Ήταν Νοέμβριος του 2023 όταν ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης επιχειρηματολογούσε υπέρ της εξεταστικής επιτροπής για τα Τέμπη, απορρίπτοντας τόσο την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του ΠΑΣΟΚ για σύσταση προανακριτικής επιτροπής με φόντο το ευρωπαϊκό πόρισμα για τη σύμβαση 717 και τις ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων. Πρόκειται για την εξεταστική για την οποία ο Πρωθυπουργός προ ολίγων ημερών παραδέχθηκε ότι δεν ήταν και από τις καλύτερες στιγμές της Βουλής.
Δεκαπέντε μήνες μετά, ο Μάκης Βορίδης, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση, έδωσε το «πράσινο φως» στο αίτημα της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής που θα εξετάσει τυχόν ποινικές ευθύνες του πρώην υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και νυν υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας Χρήστου Τριαντόπουλου.
Η αλήθεια είναι ότι ανάμεσα στις δύο κοινοβουλευτικές συζητήσεις δεν μεσολάβησαν και λίγα. Πάντως χθες, η αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης ανέδειξε δύο διαφορετικές πολιτικές στρατηγικές αλλά και τρεις διαφορετικές εκτιμήσεις. Κοινά σημεία μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών; Η συμφωνία ως προς τη σύσταση της προανακριτικής και συγχρόνως η έλλειψη εμπιστοσύνης ως προς τις εκατέρωθεν πολιτικές προθέσεις.
O «όρος» της ΝΔ και ο «πόλεμος» με το ΠΑΣΟΚ
Ο υπουργός Επικρατείας ξεκαθάρισε ότι η ΝΔ συμφωνεί με την πρόταση του ΠΑΣΟΚ, σημειώνοντας βέβαια ότι «η εισαγγελέας ζητά να κινηθεί η ποινική δίωξη για το αδίκημα της παραβάσεως καθήκοντος που είναι πλημμεληματικού χαρακτήρα». Η συγκεκριμένη αναφορά του Μ. Βορίδη μόνο τυχαία δεν πρέπει να θεωρείται, αφού πέρα από νομικές έχει και πολιτικές προεκτάσεις.
Κατ’ αρχάς, η κυβέρνηση, μέσω της υπερψήφισης της πρότασης, επιχειρεί να υψώσει ένα «τοίχος» απέναντι στην αντιπολίτευση και στις κατηγορίες περί «συγκάλυψης». Μάλιστα, από το Μέγαρο Μαξίμου κάνουν λόγο για «συκοφαντίες», ενώ στελέχη της γαλάζιας παράταξης επαναλαμβάνουν ότι η επιλογή της υπερψήφισης δεν σημαίνει και αποδοχή του περιεχομένου της πρότασης. Το γεγονός αυτό προμηνύει ότι το πεδίο της σύγκρουσης θα μεταφερθεί και εντός της προανακριτικής επιτροπής, καθώς στα γαλάζια κοινοβουλευτικά έδρανα επιμένουν να καταλογίζουν στον Νίκο Ανδρουλάκη «εργαλειοποίηση» της τραγωδίας και «φτηνά πολιτικά παιχνίδια».
Ήδη, από τις πρώτες γαλάζιες διαρροές φάνηκε με ευκρίνεια και η πρώτη υπερασπιστική γραμμή «άμυνας» απέναντι στις κατηγορίες της Χαριλάου Τρικούπη για τον Χρήστο Τριαντόπουλο. Στη Νέα Δημοκρατία υποστηρίζουν ότι η «συγκάλυψη» για την οποία μιλά ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν στηρίζεται σε μαρτυρίες ή άλλα στοιχεία αλλά στη συμμετοχή του σε «άτυπη συνάντηση» και στην παροχή «ψυχικής συνδρομής» στους αρμόδιους υπαλλήλους. Συγχρόνως, στην Πειραιώς διαβάζουν την κίνηση του ΠΑΣΟΚ ως μία επιλογή που αντανακλά τον ανταγωνισμό που χαρακτηρίζει το εσωτερικό της αντιπολίτευσης σε σχέση με το ποιος θα έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων.
Όσον αφορά δε την αντιπαράθεση για τη δημοσιοποίηση των συμπληρωματικών στοιχείων της δικογραφίας και το ρόλο του πρώην Προέδρου της Βουλής, πηγές της ΝΔ μιλούσαν για «αήθη επίθεση» εναντίον του Κώστα Τασούλα. Μάλιστα, καταλόγιζαν στο ΠΑΣΟΚ «αμέλεια», επικαλούμενοι τις δηλώσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι είχαν λάβει έγκαιρα γνώση των συμπληρωματικών στοιχείων.
To «κατηγορώ» Ανδρουλάκη και οι αιχμές κατά ΣΥΡΙΖΑ
«Επί δύο χρόνια η κυβέρνηση ψεύδεται». Αυτό επαναλαμβάνουν από τη Χαριλάου Τρικούπη, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να σχολιάζει με καυστικό τρόπο κατά την ομιλία του στη Βουλή ότι είτε ισχύει το σενάριο της συγκάλυψης, είτε αυτό της παραπλάνησης. «Και στα δύο είστε βαθιά ηθικά εκτεθειμένοι κύριοι της Νέας Δημοκρατίας» ανέφερε χαρακτηριστικά. Στο ΠΑΣΟΚ υπογραμμίζουν ότι εφόσον η κυβέρνηση δεν επιδίωκε τη συγκάλυψη τότε θα είχε υπερψηφίσει την σύσταση προανακριτικής επιτροπής ήδη από το 2023, προκειμένου η Δικαιοσύνη να ξεκαθαρίσει εάν υπάρχουν ή όχι ευθύνες πολιτικών προσώπων.
Όσον αφορά την περιβόητη εξεταστική επιτροπή, εκεί δεν είχαν κληθεί κορυφαίοι μάρτυρες μεταξύ των οποίων και ο Χρήστος Τριαντόπουλος. Το χθεσινό αίτημα της Χαριλάου Τρικούπη αποτελεί συνέχεια μίας συγκεκριμένης στρατηγικής. Άλλωστε, είχαν ξεκαθαρίσει εδώ και ημέρες ότι θα συγχρονίζουν τις κοινοβουλευτικές τους παρεμβάσεις με βάση τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση. Επί της ουσίας, το ΠΑΣΟΚ επέλεξε να κινηθεί έχοντας ένα τριπλό «μέτωπο». Πρώτον, συνέχισε να «πυροβολεί» τον Κυριάκο Μητσοτάκη με φόντο την πρόσφατη τηλεοπτική του συνέντευξη. Δεύτερον, έθεσε στο στόχαστρό του τον Κώστα Τασούλα, καταλογίζοντάς του αντιθεσμική μεθόδευση αναφορικά με τη δημοσιοποίηση των συμπληρωματικών στοιχείων της δικογραφίας και τρίτον έστειλε στην προανακριτική τον Χρήστο Τριαντόπουλο.
Σημειωτέον ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης προανήγγειλε ότι εάν προκύψουν νέα στοιχεία πέρα από τα υπάρχοντα οι δρόμοι είναι δύο: Είτε θα συσταθεί εκ νέου προανακριτική είτε τα στοιχεία θα συμπεριληφθούν στην παρούσα επιτροπή, εφόσον αυτά προκύψουν σύντομα.
Πάντως, είναι σαφές ότι το ύστατο «όπλο» της πρότασης μομφής παραμένει πέρα για πέρα ενεργό. Εντούτοις, ζητούμενο είναι ο πολιτικός χρόνος. Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται και η κριτική του κόμματος απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, που επιμένει στην άμεση πρόταση δυσπιστίας. Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υπενθύμισε ότι η συγκεκριμένη κίνηση μπορεί να λάβει χώρα μόνο μία φορά κάθε έξι μήνες. Υπάρχει δε η εκτίμηση ότι εάν κατατεθεί πρόταση μομφής πριν τα τελικά πορίσματα, θα πρόκειται για «δώρο» προς το Μέγαρο Μαξίμου. Κι’ αυτό γιατί δεν αποκλείεται τα νέα στοιχεία να φέρουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη σε δυσμενέστερη πολιτικά θέση.
ΣΥΡΙΖΑ: Οι «προανακριτικές», η πρόταση μομφής και το μπρα ντε φερ με το ΠΑΣΟΚ
Στην Κουμουνδούρου έχουν μία διττή στρατηγική. Αφενός, εκτιμούν ότι η πρόταση δυσπιστίας «έπρεπε να είχε κατατεθεί χθες», αφετέρου, χρειάζονται περισσότερες από μία προανακριτικές επιτροπές. Μέσω της ομιλίας του, ο Σωκράτης Φάμελλος κατέστησε σαφές για μία ακόμη φορά πως η αντιπαράθεση δεν πρόκειται να περιοριστεί στο ρόλο του Χρήστου Τριαντόπουλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι «τα πορίσματα που αναμένονται για το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας πρέπει να συζητηθούν κατά τη διάρκεια της προανακριτικής. Και αυτό, γιατί επηρεάζουν την παράβαση. Και πρέπει να συζητηθούν και σε όλες τις υπόλοιπες προκαταρκτικές επιτροπές για τα επόμενα πολιτικά πρόσωπα που έπονται. Γιατί δεν μιλάμε για ένα απλό πλημμέλημα, αλλά για αναβάθμιση του κατηγορητηρίου». Προκειμένου να αποδοθούν, όπως λένε στην Κουμουνδούρου, ολοκληρωμένα οι ευθύνες και να μην επικρατήσει ατιμωρησία, η συγκρότηση προανακριτικών επιτροπών είναι αυτονόητη. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα τα στοιχεία της δικογραφίας, όπως και τα πορίσματα των εμπειρογνωμόνων.
Βέβαια, η αναφορά σε περισσότερες από μία προανακριτικές αποτελεί εμμέσως κριτική και στην στάση του ΠΑΣΟΚ. Στελέχη του κόμματος εξέφραζαν την άποψη πως το αίτημα για προανακριτική, χωρίς ολοκληρωμένα στοιχεία και το σύνολο των πορισμάτων, ενδεχομένως, να δώσει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να καλύψει τυχόν ευθύνες του Χρήστου Τριαντόπουλου. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι η δικογραφία ήταν εις γνώση του ΣΥΡΙΖΑ απ’ όταν ήλθε στη Βουλή τον προηγούμενο Μάϊο, όπως και τα συμπληρωματικά στοιχεία το περασμένο καλοκαίρι. Εντούτοις, αν και υπήρξαν σκέψεις για αίτημα προανακριτικής, αποφασίστηκε να «πάει πιο πίσω», καθώς εκκρεμούσαν τα πορίσματα και κατ’ επέκταση νέα κρίσιμα στοιχεία γύρω από την υπόθεση και τις ευθύνες πολιτικών προσώπων.
Παρά το μπρα ντε φερ με το ΠΑΣΟΚ, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, λαμβάνοντας υπόψη το πολιτικό «μομέντουμ» και τις σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις, θα επιμείνει στην ανάγκη άμεσης κατάθεσης πρότασης δυσπιστίας. Όπως λένε δεν βλέπουν κανέναν λόγο καθυστέρησής της. Σε αυτό το πλαίσιο, θα συνεχίσουν τις «επιθέσεις φιλίας» προς τη Χαριλάου Τρικούπη με στόχο να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των προοδευτικών δυνάμεων και να κατατεθεί πρόταση κατά της κυβέρνησης. Στο ίδιο μήκος κύματος, το πρέσινγκ για την διεξαγωγή προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή θα ενταθεί.
