Αυτόματα θα κοινοποιούνται στους φορολογούμενους οι πράξεις επιβολής προστίμων για εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ, λοιπών παρακρατούμενων φόρων, φόρων και τελών σε πλοία και αλιευτικά σκάφη, και φόρων σε μερίσματα και bonus.
Από το 2025 τα ποσά των προστίμων θα βεβαιώνονται άμεσα από το πληροφοριακό σύστημα TAXISnet και θα κοινοποιούνται από την ΑΑΔΕ -μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ειδοποιήσεων στην εφαρμογή myAADEapp- στους φορολογούμενους, από τη στιγμή που αυτοί θα ολοκληρώνουν την ηλεκτρονική υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων.
Για παράδειγμα, αμέσως μόλις ο φορολογούμενος οριστικοποιήσει και υποβάλει μια εκπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, κάνοντας κλικ στην ένδειξη «Υποβολή», μαζί με τυχόν επιπλέον φόρο που θα προκύπτει από την εκκαθάριση της εκπρόθεσμης δήλωσης θα βεβαιώνεται αυτόματα και το αυτοτελές πρόστιμο για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης.
Το πρόστιμο αυτό ανέρχεται σε 100 ευρώ για κάθε φορολογούμενο, με εξαίρεση όσους ασκούν επιχειρηματικές δραστηριότητες, για τους οποίους το σχετικό ποσό ανεβαίνει στα 250 ευρώ αν τηρούν απλογραφικά βιβλία ή στα 500 ευρώ αν τηρούν διπλογραφικά βιβλία.
Καθυστερήσεις τέλος
Σήμερα, στις περιπτώσεις υποβολής εκπρόθεσμων δηλώσεων, οι φορολογούμενοι χρειάζεται να περιμένουν για πολλούς μήνες ή ακόμη και για 1-2 έτη τις αρμόδιες ΔΟΥ ή τα Ελεγκτικά Κέντρα για να ελέγξουν και να εντοπίσουν τις περιπτώσεις αυτές και, τελικά, να εκδώσουν τις σχετικές πράξεις επιβολής προστίμων.
Το αποτέλεσμα είναι τα ποσά των εν λόγω προστίμων να βεβαιώνονται με μεγάλη καθυστέρηση και μάλιστα προσαυξημένα κατά ποσοστά που φθάνουν μέχρι και το 2,5% λόγω της συσσώρευσης τόκων εκπρόθεσμης καταβολής από την ημερομηνία που θα έπρεπε να είχε υποβληθεί η δήλωση μέχρι και την ημερομηνία της καθυστερημένης βεβαίωσης του προστίμου!
Οι εν λόγω άδικες χρεώσεις με επιπλέον τόκους επί των προστίμων θα σταματήσουν όμως από τη στιγμή που θα τεθεί σε εφαρμογή η αυτόματη έκδοση και κοινοποίηση των πράξεων επιβολής.
Δηλώσεις εισοδήματος
Επισημαίνεται εξάλλου ότι, σύμφωνα με τον ισχύοντα Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, για την επιβολή των προστίμων εκπρόθεσμης υποβολής αρχικών και τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες:
1. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής αρχικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος επιβάλλεται πρόστιμο 100 ευρώ. Ειδικά αν ο φορολογούμενος ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, το πρόστιμο ανεβαίνει στα 250 ευρώ εφόσον τηρεί απλογραφικά βιβλία ή στα 500 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία.
2. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
α) Εάν από την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση είχε προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο φόρου προς επιστροφή και από την εκπρόθεσμη τροποποιητική προκύψει χρεωστικό ποσό φόρου προς πληρωμή, τότε:
- εάν ο φορολογούμενος δεν είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 100 ευρώ.
- εάν ο φορολογούμενος είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 250 ευρώ αν τηρεί απλογραφικά βιβλία ή 500 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία.
- σε κάθε περίπτωση, εάν έχει παρέλθει και η προθεσμία καταβολής του φόρου, τότε ο φορολογούμενος θα χρεωθεί και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που θα υπολογιστούν επί της διαφοράς του αποτελέσματος μεταξύ εμπρόθεσμης αρχικής και εκπρόθεσμης τροποποιητικής, με 0,73% για κάθε μήνα που παρήλθε από την κανονική προθεσμία πληρωμής μέχρι την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης.
β) Εάν από την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση είχε προκύψει χρεωστικό υπόλοιπο φόρου προς πληρωμή και από την εκπρόθεσμη τροποποιητική προκύψει αύξηση του χρεωστικού υπολοίπου, τότε:
- εάν ο φορολογούμενος δεν είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 100 ευρώ.
- εάν ο φορολογούμενος είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας, θα χρεωθεί με πρόστιμο 250 ευρώ αν τηρεί απλογραφικά βιβλία ή 500 ευρώ αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία.
- σε κάθε περίπτωση, εάν έχει παρέλθει και η προθεσμία καταβολής του φόρου, τότε ο φορολογούμενος θα χρεωθεί και με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που θα υπολογιστούν επί της πρόσθετης διαφοράς χρεωστικού υπολοίπου, με 0,73% για κάθε μήνα που παρήλθε από την κανονική προθεσμία πληρωμής μέχρι την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης.
3. Σε κάθε περίπτωση, δεν επιβάλλεται πρόστιμο (100, 250 ή 500 ευρώ), εφόσον από την αρχική ή τροποποιητική εκπρόθεσμη δήλωση προκύπτει ποσό φόρου προς πληρωμή μέχρι 100 ευρώ.
Το χρονικό των αναβολών εφαρμογής
Σύμφωνα με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή με την οποία αναθεωρούνται ορισμένες δράσεις που είχαν περιληφθεί στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ για το 2024, έως τις 31-12-2024 θα έχει εκδοθεί μια άλλη απόφαση από τον διοικητή, με την οποία θα προβλέπεται η αυτοματοποίηση της έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμων κατά την εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ, ανακεφαλαιωτικών πινάκων, δηλώσεων μετάταξης, δηλώσεων φόρου πλοίων, τέλους αλιευτικών, ρυμουλκών πλοίων, φόρου μερισμάτων, εκτάκτων αμοιβών και ποσοστών (bonus).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αυτοματοποίηση της έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμων για εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει από τον Δεκέμβριο του 2023, καθώς είχε ενταχθεί με ημερομηνία υλοποίησης έως το τέλος του 2023 στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ για το 2023.
Με τροποποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου του 2023 προβλέφθηκε η ολοκλήρωσή της με ένα εξάμηνο καθυστέρηση, τον Ιούνιο του 2024.
Τελικά, με το αρχικό Επιχειρησιακό Σχέδιο του 2024, η υλοποίηση της δράσης αυτής αναβλήθηκε εκ νέου, κατά έναν μήνα όσον αφορά τις δηλώσεις ΦΠΑ, παρακρατούμενων φόρων και φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και κατά τέσσερις μήνες όσον αφορά τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Και τελικά φθάσαμε στη νέα πρόσφατη αναθεώρηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου του 2024 που προβλέπει καθολική αυτοματοποίηση της επιβολής των προστίμων για πολύ περισσότερους φόρους με απόφαση που θα εκδοθεί έως τις 31-12-2024 και θα ισχύσει από το 2025.