Η de facto ανάδειξη του ΠΑΣΟΚ στον ρόλο της βασικής αντιπολιτευτικής δύναμης (και με την πρόβλεψη πως αργά ή γρήγορα θα πάρει και τυπικά τον τίτλο μέσα στην Βουλή) μοιάζει με κύκλο που κλείνει για την Δημοκρατική Παράταξη.
Έχουν περάσει σχεδόν 15 χρόνια από την τελευταία φορά που το ΠΑΣΟΚ αποτελούσε τον βασικό προοδευτικό πόλο και έπαιζε όχι στον «μικρό τελικό», για τα ηνία του κεντροαριστερού χώρου, αλλά στον «μεγάλο», για την διακυβέρνηση της χώρας – μέσα σ’ αυτά, και η χώρα άλλαξε πολύ, αλλά και το κόμμα.
Αν οι προβλέψεις στις έρευνες συνεχίσουν να είναι τόσο αισιόδοξες και επιβεβαιωθούν στην κάλπη, η ιστορία της επιστροφής του ΠΑΣΟΚ σε τροχιά εξουσίας θα είναι όσο εντυπωσιακή ήταν και η απότομη πτώση του.
Ο παραδοσιακός μεταπολιτευτικός δικομματισμός, ωστόσο, θέλει ακόμα αρκετό δρόμο για να ξαναχτιστεί: η ΝΔ προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο δεξιό και το κεντρώο της ακροατήριο, αναγκάζοντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη να πηδάει από την «τυραννία της πλειοψηφίας», στην οποία αναφέρθηκε στην συζήτηση με τον Γιώργο Καπουτζίδη τον περασμένο Μάρτιο (με αφορμή την υπερψήφιση του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια), στην «τυραννία της μειοψηφίας», στην συζήτηση με τον Πασκάλ Μπρυκνέρ για την αντι-woke ατζέντα που εξέλεξε τον Ντόναλντ Τραμπ.
Η ισορροπία είναι δύσκολη (όσο πάει όλο και περισσότερο), είναι όμως μια μακρά διαδικασία, που γίνεται σε ένα κόμμα που παρέμεινε στην εξουσία όσο το ΠΑΣΟΚ πάλευε για την επιβίωσή του.
Στο ΠΑΣΟΚ το ίδιο πρόβλημα πολυσυλλεκτικότητας, η συνύπαρξη των κεντρώων και των αριστερόστροφων κάτω από την ίδια στέγη, αποτέλεσε σχεδόν την αιτία της διάλυσής του: στην επιλογή της συγκυβέρνησης το 2012, οι μεν στήριξαν την απόφαση της τότε ηγεσίας και οι δε την αποκηρύττουν ακόμα, έστω κι αν εκείνη την περίοδο παρέμειναν και δεν αποχώρησαν από το ΠΑΣΟΚ.
Το ερώτημα «με ποιον θα σχηματίσετε κυβέρνηση αν χρειαστεί» ήταν από τα πρώτα που δεχόταν η εκάστοτε ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και το 2019, αλλά και το 2023, μιας και τα ποσοστά της παράταξης επέτρεπαν στην κοινή γνώμη να το αντιλαμβάνεται ως συμπλήρωμα, ως μια ελληνική μορφή του κόμματος του Γκένσερ ή των Lib Dem στην Βρετανία.
Στην αλλαγή πίστας που κάνει αυτό το διάστημα η Χαριλάου Τρικούπη, το ζήτημα της συνύπαρξης δεν αφορά πια την πιθανότητα συγκυβέρνησης, αλλά της πολιτικής κατεύθυνσης, του αντιπολιτευτικού χειρισμού απέναντι στη ΝΔ.
Στο ΠΑΣΟΚ έχουν καταλάβει πως αν θέλουν να έχουν μια πιθανότητα να κερδίσουν τις εκλογές πρέπει να διεκδικήσουν το κομμάτι του πολιτικού κέντρου που τους εγκατέλειψε για να ψηφίσει όχι τη ΝΔ, αλλά τον Μητσοτάκη – όχι τη ΝΔ, αλλά τον αντίπαλο του ΣΥΡΙΖΑ.
Ταυτόχρονα, τα μεγαλύτερά του κέρδη το ΠΑΣΟΚ τα έχει στις περιοχές που ο ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει, από ενδιάμεσους ψηφοφόρους που μπροστά στα όσα συμβαίνουν στην Κουμουνδούρου στρέφουν το βλέμμα στο ΠΑΣΟΚ.
Μπορούν αυτές οι δύο τάσεις να συνυπάρξουν; Αυτό είναι το στοίχημα πλέον, ειδικά για τα στελέχη της πρώτης γραμμής που έχουν περάσει περισσότερα χρόνια της κομματικής τους παρουσίας παλεύοντας για ανάσες ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ και όχι χτίζοντας κυβερνητικό αφήγημα.
Το «κλειδί» της επιτυχίας για το ΠΑΣΟΚ είναι παράλληλα και δίκοπο μαχαίρι. Η ΝΔ μπορεί να το αναγνωρίσει, γιατί με παρόμοιο δίλλημα αναμετράται καθημερινά και εκείνη. Στο Μέγαρο Μαξίμου επενδύουν στις όποιες διχογνωμίες του πασοκικού στρατοπέδου, υπάρχουν-δεν υπάρχουν –και έγινε ξεκάθαρο στον τρόπο που αξιοποίησαν μια συνέντευξη της Άννας Διαμαντοπούλου, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο επιμένουν στην κατηγορία περί «πράσινου ΣΥΡΙΖΑ».
Τις επόμενες μέρες, τα ερωτήματα θα φουντώσουν: πόσους ή ποιους συριζαίους βουλευτές θα πάρετε; Πόσα «όχι» και πόσα «ναι» θα πείτε; Έχετε κοστολογήσει, έχετε ζυγίσει;
Η διαφορά με κάθε προηγούμενο άλμα που επιχείρησε το ΠΑΣΟΚ είναι πως, χωρίς ισχυρό ΣΥΡΙΖΑ, όλα βρίσκονται πια στο χέρι του Νίκου Ανδρουλάκη. Το κλειδί, το μαχαίρι, η ζυγαριά και το μομέντουμ.
