Από σήμερα, 1η Φεβρουαρίου, 45 εταιρείες και οργανισμοί στη Γερμανία θα δοκιμάσουν στην πράξη την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας για έξι μήνες. Οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν πλήρη μισθό, παρά το γεγονός ότι θα εργάζονται λιγότερες ώρες στο γραφείο ή στο σπίτι. Το όλο εγχείρημα είναι μια πρωτοβουλία της εταιρείας συμβούλων διαχείρισης Intraprenor σε συνεργασία με την Μη Κυβερνητική Οργάνωση 4 Day Week Global (4DWG).
Πώς όμως μπορεί να λειτουργήσει η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας όταν τόσες και τόσες επιχειρήσεις στην Γερμανία υποφέρουν από έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού; Δεν θα ήταν προτιμότερο οι εργαζόμενοι να δουλεύουν περισσότερο αντί για λιγότερο;
Οι υποστηρικτές της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας θεωρούν ότι θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της έλλειψης ειδικευμένων εργαζομένων επειδή, κατά την εκτίμησή τους, θα αυξήσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Επιχειρηματολογούν λέγοντας ότι άνθρωποι που εργάζονται μόνο τέσσερις ημέρες την εβδομάδα αντί για πέντε έχουν περισσότερα κίνητρα και επομένως είναι πιο παραγωγικοί. Επιπλέον, θεωρούν ότι θα βρεθούν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι για μια θέση με τετραήμερη εργασία, οι οποίοι δεν ήθελαν ή δεν μπορούσαν να εργαστούν πενθήμερο. Πιστεύουν ότι ακριβώς με αυτόν τον τρόπο θα περιοριστεί η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Οι αναρρωτικές μειώθηκαν κατά 66%
Η τετραήμερη εβδομάδα έχει ήδη δοκιμαστεί στην πράξη. Από το 2019 η Μη Κυβερνητική Οργάνωση 4DWG εφαρμόζει τέτοια πιλοτικά προγράμματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νότια Αφρική, την Αυστραλία, την Ιρλανδία και τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την οργάνωση, στην πρωτοβουλία της έχουν συμμετάσχει μέχρι σήμερα περισσότερες από 500 εταιρείες. Τα αποτελέσματα δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις προσδοκίες για θετικά αποτελέσματα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές του Κέιμπριτζ και της Βοστώνης, οι αναρρωτικές άδειες μειώθηκαν κατά περίπου 66%, ενώ παράλληλα σχεδόν το 40% των εργαζομένων δήλωνε, μετά το τέλος του εγχειρήματος, ότι είχε λιγότερο άγχος από ό,τι πριν. Ενδιαφέρον επίσης ότι ο αριθμός των εργαζομένων που παραιτήθηκε από την θέση εργασίας του περιορίστηκε κατά 57%. Ίσως το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι ερευνητές κατέγραψαν μια κατά μέσο όρο αύξηση του τζίρου περίπου 1,4%. Ας σημειωθεί τέλος ότι 56 από τις 61 συμμετέχουσες επιχειρήσεις δήλωσαν ότι θα διατηρούσαν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας και μετά το τέλος του πειράματος.
Θα υπάρξει έλλειμμα ωρών εργασίας;
Οι γερμανικές εταιρείες που θα συμμετάσχουν στο δοκιμαστικό πρόγραμμα της τετραήμερης εργασίας υπέβαλαν αίτηση πριν από μερικούς μήνες. Εδώ βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος, δηλώνει ο ειδικός σε ζητήματα αγοράς εργασίας Έντζο Βέμπερ, ο οποίος επικρίνει τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των πιλοτικών προγραμμάτων. Ο γερμανός επιστήμονας εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Ρέγκενσμπουργκ και το Ινστιτούτο Ερευνών για την Αγορά Εργασίας και την Επαγγελματική Έρευνα.
Όπως εξηγεί ο Έντζο Βέμπερ, μόνο εταιρείες για τις οποίες έχει νόημα η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας κατέθεσαν αίτημα συμμετοχής στο εγχείρημα. Συνεπώς οι εταιρίες αυτές δεν είναι αντιπροσωπευτικές για το σύνολο της οικονομίας. Παρατηρεί επίσης ότι δεν μειώνονται μόνο οι ώρες εργασίας την εβδομάδα, αλλά επηρεάζονται αρνητικά τόσο οι διαδικασίες, όσο και η οργάνωση. Σε περίπτωση που πράγματι καταγραφεί στο πείραμα αύξηση της παραγωγικότητας, δεν είναι απαραίτητο να συνδέεται με τη μείωση των ωρών εργασίας, εκτιμά ο γερμανός ειδικός.
Με τις εκτιμήσεις αυτές συμφωνεί ο Χόλγκερ Σέφερ από το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (IW Koln). Πιστεύει ότι η καθιέρωση της τετραήμερης εργασίας ανά εβδομάδα είναι αντιπαραγωγική. “Αυτό που με μια πρώτη ματιά δείχνει να έχει νόημα αποδεικνύεται εν τέλει προβληματικό: Αν όλες οι επιχειρήσεις υιοθετήσουν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας θα υπάρξει έλλειμμα ωρών εργασίας”, καταλήγει ο γερμανός ειδικός. Παρ’ όλα τα επιχειρήματα κατά, η μεγαλύτερη γερμανική συνδικαλιστική οργάνωση IG Metall τάσσεται εδώ και καιρό υπέρ της μείωσης των ωρών εργασίας. Γεγονός πάντως είναι ότι στη χαλυβουργία έχει ήδη καθιερωθεί η 35ωρη εργασία την εβδομάδα.