτή για την παροχή των στοιχείων οικονομικής και περιουσιακής κατάστασης».
Μόλις 60.000 έχουν ζητήσει προσωποιημένη e-ενημέρωση
Παρά το γεγονός οι servicers υποχρεώθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών να δημιουργήσουν ηλεκτρονικές πλατφόρμες προσωποποιημένης ενημέρωσης κατά τα πρότυπα του e-banking (N.5072/2023) ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα ελλιπούς ή/και μη έγκαιρης αναλυτικής ενημέρωση, ο αριθμός των οφειλετών που έχει εγγραφεί στην πλατφόρμα είναι μικρός. Εκτιμάται ότι σε ένα σύνολο άνω των 2,2 εκατ. οφειλετών ο αριθμός εκείνων που έχουν εγγραφεί στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες προσωποποιημένης ενημέρωσης είναι περί τις 60.000.
Στην ερώτηση αν θα αποτελέσει κίνητρο η διάταξη περί υποχρέωσης έγγραφης πρότασης ρύθμισης τουλάχιστον 3 μήνες πριν τον πλειστηριασμό για την εγγραφή ακόμα περισσότερων οφειλετών στις πλατφόρμες, στελέχη των servicers εκφράζουν συγκρατημένη …αισιοδοξία.
Οπως έχει αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της doValue Τάσος Πανούσης η εταιρεία διαχειρίζεται οφειλές 1 εκατ. δανειοληπτών και δυνατότητα επικοινωνίας υπάρχει για τους μισούς για τους οποίους υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία επικοινωνίας (είτε έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα είτε όχι).
