«Η Τουρκία είναι πάνω απ’ όλα» δηλώνει με ανοιχτή επιστολή μέσα από την φυλακή ο Εκρέμ Ιμάμογλου, καλώντας τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς να πάρει πίσω την απόφαση για βέτο στην πώληση μαχητικών Eurofighter. Παράλληλα, το Λονδίνο πιέζει το Βερολίνο ενώ οι Τούρκοι φέρονται να προσεγγίζουν τον Φρίντριχ Μερτς που εμφανίζεται ως επικρατέστερος διάδοχος του Όλαφ Σολτς στον θώκο της καγκελαρίας.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Με τίτλο «Εξόργισαν ακόμη και τους Βρετανούς, τα βλέμματα είναι στραμμένα στον Μερτς για τα Eurofighter» δημοσιεύεται ρεπορτάζ στην ιστοσελίδα του φιλοκυβερνητικού (αζέρικης ιδιοκτησίας) τηλεοπτικού σταθμού Haber Global.
Η Τουρκία φέρεται να ποντάρει τα μέγιστα στην προμήθεια των τζετ που κατασκευάζονται από την κοινοπραξία που αποτελείται από Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ιταλία και μέχρι στιγμής λείπει το «ναι» από τη Γερμανία. Πρόκειται για ένα συμβόλαιο αξίας 8 δισ. ευρώ.
40 μαχητικά
Το βέτο της γερμανικής κυβέρνησης στην πώληση των μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter στην Τουρκία εξόργισε το Ηνωμένο Βασίλειο, τον έτερο συμπαραγωγό. Εικάζεται ότι ο Merz, που είναι βέβαιο ότι θα γίνει ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας τον Μάιο, ενδέχεται να εγκρίνει την πώληση των Eurofighters στην Τουρκία υπό την πίεση του Λονδίνου. Οι ειδικοί, από την άλλη πλευρά, εφιστούν την προσοχή ότι θα πρέπει να αγοραστούν τα Tranche 4, η πιο σύγχρονη εκδοχή των Eurofighters.
Το βέτο της γερμανικής κυβέρνησης στη σχεδιαζόμενη πώληση των μαχητικών αεροσκαφών Eurofighters στην Τουρκία έχει αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ της γραμμής Βερολίνου, Λονδίνου και Άγκυρας. Καθώς η πώληση των 40 Eurofighter που ζήτησε η Τουρκία απαιτεί την έγκριση της Γερμανίας ως συμπαραγωγού, η απόφαση βέτο της κυβέρνησης του Βερολίνου συνάντησε μεγάλες αντιδράσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα 40 Eurofighter σχεδιάζεται να ενταχθούν στον στόλο της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας και τεχνικά προβλέπεται να παραχωρηθούν από το απόθεμα της βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας (RAF), είναι απαραίτητη η ομόφωνη έγκριση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας, καθώς και της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Το Λονδίνο πιέζει
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που αντικατοπτρίζονται από τις πρώτες διαδόσεις, ο Friedrich Merz, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα στη Γερμανία τον Μάιο, προσπαθεί ήδη να βρει μια ισορροπία μεταξύ των εταίρων των Eurofighters. Φημολογείται επίσης ότι ο Merz ενδέχεται να υιοθετήσει μια πιο ρεαλιστική γραμμή στην εξωτερική πολιτική και να εγκρίνει την πώληση στην Τουρκία ως αποτέλεσμα της διπλωματικής πίεσης από το Λονδίνο. Το υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρεί την Τουρκία ως σημαντικό σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και πιθανό πελάτη των Eurofighters, ενώ υποστηρίζει ότι η αρνητική στάση της Γερμανίας αποδυναμώνει την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία.
Αντίδραση από τον Wadephul
Το γερμανικό βέτο προκάλεσε διαφορετικές αντιδράσεις στους πολιτικούς κύκλους της χώρας.
Ο Johann Wadephul, αναπληρωτής επικεφαλής της ομάδας CDU/CSU για τις εξωτερικές υποθέσεις και την άμυνα στη γερμανική Bundestag, υποστήριξε ότι η πώληση των Eurofighter στην Τουρκία δεν πρέπει να μπλοκαριστεί. Ο Wadephul τόνισε ότι η Τουρκία είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και δήλωσε ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη γεωπολιτικές εκτιμήσεις. Η εφημερίδα Handelsblatt δημοσίευσε ότι το βέτο της Γερμανίας στην πώληση των Eurofighter στην Τουρκία θα μπορούσε να θέσει σε δύσκολη θέση τη συνεργασία της αμυντικής βιομηχανίας με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ραντάρ AESA
Σε περίπτωση που δώσει έγκριση για την πώληση και η Γερμανία, η Τουρκία σε πρώτη φάση θα αποκτήσει 24 μαχητικά αεροσκάφη Eurofighter. Και μέσα σε λίγα χρόνια ο αριθμός αυτός θα ολοκληρωθεί φτάνοντας τα 40. Με την προμήθεια των μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter, το δυναμικό της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας θα περιλαμβάνει για πρώτη φορά αεροσκάφη με ραντάρ ενεργού φάσματος (AESA). Το σύστημα ραντάρ AESA δυσχεραίνει τον εντοπισμό των μαχητικών αεροσκαφών από τα εχθρικά ραντάρ και μπορεί να προσφέρει εξαιρετική δύναμη επιφοράς πλήγματος. Εφόσον, η Τουρκία συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις της με τις ΗΠΑ για τον εκσυγχρονισμό των F-16 και την αγορά νέων F-16V, η αγορά των Eurofighter θεωρείται ως ένα «μεσοπρόθεσμο σχέδιο Β».
Η Τουρκία διαθέτει περίπου 245 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Fighting Falcon. Τα αεροσκάφη αυτά είναι κυρίως οι παραλλαγές των F-16C και των F-16D. Ο συνταγματάρχης ε.α. Çoşkun Başbuğ υπογραμμίζει ότι τα αεροσκάφη που πρόκειται να αγοραστούν πρέπει να είναι Tranche 4, δηλαδή της τελευταίας έκδοσης του Eurofighter Typhoon.
Η Τουρκία επιθυμεί διακαώς την ένταξη Eurofighter στο οπλοστάσιο της για δύο λόγους. Αφενός ως αντιστάθμισμα στα μαχητικά Rafale που απέκτησε η Ελλάδα – εξ ου και ο προγραμματισμός για 24 τζετ. Αφετέρου διότι έχουν τη δυνατότητα εκτόξευσης πυραύλων Meteor.
Πρόκειται για πυραύλους αέρος – αέρος εμβέλειας άνω των 150 χλμ, των οποίων η προμήθεια έχει δώσει μεγάλο επιχειρησιακό πλεονέκτημα στην Ελλάδα.
Πρωταγωνιστές οι Βρετανοί
Ο ταξίαρχος ε.α. Δρ. Hüseyin Fazla δήλωσε ότι ο πρωταγωνιστής πίσω από τα παρασκήνια δεν είναι η Γερμανία, αλλά η Βρετανία και δήλωσε: «Οι Βρετανοί θέλουν να κρατήσουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία στενές και ζωντανές λόγω των παγκόσμιων ισορροπιών. Η Βρετανία θέλει να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Τουρκία και να ενισχύσει την παγκόσμια κυριαρχία της δίνοντας το μήνυμα «δεν θα σας αφήσουμε μόνους»».
400 μαχητικά
Αναφέροντας ότι η Πολεμική Αεροπορία χρειάζεται τα Eurofighters, ο Δρ Fazla είπε: «Η Τουρκία διαθέτει περίπου 240 F-16. Σύμφωνα με το σχέδιο της Πολεμικής Αεροπορίας, από το 2019 προβλεπόταν η αγορά 30 F-35 σε πρώτη φάση και συνολικά 100 αεροσκάφη στα επόμενα 11 χρόνια, αλλά οι ΗΠΑ έβαλαν εμπόδια. Δεδομένου ότι θα χρειαστούν 5 χρόνια για να ενταχθεί το εγχώριας ανάπτυξης ΚΑΑΝ στο δυναμικό του αεροπορικού της στόλου, η αγορά των Eurofighter θεωρείται ως η άμεση επιλογή για το ενδιάμεσο διάστημα μέχρι το 2030. Ωστόσο, τα Eurofighter που σκοπεύει να προμηθευτεί η Τουρκία είναι το μοντέλο Eurofihgter 3, το οποίο αποτελεί υποδεέστερο μοντέλο της τελευταίας έκδοσης του Tranche 4.
Το να αγοράσει η Τουρκία αεροσκάφη από τη Ρωσία και την Κίνα, σύμφωνα με το τουρκικό δημοσίευμα, δεν είναι εφικτό. Για να αγοραστούν αεροσκάφη από αυτές τις χώρες, πρέπει να ανανεωθούν όλα τα στρατιωτικά αεροδρόμια και συστήματα. Το Eurofihgter είναι ένα αεροσκάφος που χρησιμοποιείται στα δυτικά πρότυπα και σύμφωνα με τη σύλληψη του ΝΑΤΟ».
Στόχος της Τουρκίας είναι η δημιουργία 400 μαχητικών, που θα περιλαμβάνει F-16, Eurofighter και τα εγχώριας παραγωγής ΚΑΑΝ.
Από την άλλη, στην Ελλάδα, τα σχέδια για το μέλλον της Πολεμικής Αεροπορίας περιλαμβάνει έναν στόλο 200 μαχητικών, που θα αποτελείται – όταν υλοποιηθεί στην ολότητά του, από 120 F-16 Viper, 40 F-35 και 40 Rafale. Ωστόσο για να φτάσουμε σε αυτόν τον σχεδιασμό βάσει των τωρινών δεδομένων απαιτούνται δαπάνες σχεδόν 10 δισ. ευρώ, που βάσει το 12ετούς σχεδιασμού που παρουσιάστηκε στην Βουλή από τον υπουργό Εθνική Άμυνας Νίκο Δένδια, δεν υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια.
