Στη σκιά των κλιμακούμενων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή συνεδρίασε την Τετάρτη το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας. Στην ατζέντα του ΚΥΣΕΑ ήταν η αξιολόγηση της κατάστασης στην περιοχή, μετά και το χτύπημα του Ιράν στο Ισραήλ, να συζητήσει το σχέδιο εκκένωσης των Ελλήνων πολιτών από το Λίβανο, αλλά και να εστιάσει στο μεταναστευτικό και τους εν δυνάμει κινδύνους αύξησης των ροών, δεδομένης της διάχυσης του πολέμου.
Χώρα χαμηλού κινδύνου η Ελλάδα
Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή παρουσιάστηκε αναλυτικά από τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, ο οποίος έκανε ανάλυση των δεδομένων και των διπλωματικών πρωτοβουλιών, ενώ την δική του ενημέρωση παρείχε από την πλευρά της ΕΥΠ και ο διοικητής της υπηρεσίας, Θεμιστοκλής Δεμίρης. Ανώτατες διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν στο in ότι η Ελλάδα χαρακτηρίζεται χώρα πολύ χαμηλού κινδύνου τόσο για τρομοκρατικές ενέργειες όσο και για μεταναστευτικές ροές.
Στο επίκεντρο της ενημέρωσης βρέθηκε η ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και οι επιπτώσεις της, εξετάζοντας όλα τα πιθανά ενδεχόμενα.
Σχέδιο εκκένωσης
Αναφορά έγινε και στο σχέδιο εκκένωσης Ελλήνων από το Λίβανο, με τα αιτήματα να είναι επί του παρόντος εξαιρετικά περιορισμένα.
Όπως ανέφεραν στο in ανώτατες διπλωματικές πηγές υπάρχει οργανωμένο σχέδιο εκκένωσης Ελλήνων – διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για πολίτες ελληνικής καταγωγής, οι οποίοι ωστόσο δεν έχουν εκφράσει διάθεση να φύγουν προς ώρας. Εάν δυσκολέψουν τα πράγματα υπάρχει δυνατότητα αερογέφυρας μέσω Κύπρου, αλλά και με πλοία, με το θέμα των εκκενώσεων να μην ανησυχεί την Αθήνα η οποία θεωρεί εαυτόν προετοιμασμένη για τους περίπου 3.500 πολίτες ελληνικής καταγωγής που βρίσκονται στο Λίβανο.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την πλευρά του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, έγινε ενημέρωση ότι έχουν τεθεί σε ετοιμότητα δύο μεταγωγικά αεροσκάφη C- 130, καθώς επίσης και Μονάδες Επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού, μεταξύ των οποίων και δύο αρματαγωγά τα οποία έχουν δυνατότητα μαζικής μεταφοράς πολιτών. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες πάντως δεν φαίνεται να υπάρξει ανάγκη μαζικής απομάκρυνσης πολιτών.
Σε κάθε περίπτωση το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει εξετάσει την εφαρμογή επιχειρησιακών σχεδίων συνδρομής στον απεγκλωβισμό Ελλήνων πολιτών από την ευρύτερη περιοχή με κάθε διαθέσιμο μέσο, εάν αυτό καταστεί αναγκαίο.
Να σημειωθεί ότι στην περιοχή βρίσκεται και φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού που συμμετέχει στην αποστολή της UNIFIL.
Αναχωρεί το C-130
Το πρωί της Πέμπτης αναμένεται – πλέον – να αναχωρήσει και το C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας που βρίσκεται σε ετοιμότητα από το πρωί της Τετάρτης για τη διεξαγωγή επιχείρησης απεγκλωβισμού Κυπρίων πολιτών από το Λίβανο, σε συνέχεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν την Τρίτη ο Νίκος Δένδιας με τον κύπριο ομόλογο του Βασίλη Πάλμα, ενώ αναμένεται να πάρει και Έλληνες που έχουν αιτηθεί την άμεση αναχώρηση τους. Μέχρι στιγμής οι πολίτες ελληνικής καταγωγής που έχουν ζητήσει να εγκαταλείψουν το Λίβανο φτάνουν περίπου τους 45, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων του ΥΠΕΞ
Αξίζει να σημειωθεί ότι με εντολή Γεραπετρίτη έχει ενεργοποιηθεί από την Τετάρτη η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, προκειμένου να παρασχεθεί συνδρομή προς Έλληνες πολίτες που επιθυμούν να αναχωρήσουν από το Λίβανο.
Με τους πολίτες να μπορούν να επικοινωνούν με το Προξενικό Γραφείο της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Βηρυτό, στο τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης (+961) 71 593659 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση e-mail: grcon.bei@mfa.gr. Επίσης οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλέσουν στα κάτωθι τηλέφωνα επικοινωνίας του Υπουργείου Εξωτερικών: (+30) 210-3681350 και (+30) 210-3681730.
Στο Λίβανο οι Έλληνες είναι περίπου 3.600 και ακόμα 1.000 που συνδέονται με αυτούς.
Το μεταναστευτικό
Στο πλαίσιο του ΚΥΣΕΑ έγινε έλεγχος της ετοιμότητας της Ελλάδας και εξετάσθηκε και το ενδεχόμενο αύξησης των μεταναστευτικών ροών χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποια ανησυχία για ξέσπασμα μεταναστευτικής κρίσης, προς την Ελλάδα, άμεσα, όπως τόνιζαν αρμόδιες πηγές στο in. Είτε αυτό αφορά Λιβανέζους είτε για πρόσφυγες – μετανάστες που έχουν βρει καταφύγιο στο Λίβανο.
Σημείωναν ότι οι πολίτες ξένων χωρών που αιτούνται εκκένωση επιστρέφουν στις χώρες τους οργανωμένα. Όσο για τους πρόσφυγες που βρίσκονται στο Λίβανο, για αυτούς δεν προβλέπεται σχέδιο εκκένωσης, επί του παρόντος. Εάν υπάρξει τέτοιο σχέδιο, που αυτή τη στιγμή δεν μοιάζει πιθανό, θα πρέπει να έχει ευρωπαϊκή σφραγίδα, όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές και τότε οι άνθρωποι αυτοί να κατανεμηθούν στα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Στα προβλήματα που υπάρχουν δε είναι ότι αυτοί έχουν ήδη στάτους πρόσφυγα στο Λίβανο.
Οι εκτιμήσεις που υπάρχουν, όπως ανέφεραν στο in πηγές με γνώση των εξελίξεων, είναι ότι ενδεχόμενες προσφυγικές ροές από το Λίβανο δεν αποκλείεται να κινηθούν προς την Ιορδανία, η οποία έχει ήδη προχωρήσει σε σχετικό σχεδιασμό, την Τουρκία, την Αίγυπτο, αλλά και την Κύπρο. Αλλά για να φτάσουν σε διακινητές και ενδεχομένως να επιχειρήσουν να περάσουν στην Ελλάδα, αυτό δεν φαίνεται να γίνεται άμεσα.
Πηγές του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου ωστόσο υπογραμμίζουν σε κάθε περίπτωση και την ανάγκη η Ευρώπη να είναι έτοιμη να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν.
Αν σπάσει η Αίγυπτος – Τι συμβαίνει με την Κύπρο
Σε κάθε περίπτωση οι δυνατότητες των δομών τέθηκαν στο τραπέζι του ΚΥΣΕΑ, η αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων αλλά και ο ρόλος της ΕΕ, με την Ελλάδα να συζητά ήδη αναβάθμιση της συνεργασίας της με την Τουρκία, στο πεδίο και σε επίπεδο λιμενικών αρχών για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
Ανώτατες διπλωματικές πηγές τόνιζαν στο in ότι για την ώρα στο μεταναστευτικό – προσφυγικό «μαύρη τρύπα» είναι ο Λίβανος, ενώ εκτιμούν ότι αν υπάρξει ζήτημα άμεσα θα το έχει η Κύπρος. Όπως υπογράμμιζαν στο in ότι για να έχει πρόβλημα η Ελλάδα θα πρέπει να «σπάσει» η γραμμή της Αιγύπτου και να αυξηθούν οι ροές από τη Λιβύη, κάτι για το οποίο επίσης εξετάζονται σχέδια αντιμετώπισης του.
Ανοιχτοί δίαυλοι με Άραβες και Ισραήλ
Υπενθυμίζεται ότι ο Γεραπετρίτης την Τρίτη βρέθηκε στο Βερολίνο, για τη σύνοδο των ΥΠΕΞ της Διαδικασίας του Βερολίνου για τα Δυτικά Βαλκάνια, όπου συζήτησε με την ομόλογο του για τις εξελίξεις, στη Μέση Ανατολή και τα ενδεχόμενα ζητήματα που μπορεί να ανακύψουν.
Η ελληνική διπλωματία όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, τήρησε στάση αρχών, είχε ισορροπημένη στάση και εξακολουθεί να διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας τόσο με Ισραήλ και Παλαιστίνιους, με το Λίβανο όσο και με το σύνολο των αραβικών χωρών με έμφαση σε Ιορδανία, Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία που παίζουν κρίσιμο περιφερειακό ρόλο. Με το Γεραπετρίτη να βάζει τη Μέση Ανατολή στο επίκεντρο των επαφών του και στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Ζήτημα η αντίδραση του Ισραήλ
Όπως ανέφεραν στο in θεωρούν ότι το πλέον κρίσιμο είναι η αντίδραση του Ισραήλ στο χτύπημα του Ιράν, τονίζοντας ότι αν οι ισραηλινοί χτυπήσουν στόχους μέσα στο Ιράν ή πυρηνικούς στόχους τότε ανοίγει ένας φαύλος κύκλος με ολέθριες συνέπειες και χωρίς τέλος.
Υπογραμμίζουν δε ότι και οι μετριοπαθείς αραβικές χώρες πλέον αντιμετωπίζουν ζήτημα, αφού οι λαοί τους ριζοσπαστικοποιούνται και επαναφέρουν την πρόταση της Αθήνας για μία task force ευρωπαίων και αράβων ΥΠΕΞ για τη διαχείριση των ζητημάτων που προκύπτουν.
Το πρόβλημα της ΕΕ
Διπλωματικές πηγές αναγνωρίζουν το πρόβλημα εντός ΕΕ να υπάρξει οποιαδήποτε πρωτοβουλία αφού όπως επισημαίνουν η Ευρώπη είναι χωρισμένο στο ακραία φιλοϊσραηλινό μπλοκ του οποίου ηγείται η Γερμανία και με το οποίο συντάσσεται η Αυστρία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία κλπ, το ακραία φιλοπαλαιστινιακό μπλοκ στο οποίο ανήκουν Σλοβενία, Ιρλανδία, Ισπανία κα και το μετριοπαθές στο οποίο κατατάσσουν και την Ελλάδα.
Σε εγρήγορση
Στην επίσημη ενημέρωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου για τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, σημειώνεται ότι «κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης έγινε αποτίμηση των τελευταίων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, μετά τις επιθέσεις του Ιράν εναντίον του Ισραήλ».
Όπως ανέφερε «αξιολογήθηκε η κατάσταση ασφαλείας, ενώ συζητήθηκε το σχέδιο εκκένωσης Ελλήνων από τον Λίβανο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ανακοίνωση του ΚΥΣΕΑ αναφέρεται ότι η «Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο τις επιθέσεις του Ιράν εναντίον του Ισραήλ. Πρόκειται για σοβαρή κλιμάκωση που απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια. Η Ελλάδα στηρίζει τον λαό του Ισραήλ και το δικαίωμά του να ζει με ασφάλεια και επαναλαμβάνει την έκκληση για άμεση αποκλιμάκωση».
Και καταλήγοντας επισημαίνεται ότι «οι ελληνικές αρχές παραμένουν σε εγρήγορση σε όλα τα επίπεδα, εντείνουν ελέγχους και συνεργασία για ανταλλαγή πληροφοριών».