Ξεπερνούν τους 270.000 οι ασφαλισμένοι – μη μισθωτοί, που πρέπει να ρυθμίσουν έως το τέλος Ιανουαρίου το χρέος τους προς τον ΕΦΚΑ, ώστε να καταφέρουν να αποκτήσουν, οι ίδιοι και οι οικογένειές τους, ασφαλιστική ικανότητα.
Το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί από το υπουργείο Εργασίας, ήδη από τον περασμένο Μάιο, έχει ορίσει ως καταληκτική ημερομηνία την 31η Ιανουαρίου, ώστε από την 1η Μαρτίου να μπορεί να επανακτήσουν οι εν λόγω οφειλέτες – ασφαλισμένοι, την πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και σε ιδιώτες.
Το πρόβλημα υφίσταται για όσους έχουν οφειλές προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί και ίσως να έχουν καταστεί μέχρι και ληξιπρόθεσμες, αν υπερβαίνουν το ποσό των 100 ευρώ. Μέχρι αυτό το όριο, η σχετική διάταξη, δίνει το δικαίωμα στον Φορέα, να ανανεώσει αυτόματα την ασφαλιστική ικανότητα στους συγκεκριμένους μικρο – οφειλέτες. Έτσι, εκτιμάται ότι μπορεί να αποφευχθεί το περσινό πρόβλημα, όταν βρέθηκαν εκτός ασφαλιστικής ικανότητας, άρα και εκτός ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, οφειλέτες που χρωστούσαν, από λίγα ευρώ, έως μερικά σεντς!
Όσοι όμως, έχουν δημιουργήσει χρέος μεγαλύτερο των 100 ευρώ, θα πρέπει ή να το εξοφλήσουν εξολοκλήρου ή να ενταχθούν στην πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, που είναι ενεργή. Στην δεύτερη περίπτωση, πρέπει να καταβάλλουν εμπρόθεσμα την μηνιαία δόση που τους αναλογεί, ειδικά την πρώτη, που είναι απαραίτητο να έχει πληρωθεί έως το τέλος του τρέχοντος μήνα. Μόνο τότε, θα επιτραπεί από το σύστημα του ΕΦΚΑ να χορηγηθεί ασφαλιστική ικανότητα στο συγκεκριμένο ασφαλισμένο.
Διασταυρώσεις στοιχείων
Σε κάθε περίπτωση, ο ΕΦΚΑ προγραμματίζει τον Φεβρουάριο, να πραγματοποιήσει διασταυρώσεις στοιχείων, για το σύνολο των μη μισθωτών ασφαλισμένων, ώστε να ελεγχθούν εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις ασφάλισης. Μάλιστα, ο έλεγχος θα αφορά όχι μόνο τους άμεσα, αλλά και τους έμμεσα ασφαλισμένους.
Υπενθυμίζεται ότι για να ανανεωθεί η ασφαλιστική ικανότητα στους μισθωτούς ασφαλισμένους, πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 50 Ημέρες Ασφάλισης, κατά το προηγούμενο έτος. Αντίστοιχα, για τους μη μισθωτούς, είναι υποχρεωτικό να έχουν συμπληρωθεί δύο μήνες ασφάλισης το 2024. Επιπρόσθετα, εάν υπάρχει χρέος, πρέπει να έχει ρυθμιστεί και να καταβάλλονται οι μηνιαίες δόσεις εμπρόθεσμα. Πρέπει να επισημανθεί ότι οι μη μισθωτοί που θα αποπληρώσουν το σύνολο του χρέους τους προς τον ΕΦΚΑ, θα λάβουν ετήσια ασφαλιστική ικανότητα. Εάν όμως υπαχθούν σε ρύθμιση, τότε η ασφαλιστική ικανότητα θα χορηγείται μηνιαία. Ουσιαστικά, με τον τρόπο αυτό, ασκείται άλλη μια μορφή πίεσης προς μη μισθωτούς – οφειλέτες, να παραμείνουν εντός ρύθμισης, καταβάλλοντας τις δόσεις τους, ώστε να μπορούν να ανανεώνουν την ασφαλιστική τους ικανότητα.
Όσοι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι θέλουν να διαπιστώσουν αν έχουν ή όχι ενεργή ασφαλιστική ικανότητα, μπορούν να το πράξουν ελέγχοντας τόσο για τους ίδιους, όσο και για τα έμμεσα μέλη των οικογενειών τους, μέσω το λεγόμενο «ψηφιακό πορτοφόλι» (Gov.gr.Wallet). Εκεί, φαίνεται πότε λήγει η ασφαλιστική ικανότητα και έτσι, μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες (πχ ένταξη σε ρύθμιση οφειλών), ώστε να πετύχουν την έγκαιρη ανανέωσή της. Πάντως, 8 μέρες πριν από την λήξη της ασφαλιστικής ικανότητας, ο μη μισθωτός ασφαλισμένος λαμβάνει ενημέρωση – ειδοποίηση.
Τι θα γίνει για όσους χάσουν την προθεσμία
Αν υπάρξουν ασφαλισμένοι που θα τακτοποιήσουν την οφειλή τους, μετά την παρέλευση της 31ης Ιανουαρίου, η διαδικασία ανανέωσης ασφαλιστικής ικανότητας, αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός δεκαημέρου. Άλλωστε, ο ΕΦΚΑ, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής υπηρεσίες, θα μπορεί να ελέγχει 2-3 φορές το μήνα, τις ροές ασφαλισμένων που έχουν καταβάλλει τις εισφορές τους, αλλά και τις δόσεις που απορρέουν από το χρέος τους και έτσι, δικαιούνται ανανέωση στην ασφαλιστική τους ικανότητα.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, πρέπει οι μη μισθωτοί να επιλέξουν και την ασφαλιστική κατηγορία που επιθυμούν να ασφαλιστούν για το τρέχον έτος. Η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά και είναι υποχρεωτική η κατάταξη σε μία από τις έξι ασφαλιστικές κατηγορίες που έχουν θεσπιστεί για κύρια ασφάλιση. Σημειώνεται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές, αναμένεται να αυξηθούν για το σύνολο του 2025, σύμφωνα με τον πληθωρισμό του 2024, δηλαδή κατά 2,7%. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξουν αυξήσεις που, ανάλογα με την ασφαλιστική κατηγορία και με το εάν πρόκειται για κύρια, επικουρική ασφάλιση ή εφάπαξ, θα κυμανθούν από 6 – 17 ευρώ το μήνα.
