Ο Κώστας Σημίτης είχε συγκεκριμένη άποψη για την Αριστερά, είτε αυτή που εκπροσωπεί το ΚΚΕ, είτε την ανανεωτική. Στο βιβλίο του, «Δρόμοι Ζωής», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Πόλις» το 2015 αναφέρεται σε συναντήσεις που είχε κατά κύριο λόγο ως υπουργός των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ με εκπροσώπους του ΚΚΕ για θέματα που άπτονταν τις αρμοδιότητάς του και ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «οι δυνατότητες για ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων και συνεννόηση ήταν ελάχιστες. Τα στελέχη του απήγγειλαν απλώς την προετοιμασμένη γνώμη τους».
Πιο διαλλακτική θεωρούσε την Αλέκα Παπαρήγα, σημειώνοντας ότι «η συζήτηση μαζί της είχε ενδιαφέρον, με βοηθούσε να αντιληφθώ την τακτική του κόμματός της».
Κάπως διαφορετική ήταν η άποψη που είχε για τα στελέχη της ανανεωτικής Αριστεράς, τονίζοντας ωστόσο στο βιβλίο του πως οι νεότεροι εκπρόσωποί της «δεν μπορούσαν να καταλάβουν πως δεν μπόρεσαν να προσεταιριστούν το κύμα απόρριψης της Δεξιάς, παρόλο που διέθετε καλύτερα εργαλεία σκέψης και μεγαλύτερη πείρα στις λαϊκές κινητοποιήσεις».
Δογματισμός
Κατά την άποψή του, αυτό οφειλόταν στον «δογματισμό της κομμουνιστικής τους παιδείας που τους εμπόδιζε να αναγνωρίσουν την κοινωνική δυναμική της αντιδεξιάς συσπείρωσης, η οποία αφορούσε ένα στρώμα πολύ ευρύτερο από το το «προλεταριάτο»».
Επιπλέον, ο Κώστας Σημίτης θεωρούσε ότι οι λόγοι που περιόρισαν την απήχηση της Αριστεράς στην κοινωνία ήταν επειδή έβγαζε προς τα έξω «ασάφειες, αντιφάσεις, ατέλειωτες επιχειρηματολογίες, ακατανόητες θεωρητικές διαμάχες», αλλά και διασπάσεις.
Συνεργασία Συνασπισμού-ΠΑΣΟΚ
Με την κουβέντα περί συναίνεσης των προοδευτικών δυνάμενων και συνεργασίας της κεντροαριστεράς που τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει και πάλι στο προσκήνιο, έχει ενδιαφέρον η άποψη του Κώστα Σημίτη για το θέμα.
Όπως αναφέρει στο βιβλίο του για τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 90 και των αρχών του 2000, «ο Συνασπισμός κάλλιστα θα μπορούσε να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ. Συνεργασία δεν σημαίνει απαραίτητα ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών. Μπορεί να πραγματοποιηθεί με διάφορους τρόπους και σε διάφορα επίπεδα». Μάλιστα, σε άλλο σημείο του βιβλίου, αναφέρει ότι ο ίδιος επιδίωξε τη συνεργασία αυτή.
«Αμέσως μετά την εκλογή μου ως πρωθυπουργού, προσπάθησα να υπερβώ την αντιπαλότητα με τον Συνασπισμό. Τον Μάρτιο του 1996 παρευρέθηκα στο Συνέδριο του Συνασπισμού. Στην ομιλία μου, υπογράμμισα ότι «οι δυνάμεις που αυτοπροσδιορίζονται στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο έχουν χρέος να ξαναβρούν τον ορίζοντα του διαλόγου και της κοινής δράσης χωρίς τα πείσματα του παρελθόντος». Δήλωσα έτοιμος για τον διάλογο. Όμως συνέχεια δεν υπήρξε».
Ο Σημίτης για τον ΣΥΡΙΖΑ
Ενδιαφέρον επίσης έχει η άποψή του για την κυβέρνηση της «πρώτης φοράς Αριστερά», καθώς το βιβλίο κυκλοφόρησε μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 όπου ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη πρώτο κόμμα και ο Αλέξης Τσίπρας, πρωθυπουργός.
«Η επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ οφειλόταν στη συστηματική και επίμονη αντίδρασή του στην πολιτική σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας που εφάρμοζαν οι κυβερνήσεις Νέας Δημοκρατίας-ΠΑΣΟΚ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο», αναφέρει.
Για τον Αλέξη Τσίπρα είχε αναφερθεί σε συνέντευξη που είχε δώσει στο «Βήμα», το 2018 και με αφορμή το «φλερτ» του τότε πρωθυπουργού και του ΣΥΡΙΖΑ με τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές.
Διαπιστευτήρια
«Τα διαπιστευτήρια εξάλλου δεν είναι πειστικά», είχε απαντήσει ο Κώστας Σημίτης, προσθέτοντας: «Η πολιτική ταύτιση με τους ΑΝΕΛ, η ανοχή απέναντι στους διάφορους «Ρουβίκωνες», η έντονη αντιπαλότητα που καλλιεργεί, δίνουν μια καθαρή εικόνα της ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ – που βρίσκεται στον αντίποδα ακριβώς της αναγκαίας δημοκρατικής και κοινωνικής πολιτικής ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος».
Αριστερή πολιτική
Σε άρθρο του στην «Εφημερίδα των Συντακτών», αναφερόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ και αφού είχε περάσει λίγος καιρός από την ανάληψη της εξουσίας το 2015, σημείωνε: «Αν η ιδεολογία δεν συνδέεται με δράσεις μετασχηματισμού παύει να είναι αριστερή. Είναι ένα προκάλυμμα που συγκαλύπτει εξουσιαστικές λογικές και συμπεριφορές και δίνει ένα νέο πρόσωπο στο παλιό. Το πρόβλημα της χώρας μας και του λαού της δεν είναι “ένα κοινωνικό μοντέλο που θα ανατρέψει πολιτικές δεκαετιών στην Ευρώπη”, όπως ισχυρίζεται πρόσφατη απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ»
Και προσέθετε: «Το πρόβλημα που πρέπει να λύσει η κυβέρνηση είναι η σταθεροποίηση της οικονομίας, η επάνοδος στην ανάπτυξη, η επίτευξη πλεονασμάτων, ώστε να υπάρξει περισσότερη κοινωνική αλληλεγγύη, η λειτουργία των κοινωνικών θεσμών και με τρόπο που εξασφαλίζεται περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτή είναι σήμερα η αναγκαία αριστερή πολιτική».
