Η Τουρκία συνέλαβε και επίσημα τον κορυφαίο πολιτικό αντίπαλο του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μιαν απόφαση που αναμένεται να οδηγήσει σε νέες διαδηλώσεις και να προκαλέσει αναταραχή στις αγορές, σημειώνει σε άρθρο του το Bloomberg.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης και βασικός ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, γνωστό ως CHP, φυλακίστηκε με την κατηγορία της διαφθοράς.
Πίσω από τα κάγκελα για αρκετά χρόνια
Η συγκεκριμένη κατηγορία έχει τη δυνατότητα να κρατήσει τον Ιμάμογλου πίσω από τα κάγκελα για αρκετά χρόνια και να μην του επιτρέψει να είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2028, προσφέροντας μια κάποια ανακούφιση στον Ερντογάν. Αλλά οι επενδυτές εξέλαβαν την φυλάκιση του δημάρχου και τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που κλιμακώνονται επί τέσσερις μέρες ως ένδειξη διάβρωσης των κρατικών θεσμών της χώρας.
Οι τουρκικές αγορές έχουν σημειώσει μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις παγκοσμίως από τότε που τέθηκε υπό κράτηση ο Ιμάμογλου και η Κεντρική Τράπεζα προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση με μια αιφνιδιαστική συνάντηση που πραγματοποιεί σήμερα με τους επικεφαλής των κορυφαίων εμπορικών τραπεζών της χώρας.
Ο αντίκτυπος της σύλληψης Ιμάμογλου στην οικονομία θα είναι κρίσιμης σημασίας για τον Ερντογάν, που θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτή την νέα εσωτερική πολιτική κρίση – μια από τις πολλές κατά τα 22 χρόνια του στην εξουσία – τη στιγμή που η αύξηση του κόστους ζωής στην Τουρκία μειώνει τη δημοτικότητα του κόμματός του. Οι δυτικοί σύμμαχοί του ωστόσο – οι οποίοι εξαρτώνται όλο και περισσότερο από την Τουρκία για την περιφερειακή ασφάλεια – μέχρι στιγμής σωπαίνουν.
“Τα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται υπό νέα πίεση μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου, αλλά ο Ερντογάν πιθανότατα ποντάρει στο ότι αυτό δεν θα κρατήσει πολύ”, δήλωσε ο Βολφάνγκο Πίκολι, συμπρόεδρος της εταιρείας συμβούλων Teneo. “Οι ξένοι εταίροι της Τουρκίας είναι απίθανο να ασκήσουν ουσιαστική πίεση”.
Ο δημοφιλής δήμαρχος
Η σύλληψη του Ιμάμογλου την Τετάρτη προκάλεσε σοκ καθώς σημειώθηκε μια ημέρα αφότου οι αρχές ακύρωσαν το πανεπιστημιακό του δίπλωμα – ώστε να μην είναι σε θέση να διεκδικήσει υψηλά αξιώματα. Το δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης την Κυριακή αποφάσισε να μην συλληφθεί ο Ιμάμογλου για τρομοκρατία αλλά να παραμείνει στη φυλακή μέχρι τη δίκη του για την κατηγορία της διαφθοράς.
Ο 54χρονος δήμαρχος είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής πολιτική προσωπικότητα από το 2019, όταν νίκησε τον υποψήφιο του Ερντογάν στις τοπικές εκλογές και επανέλαβε την επιτυχία του στην κάλπη εναντίον ενός άλλου συμμάχου του Ερντογάν πέρυσι.
Ο Ιμάμογλου ήταν τόσο δημοφιλής ώστε είχε προγραμματιστεί να ανακηρυχθεί σήμερα ως ο προεδρικός υποψήφιος του κόμματός του για τις εκλογές του 2028. Αλλά οι αποφάσεις των τουρκικών αρχών να ακυρώσουν το πανεστημιακό του πτυχίο και να τον στείλουν στη φυλακή έχουν προκαλέσει ένα τεράστιο —αν όχι μοιραίο— πλήγμα στο πολιτικό του μέλλον.
“Μαζί θα αφαιρέσουμε αυτή τη μαύρη κηλίδα από τη δημοκρατία μας. Στέκομαι στο ύψος μου, δεν θα υποκύψω ποτέ”, είπε ο Ιμάμογλου σε γραπτή δήλωσή του λίγο μετά τη σύλληψή του, επαναλαμβάνοντας το δημοφιλές σύνθημα της προεκλογικής εκστρατείας του στις δημοτικές εκλογές: “Όλα θα πάνε καλά”.
Γιατί διώκεται τώρα ο Ιμάμογλου
Η δίωξη κατά του Ιμάμογλου σηματοδοτεί την κορύφωση ενός κύματος συλλήψεων και ερευνών που στοχεύει πολιτικούς της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφους και άλλους αντιφρονούντες από τις αρχές του έτους., σημειώνει το Bloomberg.
Μερικοί από τους επικριτές του Τούρκου προέδρου λένε ότι ο Ερντογάν προσπαθεί να αποδυναμώσει την αντιπολίτευση – μια κατηγορία που η κυβέρνηση αρνείται, υποστηρίζοντας ότι η κράτηση του Ιμάμογλου δεν έχει καμία σχέση με τον Ερντογάν ή το κόμμα του.
Άλλοι όμως υποστηρίζουν ότι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τις αλλαγές στην παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων για να μεγιστοποιήσει τα κέρδη του στο εσωτερικό: έχει καλή σχέση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και στενούς δεσμούς με τον Ρώσο Βλαντιμίρ Πούτιν. Συν τοις άλλοις, το διευρυνόμενο στρατιωτικό αποτύπωμα της Τουρκίας καθιστά τον Ερντογάν βασικό μεσολαβητή σε διάφορες περιφερειακές συγκρούσεις από την Ουκρανία έως τη Συρία και χρήσιμο σύμμαχο για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς το μπλοκ ανησυχεί για μια πιθανή υποχώρηση των ΗΠΑ.
Το πλήγμα στην οικονομία
Το πιο σημαντικό πλήγμα από την κράτηση του Ιμάμογλου αφορά πάντως την οικονομία. Ενώ ο Ερντογάν ασφαλώς νιώθει καλύτερα με το πλήγμα στις πολιτικές φιλοδοξίες ενός δεινού ανταγωνιστή του, η αστάθεια στις αγορές κινδυνεύει να αναιρέσει τα οικονομικά κέρδη της τελευταίας διετίας.
Ως έντονος επικριτής της συμβατικής οικονομικής πολιτικής που επιδιώκει με αυξήσεις επιτοκίων τον περιορισμό του πληθωρισμού, ο Ερντογάν κατάπιε την εγωισμό του το 2023 και επανέφερε τον πρώην σύμμαχό του Μεχμέτ Σίμσεκ ως υπουργό Οικονομικών.
Στο διάστημα που ακολούθησε η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αύξησε τα επιτόκια στα επίπεδα του 50% -τα υψηλότερο από τότε που ο Ερντογάν άρχισε να κυβερνά την χώρα το 2003- και τα κράτησε εκεί αρκετό καιρό ώστε η Τουρκία να αυξήσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα.
Ο πληθωρισμός, που εξακολουθούσε να κυμαίνεται γύρω στο 40%, έδειξε τελικά σημάδια υποχώρησης μετά από χρόνια εκρηκτικής ανόδου του η οποία έριξε πολλούς Τούρκους στη φτώχεια και τους απομάκρυνε από το κυβερνών κόμμα του Ερντογάν.
Από την ημέρα της σύλληψης του Ιμάμογλου, το κόστος δανεισμού της Τουρκίας αυξήθηκε, οι μετοχές κατρακύλησαν και η λίρα έχασε περισσότερο από 3%.
Η κεντρική τράπεζα παρενέβη, με τις εμπορικές τράπεζες να πουλούν έως και 9 δισεκατομμύρια δολάρια την πρώτη ημέρα αστάθειας για να ανακόψουν την πτώση της λίρας και να αποτρέψουν νέα άνοδο του πληθωρισμού.
Η νομισματική αρχή θα συναντηθεί με τους επικεφαλής των εμπορικών τραπεζών την Κυριακή για να συζητήσει τον συντονισμό για μελλοντικά βήματα με στόχο την ηρεμία στις αγορές.
Ερντογάν: Αδιέξοδος δρόμος
Εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκοι βγήκαν στους δρόμους τις τελευταίες τέσσερις ημέρες, αψηφώντας την απαγόρευση των διαδηλώσεων από το καθεστώς Ερντογάν. Ο κυβερνήτης της Κωνσταντινούπολης έθεσε περιορισμούς στις μετακινήσεις προς και έξω από την πόλη για να αποτρέψει την εξάπλωσή τους.
Ωστόσο, ο Ερντογάν – το επίκεντρο της οργής των αντικυβερνητικών διαδηλωτών – φαίνεται να μην ανησυχεί. Όπως είχε συμβεί μάλιστα και το 2013 κατά τη διάρκεια των πολύμηνων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που ξεκίνησαν στην Κωνσταντινούπολη και εξαπλώθηκαν σε μεγάλο μέρος της Τουρκίας, ο πρόεδρος σταδιακά γίνεται όλο και πιο συγκρουσιακός στις δημόσιες ομιλίες του.
“Είναι ένας αδιέξοδος δρόμος”, είπε ο Ερντογάν αφού το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης κάλεσε τους οπαδούς να οργανώσουν μαζικές διαδηλώσεις. “Οι μέρες που ο τρόμος του δρόμου έδινε την κατεύθυνση της πολιτικής είναι πλέον παρελθόν, όπως και η παλιά Τουρκία”, κατέληξε ο Τούρκος πρόεδρος.
