Την ώρα που έχει εκταμιευτεί μόλις ένα στεγαστικό δάνειο σε σύνολο 2.000 εγκρίσεων του Προγράμματος Σπίτι μου ΙΙ, μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ διατέθηκαν σε ένα μήνα 280 εκατ. ευρώ σε Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις.
«Δύο ταχυτήτων» είναι η αγορά δανείων που επικρατεί στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα για το πρώτο τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης με την Στεγαστική Πίστη να «ασθμαίνει» λόγω της μειωμένης προσφοράς ακινήτων έναντι της ζήτησης και την Επιχειρηματική Πίστη, ειδικά των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, να απορροφά σε χρόνο ρεκόρ το σύνολο του προϋπολογισμού της δεύτερης φάσης του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Οι μεγάλες προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν για τόνωση της Στεγαστικής Πίστης λόγω του Προγράμματος Σπίτι μου ΙΙ, δεν επιβεβαιώνονται μέχρι στιγμής λόγω της αδυναμίας εξεύρεσης του κατάλληλου ακινήτου από τους ενδιαφερόμενους. Δύο μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε χθες την εκταμίευση μόλις του πρώτου στεγαστικού δανείου στα πλαίσια του συγκεκριμένου προγράμματος, όταν συνολικά το πιστωτικό σύστημα έχει εγκρίνει, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, λίγο πάνω από 2.000 δάνεια.
Όπως σημειώνουν υψηλόβαθμες τραπεζικές πηγές, «η προσφορά ακινήτων παραμένει έντονα ελλειμματική έναντι της ζήτησης, με αποτέλεσμα ο ρυθμός αύξησης των τιμών πώλησης να ανέλθει στο 15,6% στις αρχές του 2023 και έκτοτε κινείται με τάσεις αποκλιμάκωσης, παραμένοντας ωστόσο υψηλός, καθώς, κατά το εννιάμηνο του 2024 διαμορφώθηκε σε 9,2%. Έτσι, ενώ οι τιμές έχουν υπερκαλύψει τις απώλειες της οικονομικής κρίσης, προσθέτουν οι ίδιες πηγές, οι επενδύσεις σε νέες κατοικίες και η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, εξακολουθούν να υστερούν. Πριν από την κρίση, οι επενδύσεις σε κατοικίες άγγιζαν το 10,8% του ΑΕΠ, έναντι 2,3% που είναι σήμερα, γεγονός που ερμηνεύει και το κενό στην προσφορά, συγκριτικά με τη ζήτηση», καταλήγουν οι ίδιες πηγές και εξηγούν έτσι και τη δυσκολία των δικαιούχων των προγραμμάτων στήριξης των νέων για αγορά ακινήτου, όπως το «Σπίτι μου», να εντοπίσουν το κατάλληλο σπίτι.
Δίψα για ρευστότητα από τις ΜμΕ
Εκ διαμέτρους αντίθετες είναι οι συνθήκες στην αγορά των επιχειρηματικών δανείων κυρίως των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων όπου η «δίψα» για ρευστότητα εξάντλησε σε χρόνο – ρεκόρ τον συνολικό προϋπολογισμό της δεύτερης φάσης του Ταμείου Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Μέσα σε ένα μόλις μήνα, διοχετεύθηκαν περίπου 280 εκατ. ευρώ, με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να ενισχύσουν τα σχέδια ανάπτυξής τους. Συνολικά, μέσω του Ταμείου Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ έχουν χορηγηθεί σε μικρομεσαίους περίπου 2.000 δάνεια, συνολικού ύψους 703 εκατ. ευρώ.
Συνολικά το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ προσέφερε σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιθυμούσαν να λάβουν χρηματοδότηση για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων αλλά και κεφάλαια κίνησης ειδικού σκοπού, άτοκη χρηματοδότηση (40%) και επιδότηση επιτοκίου 3% για 2 έτη, με εμπράγματες εξασφαλίσεις το ανώτερο έως 100% του ποσού του δανείου. Τα δάνεια επενδυτικού σκοπού κινούνταν από 20.000 έως 8.000.000 ευρώ, είχαν διάρκεια 5 – 12 έτη και περίοδο χάριτος έως 2 έτη. Τα δάνεια κεφαλαίου κίνησης κινούνταν από 10.000 έως 500.000 ευρώ, με διάρκεια 2 – 5 έτη, επιδότηση επιτοκίου μόνο για νέα ΑΦΜ και περίοδο χάριτος έως 1 έτος.
Οι πόροι του Ταμείου προήλθαν από το ΕΣΠΑ 2021-2027 μέσω του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα 2021-2027» και το πρόγραμμα αποτελούσε τη συνέχεια του ΤΕΠΙΧ ΙΙ (ΕΣΠΑ 2014-2020) που διοχέτευσε στην αγορά 2,38 δισ. ευρώ (20.770 δάνεια).
10 δις νέα δάνεια το 2025
Στα τραπεζικά επιτελεία γνωρίζουν πολύ καλά ότι εάν θέλουν να διατηρήσουν στα επίπεδα του 2024 την κερδοφορία τους και τα επόμενα χρόνια, με δεδομένη τη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, αποτελεί μονόδρομο η αύξηση των δανείων.
Το 2024 οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αύξησαν τα ενήμερα δάνειά τους και κατ’ επέκταση τη βάση εσόδων τους κατά περίπου 13,8 δισ. ευρώ, που αποτελεί την ισχυρότερη επίδοση των 15 τελευταίων ετών, έναντι 5,8 δισ. το 2023. Μόνο κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του 2024, η καθαρή πιστωτική επέκταση εκτινάχθηκε σε περίπου 7,8 δισ. ευρώ.
Επί μέρους η καθαρή πιστωτική επέκταση στην Eurobank διαμορφώθηκε στα 3,9 δισ. από 1,8 δισ. το 2023, στην Εθνική στα 3,1 δισ. ευρώ από 1,3 δισ. ευρώ, στην Πειραιώς στα 3,6 δισ. ευρώ από 1,5 δισ. ευρώ και στην Alpha bank στα 3,2 δισ. ευρώ από 1,2 δισ. ευρώ το 2023.
Σε ότι αφορά στην χρήση που ήδη διανύουμε οι Έλληνες τραπεζίτες, όπως έχουν δηλώσει σε συναντήσεις τους με μεγάλους διεθνείς επενδυτικούς οίκους έχουν στόχο για νέα δάνεια τουλάχιστον ύψους 10 δισ. ευρώ. Στόχο που όπως εκτιμούν θα επιτύχουν λόγω της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα λόγω της αύξησης των δανείων προς τις επιχειρήσεις.
