Η πιθανότητα ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου και το ενδεχόμενο πολιτικής παράλυσης στην περιοχή αποτελούν τους δύο μεγαλύτερους κινδύνους που μπορεί να απειλήσουν την οικονομία της Ευρωζώνης το 2025. Αυτό υποστήριξαν σε δημοσκόπηση που διοργάνωσαν οι Financial Times, 72 διεθνείς οικονομολόγοι.
Η νούμερο ένα απειλή είναι σαφώς οι δασμοί που έχει δηλώσει ότι θα επιβάλλει ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ορκίζεται στην αμερικανική προεδρία στις 20 Ιανουαρίου.
Θυμίζουμε πως ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει υποστηρίξει ότι θα επιβάλλει δασμούς έως και 20% σε όλες τις εισαγωγές και επιπρόσθετους δασμούς που μπορεί να φτάσουν έως και το 60% στις εισαγωγές από την Κίνα. Με δεδομένο το σημαντικό εμπορικό πλεόνασμα που απολαμβάνει η Ευρωζώνη έναντι των ΗΠΑ, οι συνέπειες από τους δασμούς αυτούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα θα είναι σημαντικές, ενώ οι οικονομίες της περιοχής αναμένεται να επηρεαστούν και από το αρνητικό ντόμινο που θα προκαλέσουν οι δασμοί προς τα κινεζικά προϊόντα.
Έτσι, στη δημοσκόπηση των Financial Times, το 69% των οικονομολόγων δήλωσε πως θεωρεί πιθανή μια εμπορική διαμάχη σαν αποτέλεσμα των δασμών και το 68% υποστήριξε πως θεωρεί το ζήτημα ως την μεγαλύτερη απειλή για την Ευρωζώνη την νέα χρονιά.
Επίσης, ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό, το 81% υποστήριξε πως θεωρεί ότι η δεύτερη θητεία Τραμπ θα επιβαρύνει την ανάπτυξη της Ευρωζώνης.
Άλλωστε, όπως σχολίασαν κάποιοι οικονομολόγοι, ήδη η προοπτική της πολιτικής Τραμπ έχει κάνει πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πιο διστακτικές ανακόπτοντας σημαντικές επενδύσεις που θα μπορούσαν να τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα.
Δεν είναι τυχαίο πως οι περισσότεροι αναλυτές, ήτοι το 61%, συντάσσονται με την άποψη που έχει εκφράσει η Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία κάλεσε ανοιχτά τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξεκινήσουν εμπορικές διαπραγματεύσεις με τον επόμενο πλανητάρχη για να αποφευχθεί ένας εμπορικός πόλεμος και να αποφύγουν να επιδοθούν σε έναν πόλεμο ανταποδοτικών μέτρων. Κι αυτό με δεδομένο πως η Ευρώπη είναι αυτή που έχει να χάσει τα περισσότερα και βρίσκεται ήδη σε πιο αδύναμη οικονομική θέση.
Κατά μέσο όρο, η πρόβλεψη των 72 οικονομολόγων διαμορφώνει την εκτιμώμενη ανάπτυξη της Ευρωζώνης στο ισχνό 0,9% για το 2025. Με τον τρόπο αυτό το 2025 θα σηματοδοτήσει την τρίτη συνεχόμενη χρονιά αναιμικής ανάπτυξης, κάτω κι από το 1,1% που προέβλεψε η ΕΚΤ κατά την τελευταία έκθεση της.
Το παρήγορο, πάντως, είναι πως υπάρχει μια εξίσου γενικευμένη πεποίθηση ανάμεσα στους οικονομολόγους πως η Ευρωζώνη θα αποφύγει τα χειρότερα μιας ύφεσης.
Μετά τα γεωπολιτικά ρίσκα και την απειλή ενός εμπορικού πολέμου, το δεύτερο μεγάλο αγκάθι για την Ευρώπη εντοπίζεται στο εσωτερικό της και την αδυναμία της να διαχειριστεί τα εσωτερικά της προβλήματα και την πολιτική της αστάθεια. Μάλιστα, γίνεται λόγος ιδιαίτερα για το αποτέλεσμα των επικείμενων πρόωρων εκλογών στη Γερμανία.
Ειδικά για τις γερμανικές εκλογές του Φεβρουαρίου, αν και θεωρείται σίγουρο ότι οι Χριστιανοδημοκράτες θα «κόψουν» πρώτοι το νήμα, υπάρχει εύλογη αβεβαιότητα για το μετεκλογικό τοπίο και τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης συνασπισμού, που μπορεί να χρειαστεί μήνες διαπραγματεύσεων για να σχηματιστεί.
Πάντως, παρά τα σημεία κινδύνου υπάρχουν και κάποια στοιχεία αισιοδοξίας με έναν στους πέντε οικονομολόγους να αναφέρεται στην τόνωση που προσφέρει στην οικονομία της Ευρωζώνης η αποκλιμάκωση των επιτοκίων και τα στοιχεία ανάκαμψης της καταναλωτικής ζήτησης.
Επίσης, σημαντικό ποσοστό των οικονομολόγων εκφράζει την ελπίδα πως οι τριγμοί αυτοί θα ωθήσουν τις κυβερνήσεις να επιταχύνουν την εφαρμογή σημαντικών μεταρρυθμίσεων που μπορεί να βελτιώσουν τα δεδομένα για τις οικονομίες.
