Οι προκλήσεις αλλά και οι ευκαιρίες που κρύβονται στα υπεράκτια αιολικά πάρκα βρέθηκαν στο επίκεντρο του 14ου Athens Energy Summit, με τον Chen Herzog, Chief Economist και Partner στην BDO, να στέλνει το μήνυμα ότι «μπορούμε να μάθουμε από τα μαθήματα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, που πέρασαν από τις εξορύξεις στην στεριά στις εξορύξεις στα βαθιά νερά, ιδιαίτερα στα πεδία της Μεσογείου».
Μάλιστα, ο κ. Herzog διαβεβαίωσε ότι ο συνδυασμός των διαφορετικών πηγών ενέργειας της Μεσογείου (φυσικό αέριο και υπεράκτια αιολικά πάρκα), κυρίως μέσω των έργων Great Sea Interconnector, EastMed Gas Pipeline και offshore RES, μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες των χωρών της περιοχής και να αντικαταστήσουν την ενέργεια που εισήγαγε η Ευρώπη από τη Ρωσία.
Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει το γεγονός ότι το κόστος των τουρμπινών μειώνεται, ότι η τεχνολογία εξελίσσεται και υπάρχουν διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία. «Περιοχές όπως η Ιταλία και η Ελλάδα έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες για υπεράκτια αιολικά έως 20GW», τόνισε ο Herzog. Παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι η δυσκολία ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών είναι μεγαλύτερη στη Μεσόγειο σε σχέση με τη Βόρεια Ευρώπη, όπου η θάλασσα είναι πιο ρηχή και οι άνεμοι πιο ισχυροί.
Την ανάγκη η ελληνική κυβέρνηση να αυξήσει τους πόρους που διαθέτει στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (HEREMA), τόνισε ο Παναγιώτης Παπασταματίου, Διευθύνων Σύμβουλος της Hellenic Wind Energy Association, υπογραμμίζοντας τα εμπόδια και τις καθυστερήσεις που έχει καταγράψει η Ελλάδα στην ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.
Παράλληλα, εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι προκλήσεις για την υπεράκτια αιολική ενέργεια που παρουσιάζονται σε παγκόσμιο επίπεδο μπορούν να εξελιχθούν σε ευκαιρία για την Ελλαδα, αφού θα της δώσουν χρόνο «για να κλείσει το χάσμα και να είναι έτοιμη να παρουσιάσει βιώσιμες επενδύσεις και εφαρμόσιμα σχέδια».
Σε ό,τι αφορά στις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, ο κ. Παπασταματίου είπε: «Οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών είναι κοινές για όλες τις παραγωγικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Τα υπεράκτια δεν θα είναι εξαίρεση. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται το κράτος να ενημερώσει τις τοπικές κοινωνίες. Η πλειοψηφία πρέπει να έχει σωστή πληροφόρηση για να στηρίξει αυτά τα έργα.»
Η Φλώρα Καραθανάση, Offshore Wind Programme Lead στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων & Ενεργειακών Πόρων, τόνισε ότι εδώ και ενάμιση χρόνο δεν έχει ακόμα λάβει οριστική έγκριση το Εθνικό πρόγραμμα για Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα, που είναι απαραίτητη για να προχωρήσει η χώρα στο επόμενο βήμα.
Εφόσον εγκριθεί το Εθνικό Πρόγραμμα θα ακολουθήσει δημόσιος διαγωνισμός για τεχνικές και περιβαλλοντικές μελέτες σε τοπικό επίπεδο, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ξεκινήσουν οι εργασίες μέτρησης για τις οποίες θα δημιουργηθεί ειδικό όχημα, αλλά και η επικοινωνία των σχεδίων στις τοπικές κοινωνίες σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο. Στο πλαίσιο της ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών θα οργανωθούν ειδικές εκστρατείες και workshop ώστε να υπάρχει «διαφάνεια για το τι σχεδιάζουμε να κάνουμε», όπως είπε η κυρία Καραθανάση. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη να αναπτυχθούν εθνικές αλυσίδες προμηθειών και δραστηριότητες από ελληνικές εταιρείες που θα μειώσουν το κόστος των έργων.
Στο φιλόδοξο, αλλά προβληματικό, σχέδιο ανάπτυξης υπεράκτιου αιολικού πάρκου στο Αζερμπαϊτζάν αναφέρθηκε ο John Roberts, Energy Security Specialist στην Methinks. Όπως εξήγησε ο κ. Roberts, σύμφωνα με μελέτη της International Finance Corporation, το Αζερμπαϊτζάν διαθέτει 157 GW υπεράκτιου αιολικού δυναμικού. Ωστόσο, ο Διάδρομος Πράσινης Ενέργειας, που θα συνδέει το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία με ικανότητα μεταφοράς ισχύος 3,9 GW μέσω τριών καλωδίων HVDC που θα εκτείνονται σε 3.000χλμ τίθεται εν αμφιβόλω μετά τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις στη Γεωργία.
Σε περίπτωση, πάντως, που το έργο ολοκληρωθεί, όπως επεσήμανε ο κ. Roberts, θα δώσει σήμα στην αγορά ότι ανάλογα μεγάλα έργα είναι βιώσιμα και σε άλλες περιοχές όπως η Ελλάδα.
Τη συζήτηση συντόνισε η Αφροδίτη Ξύδη, εκτελεστική διευθύντρια στο Ινστιτούτο Πολιτικής Deon.