Μετά από χρόνια αναμονής για δράση από τον Τζο Μπάιντεν, η Τουρκία εναποθέτει τις ελπίδες της στον νέο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για να την απαλλάξει από τις κυρώσεις που της επιβλήθηκαν λόγω της χρήσης ρωσικού συστήματος αεράμυνας.
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, ο Τραμπ θα μπορούσε να ζητήσει από το Κογκρέσο να άρει τη νομοθεσία που ουσιαστικά απέκοψε την κορυφαία υπηρεσία αμυντικών προμηθειών της Τουρκίας από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, το στρατιωτικό υλικό και την τεχνολογία των ΗΠΑ. Αυτό θα επέτρεπε στην Τουρκία να αγοράσει αεροσκάφη πέμπτης γενιάς F-35 που κατασκευάζει η Lockheed Martin, να διασφαλίσει ότι ο στρατός της μπορεί να λειτουργεί σε συγχρονισμό με άλλα μέλη της συμμαχίας του ΝΑΤΟ και να ενισχύσει την αποτροπή στη νοτιοανατολική πλευρά της.
Καθώς ο Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, η Τουρκία βρίσκεται σε επικοινωνία με ανθρώπους του στενού περιβάλλοντος του προκειμένου να της επιτραπεί η -έστω περιορισμένη – χρήση των ρωσικών πυραύλων S-400.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγο μετά τη συγχαρητήρια τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Τραμπ για τη νίκη του στις εκλογές, ζήτησε από τις ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις που στοχοποίησαν τη βιομηχανία άμυνας της χώρας και την απέκλεισαν από το πρόγραμμα ανάπτυξης των F-35.
Η μεταβατική ομάδα του Τραμπ πάντως δεν πήρε θέση σχετικά με το τουρκικό αίτημα.
Η επίλυση της διαμάχης για τους ρωσικούς πυραύλους S-400 θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια άνευ προηγουμένου αύξηση της συνεργασίας στην αμυντική βιομηχανία μεταξύ των δύο μακροχρόνιων συμμάχων, σύμφωνα με Τούρκους και Αμερικανούς αξιωματούχους.
Οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι μπορεί να συζητήσουν την επιστροφή της Τουρκίας στην “οικογένεια” των F-35 αν επιλυθεί η σχετική διαμάχη. Τα υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών της Τουρκίας δεν απάντησαν σε αιτήματα σχολιασμού για την τελευταία προσπάθεια της χώρας να εξασφαλίσει εξαίρεση από τις κυρώσεις.
Η Άγκυρα ήταν αρχικός εταίρος του προγράμματος F-35 και η πρόθεσή της να αγοράσει περίπου 100 μαχητικά την καθιστούσε έναν από τους τέσσερις κορυφαίους ξένους πελάτες για το μαχητικό stealth. Η Τουρκία έχει ζητήσει επιστροφή 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχε προηγουμένως επενδύσει στην πρωτοβουλία, ενώ έξι αεροσκάφη F-35A που προορίζονταν για την χώρα παραμένουν σε αμερικανικές αποθήκες.
Βελτιωμένες Σχέσεις
Οι τεταμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ άρχισαν να βελτιώνονται στις αρχές του έτους όταν η Τουρκία επικύρωσε την αίτηση της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, μια κίνηση που προώθησαν οι ΗΠΑ και ευρωπαϊκές χώρες ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Έκτοτε, η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία για την αγορά 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 από τις ΗΠΑ, ενώ διαπραγματεύεται τη μείωση του αρχικού της σχεδίου να αγοράσει κιτ αναβάθμισης για τον υπάρχοντα στόλο της καθώς και πυρομαχικά, λόγω περικοπών στις εγχώριες δαπάνες. Η Άγκυρα έχει επίσης ζητήσει άδεια από τις ΗΠΑ για την απόκτηση και συναρμολόγηση κινητήρων GE Aerospace F110, που χρησιμοποιούνται στα F-16, για το δικινητήριο αεροσκάφος της Kaan και κινητήρες F404 για τα εκπαιδευτικά αεροσκάφη Hurjet.
Κουρδικές Δυνάμεις
Ένα άλλο σημείο τριβής είναι η υποστήριξη και η εκπαίδευση κουρδικών δυνάμεων στη Συρία από τις ΗΠΑ. Η Τουρκία τις θεωρεί τρομοκρατικές και απειλή για την ενότητά της, καθώς συνδέονται με την αποσχιστική κουρδική ομάδα PKK, που διεξάγει πόλεμο για αυτονομία στη νοτιοανατολική Τουρκία.
Σε μια προσπάθεια να επιλύσει το ζήτημα, η Τουρκία έχει προτείνει στην Ουάσιγκτον να αναλάβει την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία με “αντάλλαγμα” οι ΗΠΑ να αποσύρουν τα στρατεύματά τους και να σταματήσουν τη στρατιωτική υποστήριξη στις κουρδικές δυνάμεις. Επίσης, η Τουρκία δήλωσε ότι είναι πρόθυμη να αναλάβει την ευθύνη για δεκάδες χιλιάδες τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους και τις οικογένειές τους που κρατούνται από κουρδικές δυνάμεις.
Η Ουάσιγκτον δεν έχει ακόμη απαντήσει στην τουρκική πρόταση, σύμφωνα με αξιωματούχους, αν και ο Τραμπ είχε προτείνει την απομάκρυνση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία κατά την προηγούμενη θητεία του ως πρόεδρος.
“Ο Τραμπ μπορεί να επικεντρωθεί έντονα σε αυτό το ζήτημα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και να αποσύρει Αμερικανούς στρατιώτες από τη Συρία και την περιοχή, διότι οι ΗΠΑ έχουν να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερα ζητήματα”, δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ σε συνέντευξή του στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι TV100 την περασμένη εβδομάδα.
