Κατά την τοποθέτηση του στη Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την Παλαιστίνη και τη λύση των δύο κρατών, ο Έλληνας υφυπουργός Εξωτερικών Ιωάννης-Μιχαήλ Λοβέρδος εξέφρασε την πλήρη καταδίκη της Ελλάδας για τις τρομοκρατικές ενέργειες της Χαμάς και κάλεσε για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα.
“Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή καταδίκασε απερίφραστα τις τρομοκρατικές ενέργειες της Χαμάς και άλλων ριζοσπαστικών ομάδων”, σημείωσε ο κ. Λοβέρδος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να συνεχιστεί ενωμένη η διεθνής κοινότητα “στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και της ρητορικής μίσους”.
Παράλληλα, έκανε λόγο για “τη δεινότερη ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα”, τονίζοντας ότι η “ασφαλής, βιώσιμη και απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε μεγάλη κλίμακα, καθώς και η πρόσβαση σε νερό και ρεύμα, πρέπει να διασφαλιστούν”.
Χαιρέτισε την απόφαση της κυβέρνησης του Ισραήλ για ανθρωπιστικές παύσεις και πρόσβαση μέσω διαδρόμων, σημειώνοντας ότι “αποδεικνύουν πως ο εποικοδομητικός διάλογος μπορεί να φέρει απτά αποτελέσματα”. Παράλληλα υπογράμμισε ότι “η ανθρωπιστική βοήθεια δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο πολιτικοποίησης” και επανέλαβε τον κεντρικό ρόλο του ΟΗΕ και των φορέων του.
“Ο ΟΗΕ και το δίκτυο των οργανισμών του διαθέτουν την τεχνογνωσία και μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο” σημείωσε.
Αναφερόμενος στο μέλλον της Γάζας, ο Έλληνας υφυπουργός τόνισε ότι η πλήρης διάλυση της Χαμάς αποτελεί προϋπόθεση για την επόμενη μέρα, σημειώνοντας ότι “δεν μπορεί να έχει κανέναν ρόλο στη διακυβέρνηση ούτε στις μελλοντικές συζητήσεις”.
Η Ελλάδα, ανέφερε, συνεισφέρει σταθερά στην UNRWA, τον ΠΟΥ και την UNICEF για τα παιδιά της Παλαιστίνης, ενώ υποδέχεται τραυματισμένα παιδιά από τη Γάζα για νοσηλεία σε ελληνικά νοσοκομεία.
“Στο πλαίσιο αυτό, είναι υψίστης σημασίας η στήριξη της προοπτικής της λύσης των δύο κρατών, ως βασική προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ειρήνη σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, ιδίως υπό τις παρούσες συνθήκες αστάθειας στο διεθνές περιβάλλον” τόνισε ο κ. Λοβέρδος.
Έκανε επίσης έκκληση για ενίσχυση των Παλαιστινιακών Δυνάμεων Ασφαλείας “ώστε να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων των πλευρών”.
Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη ύπαρξης μιας “ενδυναμωμένης και μεταρρυθμισμένης Παλαιστινιακής Αρχής”, με ενιαία νομοθεσία και αποκλειστικό έλεγχο της χρήσης βίας. Υπενθύμισε την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 1,6 δισ. ευρώ προς την Παλαιστινιακή Αρχή και την ανάγκη αποφυγής της δημοσιονομικής της κατάρρευσης.
Αναφερόμενος στο Αραβικό Σχέδιο για τη Γάζα, το χαρακτήρισε ως “καλή βάση” για περαιτέρω επεξεργασία, ξεκαθαρίζοντας ότι “η Ελλάδα αντιτίθεται σθεναρά σε οποιονδήποτε εκτοπισμό Παλαιστινίων” και δηλώνοντας ετοιμότητα συμμετοχής, “υπό την προϋπόθεση ότι θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και οριστικά το ζήτημα του αφοπλισμού της Χαμάς”.
Ειδική αναφορά έκανε στην προσφορά της Ιεράς Μονής Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα, η οποία, όπως είπε, “προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στον πληθυσμό, ανεξαρτήτως φυλής ή θρησκείας”.
Κλείνοντας, ο κ. Λοβέρδος τόνισε την ανάγκη “μιας περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας” που θα εγγυάται “πλήρως και αποτελεσματικά την ασφάλεια τόσο των Ισραηλινών όσο και των Παλαιστινίων”, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για μια βιώσιμη ειρήνη και τη λύση των δύο κρατών.
Ακολουθεί η δήλωση του Υφυπουργού Εξωτερικών Ιωάννη Λοβέρδου στη Γενική Συνέλευση των ΗΕ:
“Εξοχότητες,
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω εκφράζοντας τις ευχαριστίες μου προς τη Γαλλία και το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας για την ηγεσία τους και για τη διοργάνωση αυτής της Διάσκεψης.
Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή καταδίκασε απερίφραστα τις τρομοκρατικές ενέργειες της Χαμάς και άλλων ριζοσπαστικών ομάδων που έχουν οδηγήσει την περιοχή σε μια καθοδική πορεία αναταραχής. Επαναλαμβάνουμε την έκκλησή μας για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς. Η Ελλάδα διατηρεί σταθερή στάση κατά του αντισημιτισμού και θα πρέπει να συνεχίσουμε ενωμένοι στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού και της ρητορικής μίσους.
Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζουμε τη δεινότερη ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Η ασφαλής, βιώσιμη και απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε μεγάλη κλίμακα, καθώς και η ανεμπόδιστη πρόσβαση σε νερό και ηλεκτρικό ρεύμα, πρέπει να διασφαλιστούν.
Προς αυτή την κατεύθυνση, θεωρούμε ότι η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης του Ισραήλ να εφαρμόσει ανθρωπιστικές παύσεις για την παροχή βοήθειας μέσω ορισμένων ανθρωπιστικών διαδρόμων, καθώς και η παροχή επαρκών ποσοτήτων πόσιμου νερού, αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, αποδεικνύοντας ότι ο εποικοδομητικός διάλογος μπορεί να φέρει απτά αποτελέσματα.
Η ανθρωπιστική βοήθεια δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο πολιτικοποίησης. Εξίσου, κάθε μοντέλο παροχής βοήθειας θα πρέπει να είναι αμερόληπτο, ουδέτερο, αποτελεσματικό και σύμφωνο με το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Ο ΟΗΕ και το δίκτυο των οργανισμών του διαθέτουν την τεχνογνωσία και μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο.
Η Ελλάδα συνεισφέρει σταθερά στην UNRWA, τον ΠΟΥ και την UNICEF για τα παιδιά της Παλαιστίνης, ενώ υποδέχεται τραυματισμένα παιδιά από τη Γάζα για νοσηλεία σε ελληνικά νοσοκομεία.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι υψίστης σημασίας η στήριξη της προοπτικής της λύσης των δύο κρατών, ως βασική προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ειρήνη σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, ιδίως υπό τις παρούσες συνθήκες αστάθειας στο διεθνές περιβάλλον.
Ωστόσο, η αναζωογόνηση της πολιτικής διαδικασίας απαιτεί την ύπαρξη ευνοϊκών συνθηκών.
Προς αυτή την κατεύθυνση, θα ήθελα να επικεντρωθώ σε τρία βασικά στοιχεία:
Πρώτον, απαιτείται η πλήρης διάλυση της Χαμάς, η οποία δεν μπορεί να έχει κανέναν ρόλο στη διακυβέρνηση ούτε στις μελλοντικές συζητήσεις. Σε συνεργασία με διεθνείς και περιφερειακούς εταίρους, πρέπει να ενισχύσουμε τον ρόλο και τις δυνατότητες των Παλαιστινιακών Δυνάμεων Ασφαλείας, ώστε να διασφαλίσουν την ασφάλεια όλων των πλευρών και να επιβλέψουν την εφαρμογή μιας μόνιμης εκεχειρίας.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε μια ενδυναμωμένη και μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή, με αποκλειστικό έλεγχο της νόμιμης χρήσης βίας, ενιαία νομοθεσία, διαφάνεια και λογοδοσία, ικανή να ασκήσει αποτελεσματική διακυβέρνηση στη Δυτική Όχθη και εν τέλει και στη Γάζα.
Κατά τον πρώτο Υψηλού Επιπέδου Διάλογο μεταξύ ΕΕ και Παλαιστινιακής Αρχής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέθεσε 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ στην Παλαιστινιακή Αρχή, για την κάλυψη των άμεσων οικονομικών της αναγκών. Η δημοσιονομική κατάρρευση της Παλαιστινιακή Αρχή πρέπει να αποτραπεί με κάθε κόστος. Για τον σκοπό αυτό απαιτείται μεγαλύτερη εμπλοκή των διεθνών και περιφερειακών εταίρων, ενώ η Παλαιστινιακή Αρχή πρέπει να έχει πρόσβαση στα φορολογικά της έσοδα, βελτιώνοντας τη ρευστότητα της παλαιστινιακής οικονομίας. Η Παλαιστινιακή Αρχή έχει ήδη στείλει θετικά μηνύματα όσον αφορά την πρόθεση της να υλοποιήσει δύσκολες μεταρρυθμίσεις, όπως η αναστολή του προγράμματος καταβολής επιδομάτων σε κρατουμένους. Αν και υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης, πρέπει να συνεχίσουμε να τη στηρίζουμε, λαμβάνοντας υπόψη τις αντίξοες συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργεί.
Το Αραβικό Σχέδιο για τη Γάζα αποτελεί καλή βάση για περαιτέρω επεξεργασία. Η Ελλάδα αντιτίθεται σθεναρά σε οποιονδήποτε εκτοπισμό Παλαιστινίων. Το σχέδιο αυτό περιγράφει ένα πλαίσιο ανασυγκρότησης και αποκατάστασης, ώστε οι Παλαιστίνιοι να παραμείνουν στη γη τους και να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Η Ελλάδα είναι έτοιμη να συμμετάσχει στο σχέδιο, υπό την προϋπόθεση όμως ότι το ζήτημα του αφοπλισμού της Χαμάς θα αντιμετωπιστεί ουσιαστικά και οριστικά. Δεν μπορεί να υπάρξει ρόλος για τη Χαμάς στις συζητήσεις και στα σχέδια για την επόμενη ημέρα στη Γάζα.
Επιτρέψτε μου σε αυτό το σημείο να αναφερθώ εν συντομία στη σημασία της διατήρησης και προστασίας του Status Quo στην Ιερουσαλήμ και στους Ιερούς Τόπους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια των δεινών, η Ιερά Μονή Αγίου Πορφυρίου της Ελληνορθόδοξης Πατριαρχικής Εκκλησίας στη Γάζα προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στον πληθυσμό, ανεξαρτήτως φυλής ή θρησκείας.
Τέλος, είναι απαραίτητη μια περιφερειακή αρχιτεκτονική ασφάλειας που θα εγγυάται πλήρως και αποτελεσματικά την ασφάλεια τόσο των Ισραηλινών όσο και των Παλαιστινίων, οδηγώντας τελικά σε βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή, επιτρέποντας στις μετριοπαθείς δυνάμεις να επικρατήσουν, αντιμετωπίζοντας τη ριζοσπαστικοποίηση και ανοίγοντας τον δρόμο για έναν πολιτικό ορίζοντα προς τη λύση των δύο κρατών και μια διαρκή ειρήνη”.
-
