Επανεξέταση από μηδενική βάση όλου του φορολογικού πλαισίου, με έμφαση στη μεσαία τάξη, αλλά και του μηχανισμού απόδοσης των κοινωνικών επιδομάτων προτείνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), Γιάννης Στουρνάρας.
Σε συνέντευξή του στην εκπομπή του ertnews «Πυξίδα στην Οικονομία», τοποθετεί τον Σεπτέμβριο ως το επόμενο χρονικό ορόσημο για την πορεία των επιτοκίων, ενώ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει και τρίτη θητεία στην Τράπεζα της Ελλάδος. Παράλληλα, σημειώνει ότι θα πρέπει να βρεθεί λύση σε όσους έχουν δανειστεί σε ελβετικό φράγκο, χωρίς όμως να θέτει σε κίνδυνο την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.
Αναφερόμενος στη φορολογία, ο Γιάννης Στουρνάρας επισημαίνει ότι έχει έρθει η ώρα να ξαναδούμε το φορολογικό σύστημα από την αρχή, καθώς, όπως δηλώνει, η τεχνολογία, τα πάντα, έχουν αλλάξει. «Δόξα τω Θεώ, έχουμε τεράστιο δημοσιονομικό χώρο, πάμε πάρα πολύ καλά δημοσιονομικά. Ίσως είναι ώρα να ξεκινήσουμε να δούμε λίγο επιστημονικά αν πραγματικά μπορούμε να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα του φορολογικού συστήματος και τη φορολογική δικαιοσύνη με ορισμένες αλλαγές», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Στουρνάρας προχωρά μάλιστα και λίγο παρακάτω, βάζοντας στο τραπέζι των αλλαγών τόσο τους φορολογικούς συντελεστές, όσο και τις φορολογικές απαλλαγές και τα επιδόματα. «Χρειαζόμαστε ένα white paper εδώ, όπως λένε στην Αγγλία», προκειμένου να διαπιστωθεί τι αλλαγές μπορούν να γίνουν που θα βελτιώσουν και την ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη. Σε κάθε περίπτωση, διευκρινίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή στο νέο σύστημα προς όφελος των μισθωτών, «γιατί αυτή τη στιγμή, αν κάποιος αδικείται στην Ελλάδα, είναι ο μισθωτός. Άρα, λοιπόν, αν γίνουν αλλαγές, θα γίνουν υπέρ του μισθωτού, υπέρ της εργασίας».
Βήμα – βήμα οι αποφάσεις για τα επιτόκια
Εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας, ειδικά μετά τη νέα ένταση στη Μέση Ανατολή και τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν, ο διοικητής της ΤτΕ δεν αποκλείει νέες κινήσεις από την πλευρά της ΕΚΤ για μείωση των επιτοκίων, θέτοντας τον Σεπτέμβριο ως το επόμενο χρονικό ορόσημο, υπό προϋποθέσεις. Όπως τονίζει, με τα τώρα δεδομένα φαίνεται ότι έχουμε φτάσει σε μια ισορροπία με βάση τις εξελίξεις στον πληθωρισμό κυρίως, στις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, στον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης. Το κατά πόσο θα διατηρηθεί αυτή η ισορροπία εξαρτάται από την πορεία των εξελίξεων. «Βεβαίως, αν η οικονομία, η ευρωπαϊκή οικονομία αποδυναμωθεί περαιτέρω, αν ο πληθωρισμός μειώνεται περαιτέρω, δηλαδή κάτω από τον στόχο, που δεν το θέλουμε αυτό, ενδεχομένως να προχωρήσουμε και σε νέες μειώσεις, αλλά εξαρτόμαστε πια από τα στοιχεία όπως το λέμε. Συνάντηση, συνάντηση. Είναι τόσο μεγάλη η αβεβαιότητα».
Σε ερώτηση για το αν θα μπορούσαμε να δούμε τα αρνητικά επιτόκια, όπως στο παρελθόν, ο Γιάννης Στουρνάρας δηλώνει: «Δεν αποκλείω τίποτα. Έχω μάθει να μην αποκλείω τίποτα πια, αλλά δύσκολα θα ξαναγυρίσουμε σε αρνητικά επιτόκια, χωρίς να αποκλείεται όμως. Μιλάμε για πιθανότητες πλέον».
Όσον αφορά το ενδεχόμενο επιβολής δασμών από την πλευρά των ΗΠΑ και τυχόν επιπτώσεις στον πληθωρισμό, ο κ. Στουρνάρας επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις των δασμών, η μεγάλη εικόνα είναι ότι είναι στασιμοληθωριστικές στη χώρα που επιβάλλει τους δασμούς, στην Αμερική και είναι αποπληθωριστικές στις χώρες που δέχονται τους δασμούς, κυρίως στην Ευρώπη και στην Κίνα. «Η πρώτη επίπτωση στην Ευρώπη είναι αρνητική για τη ζήτηση, γιατί θα μειωθούν οι εξαγωγές μας. Και υπάρχουν και μετά και δευτερογενείς αρνητικές επιπτώσεις. Άρα, δεν μπορώ να πω ότι φοβάμαι για αποπληθωρισμό, δηλαδή να πέσουμε σε μεγάλο ποσοστό κάτω από το 2%.
Δεν παραλείπει να υπενθυμίσει ότι οι δασμοί, όπως επιβάλλονται, είναι σημαντικοί ακόμα και σήμερα. «Σήμερα οι δασμοί, αυτό που λέμε το Effective Tariff Rate, δηλαδή το αποτελεσματικό ποσοστό, το ουσιαστικό ποσοστό δασμών, στην Αμερική έχει φθάσει στο 13,5% με αυτούς που ισχύουν σήμερα, σε σχέση με 2,5% που ήταν πριν αναλάβει η νέα διοίκηση, η νέα αμερικανική διοίκηση Τραμπ. Άρα, μιλάμε για μια ουσιαστική αύξηση των δασμών στην Αμερική. Ήδη αυτό δρα αποπληθωριστικά στις χώρες οι οποίες εξάγουν τα προϊόντα τους στις Ηνωμένες Πολιτείες και δέχονται τους δασμούς».
Όσον αφορά την Ελλάδα, σημειώνει ότι αυτή τη στιγμή αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη και «άρα είναι λογικό να έχει και υψηλότερο πληθωρισμό. Η υπόλοιπη Ευρώπη έχει “αρνητικό παραγωγικό κενό”. Άρα, δηλαδή υπάρχει υπερβάλλουσα προσφορά στην ευρωπαϊκή οικονομία. Στην Ελλάδα έχουμε “θετικό παραγωγικό κενό”. Δηλαδή, υπάρχει υπερβάλλουσα ζήτηση στην ελληνική οικονομία. Υπερβάλλουσα ζήτηση δημιουργεί πληθωρισμό; Είναι απλό».
Αναζήτηση λύσης στα δάνεια σε ελβετικό φράγκο
Ο διοικητής της ΤτΕ δεν παραλείπει να επισημάνει την ανάγκη να βρεθεί μια λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες συμπολίτες μας που έλαβαν δάνειο σε ελβετικό φράγκο. Αυτή η λύση όμως δεν θα πρέπει, όπως είπε, να δημιουργεί πρόβλημα στις τράπεζες. «Είμαι βέβαιος ότι η κυβέρνηση θα διαβουλευθεί με την Τράπεζα της Ελλάδος και αν είναι να νομοθετήσει, πρέπει οπωσδήποτε το νέο νομοθέτημα να περάσει από διαβούλευση και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Άρα, πρέπει να δούμε προσεκτικά τι δυνατότητες έχουμε».
Ένα από τα προβλήματα, συνέχισε, είναι να μη χτυπήσει στο πρόγραμμα Ηρακλής αλλά και στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.
«Δεν έχει λόγο να δανείζεται ο κόσμος σε ξένο νόμισμα. Για ποιον λόγο; Το ευρώ είναι ένα ισχυρό νόμισμα, ένα ασφαλές νόμισμα. Έχουμε λόγο να πηγαίνουμε σε άλλα νομίσματα; Νομίζω ο δανεισμός σε ελβετικό φράγκο ήταν μια πικρή εμπειρία», δήλωσε ο Γιάννης Στουρνάρας.
«Όταν έρθει η ώρα» η συζήτηση για 3η θητεία στην ΤτΕ
Η θητεία του Γιάννη Στουρνάρα λήγει τον Ιούνιο του 2026. Όπως φαίνεται, όμως, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει και τρίτη θητεία. Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «αυτό είναι μια κουβέντα την οποία δεν θα την κάνουμε τηλεοπτικά. Θα την κάνω όταν έρθει η ώρα εκεί που πρέπει.
Ερώτηση: Άρα, δεν το αποκλείετε.
Απάντηση: Τίποτα δεν αποκλείω».