Οι Ευρωπαίοι εκπρόσωποι στη σύνοδο κορυφής της G20 στη Βραζιλία ήταν δυσαρεστημένοι με την απόφαση του Προέδρου, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα να τερματίσει τις συνομιλίες και να δώσει στη δημοσιότητα την τελική δήλωση της ομάδας μια μέρα νωρίτερα προκειμένου να περιορίσει την έντονη συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο πηγές.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε την Τρίτη ότι λυπάται που το ανακοινωθέν της G20 δεν υπογράμμισε την ευθύνη της Ρωσίας για την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ιδιαίτερα την 1.000η ημέρα της σύγκρουσης.
“Είναι πολύ λίγο όταν η G20 δεν μπορεί να βρει τα λόγια για να καταστήσει σαφές ότι η Ρωσία είναι υπεύθυνη”, είπε στο τέλος της διήμερης συνόδου κορυφής της Ομάδας των 20 μεγάλων οικονομιών στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Η διατύπωση για την Ουκρανία ήταν ακανθώδης στις συνεδριάσεις της G20 από την έναρξη του πολέμου, επειδή η Ρωσία και οι σύμμαχοί της κάθονται στο τραπέζι. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν παρευρέθηκε στη σύνοδο κορυφής του Ρίο αλλά εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
Το ανακοινωθέν συνήθως εκδίδεται στο τέλος της συνόδου, αλλά ο Λούλα αποφάσισε να εγκρίνει το κείμενο κατά την ολοκλήρωση της ολομέλειας της Δευτέρας – τη στιγμή που οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών δεν βρίσκονταν στην αίθουσα, σύμφωνα με διπλωμάτες.
“Το ανακοινωθέν έκλεισε από τον Πρόεδρο Λούλα. Δεν έφτασε στα πρότυπα που θα είχαμε εμείς” ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα το βράδυ. “Αυτό δεν αλλάζει τίποτα στη θέση της Γαλλίας: είναι ένας επιθετικός πόλεμος που ξεκίνησε η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας και η προτεραιότητά μας σήμερα είναι να επιτύχουμε μια διαρκή ειρήνη”, πρόσθεσε.
Ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτήρισε τον ελιγμό του Λούλα “βάρβαρο”, αλλά η χώρα του αποφάσισε να σεβαστεί το προνόμιο του οικοδεσπότη της συνόδου κορυφής να αποφασίσει πότε θα εκδώσει την κοινή δήλωση.
Η Βραζιλία έσπευσε να εγκρίνει το ανακοινωθέν τη Δευτέρα το βράδυ για να αποφύγει τον κίνδυνο να τελειώσει η σύνοδος κορυφής χωρίς τελική δήλωση, παρόλο που οι Ευρωπαίοι ζητούσαν ισχυρότερη γλώσσα για τον ρόλο της Ρωσίας στον πόλεμο, είπαν στο Reuters τρεις διπλωμάτες της Βραζιλίας που παρακολούθησαν τις συνομιλίες.
Οι βοηθοί είχαν καταλήξει σε συμφωνία για την τελική δήλωση νωρίς το πρωί της Κυριακής μετά από έντονες διαπραγματεύσεις, αλλά εκείνο το απόγευμα η Γαλλία και η Γερμανία άρχισαν να ασκούν πίεση στη Βραζιλία να ανοίξει ξανά το κείμενο υπό το φως των μεγάλων ρωσικών αεροπορικών επιδρομών στην Ουκρανία. Η Βραζιλία αρνήθηκε.
Γάλλοι διπλωμάτες θα μπορούσαν να ζητήσουν τη Δευτέρα να καθυστερήσει η έγκριση του κειμένου μέχρι να βρεθεί ο Μακρόν στην αίθουσα, αλλά δεν το έκαναν, προς ανακούφιση των Βραζιλιάνων.
“Το να ανοίξει ξανά το κείμενο θα είχε θέσει σε κίνδυνο ολόκληρη την προσπάθεια μιας εβδομάδας διαπραγματεύσεων”, δήλωσε στο Reuters ένας Βραζιλιάνος αξιωματούχος.
Ο ηγέτης της Γερμανίας Σόλτς είδε τη διαφωνία σχετικά με το κείμενο της G20 ως σημάδι των καιρών σε έναν κόσμο που αλλάζει. “Γίνεται ξεκάθαρο πόσο οι γεωπολιτικές εντάσεις έχουν επίσης αντίκτυπο στην G20”, είπε.