Μουδιασμένη εμφανίζεται η κατασκευαστική αγορά αναφορικά με τις ρυθμίσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) για τις επιπτώσεις της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) αναφορικά με το ΝΟΚ (Νέο Οικοδομικό Κανονισμό).
Όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς για ένα μεγάλο τμήμα όσων έχουν θιγεί (κυρίως οι έχοντες οικοδομική άδεια κατά ΝΟΚ χωρίς να έχουν ξεκινήσει εργασίες) οι ρυθμίσεις, όπως άλλωστε αναμενόταν, δεν αλλάζουν την οικονομική ζημιά που έχουν υποστεί.
Προστίθεται επίσης ότι η αγορά δεν έγινε σοφότερη ως προς το τι επιπλέον θα πληρώσει σε περίπτωση που έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει την κατασκευή της οικοδομής κατά ΝΟΚ, καθώς το ύψος του περιβαλλοντικού ισοδύναμου θα καθοριστεί στη συνέχεια με Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ).
Ενδιαφέρον έχει και η παρατήρηση νομικών κύκλων που σημειώνουν ότι η ένταξη στο περιβαλλοντικό ισοδύναμο όσων περιπτώσεων έχουν δίκες που εκκρεμούν (έπειτα από προσφυγή κατά της οικοδομικής άδειας) συνιστά επέμβαση στη δικαιοσύνη και είναι αντισυνταγματική.
Βάσει της τροπολογίας που κατατέθηκε στη Βουλή το περιβαλλοντικό ισοδύναμο ειδικότερα αφορά τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών α) που ακυρώνονται με δικαστική απόφαση ή έχουν προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως, η οποία εκκρεμεί και εφόσον έχουν εκκινήσει οικοδομικές εργασίες, έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024 και β) έχουν εκδοθεί έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024 και για τις οποίες έχει, έως την ίδια ημερομηνία, υποβληθεί αίτημα ένταξης σε πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή από το Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης, υπό την προϋπόθεση έγκρισης του αιτήματος.
Εξειδίκευση
Το περιβαλλοντικό ισοδύναμο περιλαμβάνει α) την καταβολή τέλους από τους ιδιοκτήτες και τον εργολάβο των κτισμάτων των παραπάνω περιπτώσεων σε ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων υπέρ του οικείου δήμου και β) τη λήψη μέτρων, τα οποία εξειδικεύονται σε Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (Ε.Σ.Π.Ι.Α.Π.), το οποίο εκπονείται εντός δύο ετών.
Μεταξύ άλλων τα μέτρα του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου είναι η κατά προτεραιότητα απόκτηση από το Δημόσιο ακινήτων με αγορά ή αναγκαστική απαλλοτρίωση για τον καθορισμό κοινόχρηστων χώρων, η διαμόρφωση νέων και η αναδιαμόρφωση, βελτίωση και αναβάθμιση υφιστάμενων κοινόχρηστων χώρων στον αστικό ιστό, περιλαμβανομένης και της δυνατότητας εξοπλισμού τους με υπόγειους χώρους στάθμευσης οχημάτων, η δημιουργία, συμπλήρωση, διαμόρφωση και βελτίωση δικτύων κοινόχρηστων χώρων και δικτύων πράσινων παρεμβάσεων στον αστικό ιστό, η κατά προτεραιότητα κατεδάφιση αυθαίρετων ή επικίνδυνων (ετοιμόρροπων) κτισμάτων κα.
Τα μέτρα περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, το ύψος και η διαδικασία καταβολής του τέλους, η διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων θα καθοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται κατόπιν πρότασης του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) και μετά από συνεκτίμηση των μελετών που εκπονούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
Επίσης με ΠΔ θα καθοριστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες αποδεικνύεται ότι έχει γίνει εκκίνηση εργασιών έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024, με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, θα καθοριστεί ο τρόπος και η διαδικασία επιστροφής των φόρων, παραβόλων, εισφορών ή κρατήσεων και το χρονικό διάστημα έκδοσης των αναθεωρήσεων των οικοδομικών αδειών και με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος δύναται να εξειδικεύεται και να απλοποιείται η διαδικασία αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών.
