Η Τουρκία ξεμένει από μαχητικά. Μετά το ναυάγιο με την απόκτηση των 40 νέων F-16 Viper από τις ΗΠΑ, πλέον έρχεται ηχηρό «όχι» και από την Γερμανία, που αντιτίθεται στην πώληση των μαχητικών 4+ γενιάς στην Άγκυρα. Πλέον ο Ερντογάν φαίνεται ότι θα ποντάρει – κυριολεκτικά – όλα του τα λεφτά στις ΗΠΑ για τα F-35.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Πριν καλά – καλά στεγνώσει το μελάνι για την ενδεχόμενη απόκτηση Eurofighter από την Τουρκία, που της άνοιγε παράλληλα το δρόμο για την απόκτηση και των πυραύλων Meteor, πληροφορίες από την Γερμανία φέρουν τον Καγκελάριο Σολτς να θέτει μπλόκο στην προμήθεια των μαχητικών.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα γερμανικών ΜΜΕ, η Γερμανία άσκησε βέτο στην πώληση μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon στην Τουρκία.
Η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt ισχυρίστηκε ότι η Γερμανία άσκησε βέτο στην πώληση μαχητικών επικαλούμενη απόρρητες συνομιλίες, κατά τις οποίες ο συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD)-Πράσινων, που ετοιμάζεται να παραδώσει την εξουσία στη νέα κυβέρνηση, μπλόκαρε την πώληση μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon στην Τουρκία.
Η εφημερίδα Handelsblatt ανέφερε ότι η γερμανική κυβέρνηση θεώρησε την κράτηση και τη σύλληψη του Ekrem İmamoğlu, δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και υποψηφίου για την προεδρία του CHP, ως «επίθεση στην τουρκική δημοκρατία» και ως εκ τούτου διέκοψε τη διαδικασία πώλησης.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Κωνσταντινούπολη τον περασμένο Οκτώβριο, ο Γερμανός Καγκελάριος Olaf Scholz , ο οποίος πρόκειται να παραιτηθεί τον Μάιο, είπε για τις εξαγωγές στην Τουρκία: «Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία ενδιαφέρεται να ενισχυθεί αγοράζοντας γερμανικά αμυντικά συστήματα, για παράδειγμα τα μαχητικά μας. Αυτό εξετάζεται αυτή τη στιγμή στην Τουρκία και το έχουμε κάνει δυνατό. Ας δούμε πώς θα καταλήξει η τουρκική αξιολόγηση».
Ωστόσο, όπως επεσήμαναν στο enikos.gr έμπειρες στρατιωτικές πηγές «κανείς δεν μπορεί να εκλάβει ως τετελεσμένη την απόφαση της Γερμανίας και το οριστικό ‘όχι’ για την πώληση μαχητικών στην Τουρκία. Για τα Eurofighter και τους πυραύλους Meteor έχει προβλέψει ένα κονδύλι της τάξης των 8 δις. Το ποσό είναι διόλου ευκαταφρόνητο και καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να το αγνοήσει. Επιπλέον, ο νυν κυβερνητικό συνασπισμός στην Γερμανία ολοκληρώνει τον Μάιο την θητεία του και κανείς δεν γνωρίζει τις προθέσεις της κυβέρνησης που θα τον διαδεχθεί».
Από την άλλη, ο ίδιος ο Ερντογάν φαίνεται ότι ποντάρει στην διαπροσωπική σχέση που διατηρεί με τον Ντόναλντ Τραμπ για άρση των κυρώσεων του νόμου CAATSA από την προμήθεια των S-400 και την επαναφορά στο πρόγραμμα των F-35.
Όπως αναφέρει το αμερικανικό breakingdefense ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν φέρεται να είπε ότι ελπίζει ότι το έθνος του θα επιστρέψει στο πρόγραμμα μαχητικών F-35 πέμπτης γενιάς υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, περιγράφοντας τη «διαδικασία» που βρίσκεται σε εξέλιξη για να διευκολυνθεί η κίνηση.
Η Τουρκία προτάσσει ως δέλεαρ το ποσό των 20 δις ευρώ, που είχε προϋπολογίσει για την προμήθεια των 40 νέων F-16, τα κιτ αναβάθμισης για άλλα 80 και την προμήθεια νέων όπλων και κινητήρων.
Και, σύμφωνα με μια τριάδα αναλυτών που μίλησαν στο Breaking Defense, ένα τέτοιο γεωπολιτικό παιχνίδι θα μπορούσε να πετύχει — αν και παραμένουν σημαντικά εμπόδια και οι απόψεις ποικίλλουν για τις πιθανότητες της Τουρκίας.
Ο Αλί Μπακίρ, μη κάτοικος της Πρωτοβουλίας Ασφάλειας Μέσης Ανατολής του Ατλαντικού Συμβουλίου του Ατλαντικού Συμβουλίου, είπε ότι δεδομένης της ισχυρής «προσωπικής σχέσης μεταξύ των Προέδρων Ερντογάν και Τραμπ, καθώς και της συναλλακτικής προσέγγισης του Τραμπ, οι Τούρκοι αξιωματούχοι βλέπουν την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν αυτό που μπορεί να αναφέρεται ως «στιγμή 2.0» του Τραμπ για να επιτύχουν μια σημαντική ανακάλυψη που ευθυγραμμίζεται με τα συμφέροντα και των δύο πλευρών.
«Εάν ο Πρόεδρος Τραμπ είναι πρόθυμος να αποκαταστήσει τους δεσμούς με την Τουρκία, υπάρχουν πιθανοί δρόμοι για να περιηγηθείτε» ένα καθεστώς κυρώσεων που απαγορεύει πολλές εισαγωγές άμυνας, είπε ο Μπακίρ. “Φυσικά, ορισμένα ξένα έθνη, ιδιαίτερα το Ισραήλ, μπορεί να επιδιώξουν να διαταράξουν τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και το Κογκρέσο μπορεί να εξακολουθεί να είναι εχθρικό προς την Άγκυρα. Ωστόσο, εάν ο Τραμπ υποστηρίξει μια συμφωνία με την Τουρκία, πιστεύω ότι μπορεί να βρεθεί μια λύση”.
Ο Can Kasapoglu, ανώτερος συνεργάτης στο Hudson Institute, συμφώνησε ότι η επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35 ήταν «δυνητικά στα χαρτιά».
Αλλά μπορεί να είναι πιο δύσκολο από όσο ακούγεται, σύμφωνα με τον Serhat Süha Çubukçuoğlu, ειδικό στο Trends Research & Advisory στο Άμπου Ντάμπι. Είπε ότι αμφέβαλλε ότι τα F-35 μπορούν να επιστρέψουν στην Τουρκία «σε οποιαδήποτε σημαντική στιγμή», υποδηλώνοντας ότι οι κυρώσεις πιθανότατα θα πρέπει να αρθούν και αυτό θα μπορούσε να είναι μια μεγάλη παραγγελία.
«Η άρση αυτών των κυρώσεων απαιτεί τόσο μια προεδρική απόφαση όσο και μια νομοθετική τροποποίηση, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει μονομερώς από τον Πρόεδρο Τραμπ», είπε. «Δεδομένης της δικομματικής συναίνεσης στο Κογκρέσο που αντιτίθεται στην απόκτηση των S-400 από την Τουρκία, η αντιστροφή των κυρώσεων θα ήταν μια σημαντική πρόκληση».
Οι ειδικοί συμφώνησαν ότι για να έχει πραγματική ελπίδα η Τουρκία να επιστρέψει στο πρόγραμμα των F-35, θα πρέπει να βρει λύσεις σε δύο μακροχρόνια προβλήματα: την παρουσία ρωσικών ραντάρ S-400 στην Τουρκία και τους σκληρούς περιορισμούς που τίθενται στην Τουρκία βάσει του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων, γνωστό ως CAATSA.
«Εάν η επιστροφή των συστημάτων S-400 στη Ρωσία είναι εκτός τραπεζιού, μια εναλλακτική που έχει προκύψει είναι η ανάπτυξή τους σε μια τρίτη χώρα όπως η Ινδία», είπε ο Çubukçuoğlu. «Ωστόσο, και αυτό θα απαιτούσε την έγκριση της Μόσχας σύμφωνα με τους αρχικούς όρους πώλησης».
