Η στρατηγική κατάσταση στην Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να μην συνειδητοποιούν πλήρως την έκταση της βίας που διαμορφώνει την παγκόσμια πολιτική και τις επιπτώσεις της στην ασφάλεια της ηπείρου, τονίζει ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Γαλλίας, στρατηγός Thierry Burkhard, προειδοποιώντας για τις επικείμενες προκλήσεις, τονίζοντας την ανάγκη για μια ενωμένη και στρατηγικά ισχυρή Ευρώπη.
Η Ευρώπη και ο Κίνδυνος της Αποδυνάμωσης
“Η αποδυναμωμένη Ευρώπη μπορεί να βρεθεί αύριο να την κυνηγούν σαν άγριο ζώο, μετά από δύο αιώνες όπου η Δύση είχε τον πρώτο λόγο,” δήλωσε ο στρατηγός Thierry Burkhard σε συνέντευξη του στον ιστότοπο POLITICO και στην εφημερίδα Libération.
Ο Γάλλος στρατηγός αναφέρθηκε στην αναγκαία στροφή της Ευρώπης, η οποία πρέπει να επανεξετάσει τη δυναμική της σκληρής ισχύος, που σήμερα κυριαρχεί στις διεθνείς σχέσεις. Η ασφάλεια και η άμυνα δεν είναι μόνο θέμα στρατιωτικής ισχύος, αλλά και της ικανότητας της Ευρώπης να ενωθεί στρατηγικά, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει τις “σφαίρες επιρροής” που αναπτύσσουν χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ.
“Από τη μια, οι ευρωπαϊκές χώρες δεν υπήρξαν ποτέ τόσο ισχυρές. Από την άλλη, υπάρχει μία μορφή άρνησης από κυβερνήσεις και πληθυσμούς μπροστά στο επίπεδο βίας στον κόσμο σήμερα,” πρόσθεσε ο Burkhard, επισημαίνοντας τη συνθήκη της άρνησης που επικρατεί στην Ευρώπη αναφορικά με την κλιμακούμενη παγκόσμια ένταση.
Ανεπαρκείς Συμφωνίες για Άμυνα και Ασφάλεια
Η προειδοποίηση του Γάλλου στρατηγού αντικατοπτρίζει την ανησυχία για την ανεπάρκεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενισχύσει την στρατηγική της δύναμη, παρά την οικονομική της ισχύ. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Mario Draghi, υπογράμμισε πρόσφατα ότι η ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσει να ασκεί παγκόσμια επιρροή μόνο μέσω της οικονομίας και της κατανάλωσης, αλλά πρέπει να αναθεωρήσει τη στρατηγική της σε θέματα ασφάλειας και άμυνας.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Giorgia Meloni, κατηγόρησε την ΕΕ ότι γλιστρά προς το να γίνει “αδιάφορη” δύναμη στην παγκόσμια σκηνή, τονίζοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη να πληρώσει το τίμημα για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της.
Ο στρατηγός Burkhard, ο οποίος θα αποχωρήσει από τη θέση του στο τέλος του μήνα για να αντικατασταθεί από τον πτέραρχο Fabien Mandon, έχει ηγηθεί του στρατού της Γαλλίας από το 2021. Κάτω από την καθοδήγησή του, οι γαλλικές ένοπλες δυνάμεις ενίσχυσαν την παρουσία τους στη βόρεια και ανατολική Ευρώπη και έγιναν πιο ενεργές στο ΝΑΤΟ, ενώ προετοιμάστηκαν για συγκρούσεις υψηλής έντασης.
Ο Burkhard αναφέρθηκε επίσης στη σύνθεση του σύγχρονου κόσμου, ο οποίος καθορίζεται από τέσσερις βασικούς παράγοντες: την χρήση βίας για την επίλυση των διαφορών, την πρόκληση του Δυτικού κόσμου από χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, την δύναμη του πολέμου πληροφοριών και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. “Η εγκαθίδρυση μιας αποδυτικοποιημένης εναλλακτικής τάξης αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για τους Ευρωπαίους από τα ρωσικά τανκς,” είπε χαρακτηριστικά.
Εξήγησε ότι η στρατηγική αλληλεγγύη μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών πρέπει να είναι ισχυρή για να μην βρεθεί η Ευρώπη διασπασμένη ή να “κατατεμαχιστεί” σε τμήματα από άλλες μεγάλες δυνάμεις.
Διαφορετικές Αντιλήψεις για την Άμυνα στην Ευρώπη
Το μεγαλύτερο εμπόδιο για μια κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική άμυνας είναι η διαφορετικότητα των στρατηγικών συμφερόντων που έχουν οι χώρες της ΕΕ. Για παράδειγμα, η Ισπανία ζήτησε εξαίρεση από το νέο στόχο του ΝΑΤΟ για άμυνες 5% του ΑΕΠ, μετά από τις δηλώσεις του πρωθυπουργού Pedro Sánchez, ότι η Ρωσία δεν αποτελεί άμεση απειλή για την Ισπανία. Οι διαφορές αυτές μεταξύ των κρατών της ΕΕ καταδεικνύουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη για να μιλήσει με μία φωνή σε στρατηγικά θέματα.
Ο Στρατηγός Burkhard σημείωσε ότι η δύσκολη κατάσταση με την ευρωπαϊκή άμυνα προκύπτει από τη δυσκολία να ενσωματωθούν τα στρατηγικά συμφέροντα όλων των ευρωπαϊκών χωρών, καθώς π.χ. οι Εσθονοί και οι Πορτογάλοι δεν μοιράζονται την ίδια στρατηγική αντίληψη για τις απειλές και τις στρατηγικές ανάγκες της Ευρώπης. “Πρέπει να βρεθεί ένας κοινός τόπος, μια μέση οδός”.
Στρατηγική Συνοχή και Εγγυήσεις Ασφαλείας για την Ουκρανία
Η πίεση για την ενίσχυση των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία αυξάνεται, με τους ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων να αναγνωρίζουν την ανάγκη να παρέχουν στήριξη σε περίπτωση ειρηνικής συμφωνίας με τη Ρωσία. Ο Burkhard σημείωσε ότι η επιθυμία του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, για ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία προσφέρει νέα δυναμική στην περιοχή, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες χρειάζονται τις εγγυήσεις των ΗΠΑ για να προχωρήσουν.
“Οι Αμερικανοί πιστεύουν κυρίως ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να δείξουν τη δέσμευσή τους να αναλάβουν την ευθύνη,” πρόσθεσε ο Burkhard, τονίζοντας ότι πρόκειται για πολιτική, και όχι στρατιωτική, συζήτηση. Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να αναλάβουν δράση για να αποδείξουν την αφοσίωσή τους, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται ρίσκα.
Αν και η καλύτερη εγγύηση ασφαλείας θα ήταν να δείξουν οι ΗΠΑ την αποφασιστικότητά τους σε περίπτωση παραβίασης μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, η στρατηγική για τη διατήρηση της ειρήνης περιλαμβάνει και την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στην Ουκρανία και την προστασία του εναέριου χώρου. Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη της Ουκρανίας, είναι απαραίτητο να στείλουν οι Ευρωπαίοι, με τη στήριξη των ΗΠΑ, το μήνυμα ότι είναι έτοιμοι να παρέχουν εγγυήσεις.
“Η παροχή εγγυήσεων συχνά σημαίνει ανάληψη κινδύνων,” δήλωσε ο Γάλλος στρατηγός, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συντονισμό και στρατηγική σε ένα παγκόσμιο σύστημα όλο και πιο πολυδιάστατο και επικίνδυνο.