Του Κώστα Ράπτη
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν ανέβαλε την προγραμματισμένη για την Κυριακή επίσκεψή του στο Ισραήλ, μετά το νέο τοπίο που δημιούργησαν οι επιθέσεις στον Λίβανο μέσω βομβητών και ραδιοασυρμάτων την Τρίτη και την Τετάρτη. Ομοίως ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Άντονι Μπλίνκεν παρέλειψε να συμπεριλάβει το εβραϊκό κράτος στην τελευταία του περιοδεία στην περιοχή την εβδομάδα αυτή. Δεν είναι οι λόγοι ασφαλείας, ενόψει επαπειλούμενης πολεμικής κλιμάκωσης που κρατούν τους Αμερικανούς ιθύνοντες μακριά από τον στενότερο σύμμαχό τους, καθώς σε εξίσου δύσκολες στιγμές δεν δίσταζαν να διατρανώσουν με την αυτοπρόσωπη παρουσία τους την στήριξή τους προς το Ισραήλ. Είναι η ανάγκη επικοινωνιακής αυτοπροστασίας, αλλά και η έκφραση πραγματικής αμηχανίας των ΗΠΑ που ερμηνεύει την στάση των Όστιν και Μπλίνκεν.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε την Πέμπτη την επιθυμία των ΗΠΑ να επικρατήσει ηρεμία και να μην υπάρξει μια κλιμάκωση, η οποία θα μπορούσε να τεθεί εκτός ελέγχου καταλήγοντας σε έναν πόλεμο ο οποίος δεν θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα καμιάς πλευράς. Αλλά σε τελική ανάλυση, πρόσθεσε το σημαντικό είναι να σταματήσουν οι επιθέσεις της Χεζμπολλάχ, απέναντι στις οποίες το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να αναλαμβάνει στρατιωτική δράση. Αν συμβεί αυτό, οι ΗΠΑ θα τονίσουν στο Ισραήλ την ανάγκη να διατηρήσει από πλευράς του την ηρεμία.
Ο εκπρόσωπος δεν διευκρίνησε αν εντάσσονται στο πλαίσιο της στρατιωτικής δράσης για αυτοάμυνα οι τρομοκρατικές επιθέσεις της Τρίτης και της Τετάρτης. Μιλούσε άλλωστε σαν να μην είχαν συμβεί καν.
Ο πολιτικός του προϊστάμενος, πάλι, προτίμησε να συναντηθεί στο Παρίσι με τον απερχόμενο ομόλογό του Στεφάν Σεζουρνέ και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος από την πλευρά του είχε τηλεφωνικές επαφές με τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο του κοινοβουλίου και τον αρχηγό του στρατού του Λιβάνου, αλλά και με τον Βενιαμίν Νετανιάχου. Ως παλαιά αποικιακή επικυρίαρχος του Λιβάνου η Γαλλία αισθάνεται την ανάγκη να κινηθεί προκειμένου να εκφράσει την συμπαράστασή της στον λιβανέζικο λαό, αλλά και να αποτρέψει την κλιμάκωση. Ήδη με βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο Μακρόν τόνισε ότι εξακολουθεί να υπάρχει “διπλωματικός δρόμος” και ότι “καμία περιφερειακή περιπέτεια, κανένα ιδιωτικό συμφέρον και καμία αφοσίωση σε οποιαδήποτε υπόθεση δεν αξίζει την πυροδότηση μιας σύγκρουσης στον Λίβανο”.
Αν ο υπαινιγμός περί ιδιωτικών συμφερόντων μάλλον παραπέμπει στον Νετανιάχου, η “υπόθεση” στην οποία αναφέρθηκε ο Γάλλος πρόεδρος προφανώς είναι αυτή της ένοπλης συμπαράστασης της Χεζμπολάχ στους Παλαιστινίους της Γάζας. Είτε με τα βίαια μέσα τα οποία κινητοποίησαν οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες είτε με τις διπλωματικές πρωτοβουλίες που είχε αναλάβει ο Μακρόν το προηγούμενο διάστημα ο στόχος είναι κοινός: η αποσύνδεση του Λιβάνου από την Γάζα, με την οπισθοχώρηση της Χεζμπολάχ. Όμως στο διάγγελμά του την Πέμπτη ο ηγέτης της σιιτικής οργάνωσης Χασάν Νασράλα, αντιλαμβανόμενος το διακύβευμα, τόνισε ακριβώς αυτό, ότι δηλ. δεν θα τερματισθεί η δια των όπλων στήριξη στη Χαμάς, η οποία και τον ευχαρίστησε δημοσίως.
Πράγματι, το γεγονός ότι περίπου 70.000 κάτοικοι του βόρειου Ισραήλ έχουν μετατραπεί, για τον φόβο των πληγμάτων της Χεζμπολάχ, σε εσωτερικά εκτοπισμένους, αντικειμενικά οδηγεί την ισραηλινή ηγεσία σε επιλογές αναμέτρησης με την Χεζμπολάχ. Αλλά αυτό φαντάζει ως αυτονόητο, μόνο υπό τον όρο ότι δεν επιλέγεται η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, η οποία θα οδηγούσε σε συνολική εκτόνωση.
Το μέγα πρόβλημα για τις ΗΠΑ και τη Γαλλία είναι ότι δεν ελέγχουν το Ισραήλ, οι κινήσεις του οποίου ξεπερνούν ολοένα και περισσότερες “κόκκινες γραμμές”. Όμως σημειώνει σε ανάλυσή του το Eurointelligence, “η διεθνής διπλωματία βραχυκυκλώθηκε από την επίθεση με τους βομβητές. Οι ΗΠΑ είπαν ότι δεν είχαν ενημερωθεί. Και όλα αυτά συμβαίνουν αφότου η Ευρώπη και οι ΗΠΑ προέτρεψαν το Ιράν και τη Χεζμπολάχ σε αυτοσυγκράτηση στην απάντησή τους στο Ισραήλ που σκότωσε δύο ανώτερους ηγέτες στην Τεχεράνη και τον Λίβανο. Η επίθεση αυτής της εβδομάδας περιπαίζει την ευρωπαϊκή διπλωματία. Το Ισραήλ δημιουργεί δεδομένα και ο κόσμος παρακολουθεί”.
Και συνεχίζει η ίδια ανάλυση: “Δεν είναι καν σαφές ποιος είναι ο στόχος του Ισραήλ. Η Χαμάς δεν έχει τελειώσει στη Γάζα. Μόλις πρόκειται να στρατολογήσουν την επόμενη γενιά μαχητών. Τώρα η εστίαση μετατοπίζεται στα σύνορα με τον Λίβανο στο βορρά, δοκιμάζοντας την αποτρεπτική ικανότητα του Ισραήλ και την νομιμοφροσύνη των συμμάχων του. Πόσο καιρό μπορούν οι Άραβες ηγέτες να συνεχίσουν να τηρούν μια υπόσχεση ομαλοποίησης με το Ισραήλ, εάν αυτό εξακολουθεί να σπέρνει τον όλεθρο στις μουσουλμανικές κοινότητες; Το Ισραήλ παίζει την τρομερή τεχνολογική του υπεροχή. Όμως, όπως υπενθύμισε σε όλους η τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, ακόμη και η πιο προηγμένη τεχνολογία μπορεί να αποτύχει σε κρίσιμες στιγμές. Θα έπρεπε να ήταν ένα μάθημα για προβληματισμό”.