Η αριστερή υποψήφια Λουίζα Γκονζάλεζ, επιλαχούσα του εξόριστου πρώην προέδρου Ραφαέλ Κορέα, κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στον Ισημερινό την Κυριακή 20 Αυγούστου, σε μια διαδικασία έκτακτης εκλογικής αναμέτρησης που σημαδεύτηκε από τη δολοφονία ενός εκ των φαβορί και τη σκληρή δράση των ναρκωτικών που οργιάζει στη χώρα.
Η κυρία Γκονσάλες θα αναμετρηθεί στον δεύτερο γύρο τη 15η Οκτωβρίου με τον Ντανιέλ Νομπόα, υποψήφιο της δεξιάς, απρόσμενο διεκδικητή σε αυτή τη διαδικασία με σκοπό να αναδειχθεί ο διάδοχος του αντιδημοφιλούς απερχόμενου δεξιού προέδρου Γκιγιέρμο Λάσο.
Η μοναδική γυναίκα στην κούρσα εξασφάλισε το 33% των ψήφων, ενώ ο κ. Νομπόα κατέλαβε τη δεύτερη θέση με το 24%, με βάση τα αποτελέσματα που δημοσιοποιήθηκαν από το εθνικό εκλογικό συμβούλιο (CNE), με το 83% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί.
“Τα αποτελέσματα αυτά δίνουν ήδη τον τόνο”, σημαίνουν πως οι πολίτες θα κληθούν ξανά στις κάλπες “στον δεύτερο γύρο της 15ης Οκτωβρίου”, είπε η πρόεδρος του CNE, η Ντιάνα Αταμαΐντ, η οποία εξέφρασε ικανοποίηση για “τη δημοκρατική συμπεριφορά των υποψηφίων”.
Ο δημοσιογράφος Κρίστιαν Σουρίτα, ο οποίος αντικατέστησε την τελευταία στιγμή τον δολοφονηθέντα την 9η Αυγούστου κεντρώο υποψήφιο Φερνάντο Βιγιαβισένσιο, κατέλαβε την τρίτη θέση με το 16%.
Ο Γιαν Τόπικ, πρώην ελεύθερος σκοπευτής της γαλλικής λεγεώνας των ξένων με λόγο εξαιρετικά επιθετικό έναντι των συμμοριών, ήρθε τέταρτος με 14%, ακολουθούμενος από την πρώην αντιπρόεδρο Ότο Σονενχόλτσνερ (7%) και τον ιθαγενή ηγέτη Γιάκου Πέρες (3,8%).
Βασιλιάς της μπανάνας
Η ψηφοφορία διεξήχθη ένδεκα ημέρες μετά τη δολοφονία στο Κίτο από ομάδα κολομβιανών πληρωμένων εκτελεστών του κεντρώου υποψήφιου Βιγιαβισένσιο, πρώην δημοσιογράφου, 59 ετών, ενός από τα φαβορί.
Περίπου το 82% των 13,4 εκατομμυρίων πολιτών με δικαίωμα ψήφου πήγε στις κάλπες, σύμφωνα με το CNE, που εξήρε τη “μαζική” συμμετοχή (η συμμετοχή στις εκλογές είναι θεωρητικά υποχρεωτική).
“Δεν υπήρξε ούτε ένα συμβάν ικανό να πλήξει τη δημοκρατία”, αν και υπήρξαν κάποιες “δυσκολίες”, που γρήγορα “ξεπεράστηκαν”, για τη συμμετοχή στη διαδικασία διαδικτυακά, από το εξωτερικό, διαβεβαίωσε η εκλογική επιτροπή.
Οι πολίτες καλούνταν να εκλέξουν πρόεδρο, αντιπρόεδρο, καθώς και τα 137 μέλη του Κογκρέσου.
Μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα, η κυρία Γκονσάλες, η μοναδική γυναίκα στην κούρσα, πανηγύρισε τον “μεγάλο θρίαμβο”.
“Γράψαμε ιστορία”, είπε η δικηγόρος που για μήνες χαρακτηριζόταν φαβορί των δημοσκοπήσεων και προεξοφλώντας “μεγάλη δεύτερη και οριστική νίκη” τον Οκτώβριο.
“Περισσότερο παρά ποτέ, θα συνεχίσουμε όλοι μαζί!”, πανηγύρισε ο άλλος μονομάχος, ο 35χρονος κ. Νομπόα, διαβεβαιώνοντας πως τον “επέλεξε η νεολαία”.
Ο βενιαμίν αυτών των προεδρικών εκλογών, γιος ενός από τους πλουσιότερους επιχειρηματίες στη χώρα, δηλώνει (και αυτός) υποστηρικτής σκληρών μεθόδων έναντι των συμμοριών, μάλλον φιλελεύθερος και πεισμένος αντίπαλος του κορεϊσμού, όπως αποκαλείται στον Ισημερινό το πολιτικό ρεύμα του πρώην προέδρου.
Κλείσιμο του ματιού της μοίρας: ο Ραφαέλ Κορέα εξελέγη το 2007 με αντίπαλο ακριβώς τον Άλβαρο Νομπόα, τον πατέρα του Ντανιέλ. Ο Νομπόα πατήρ, που έχτισε την επιχειρηματική αυτοκρατορία του ξεκινώντας από τις εξαγωγές μπανάνας, είναι επίσης αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, έχει κατηγορηθεί για φοροδιαφυγή.
“Εξαιρετική επίδοση”
“Αποδέχομαι τα αποτελέσματα των εκλογών, όμως όχι χωρίς να υπογραμμίσω την εξαιρετική επίδοση της εκστρατείας του Ντανιέλ Νομπόα την περασμένη εβδομάδα”, ήταν η αντίδραση του Γιαν Τόπικ.
“Με βαθιά ευγνωμοσύνη σε όλους τους πολίτες του Ισημερινού, επαναβεβαιώνουμε πως η πατρίδα έρχεται πάντα πρώτη”, σχολίασε ο Κριστιάν Σουρίτα. “Φερνάντο, γενναίε και αιώνιε πρόεδρέ μας, τιμούμε τη μνήμη σου με σεβασμό”, πρόσθεσε μέσω X.
Μαζί με τον φίλο και συνάδελφό του Βιγιαβισένσιο είχαν γράψει την έρευνα που έφερε στο φως την υπόθεση διαφθοράς για την οποία ο κ. Κορέα καταδικάστηκε ερήμην να εκτίσει 8 χρόνια κάθειρξη. Ο ενδιαφερόμενος αρνείται πάντα πως παραβίασε το νόμο.
Οι οκτώ υποψήφιοι για την προεδρία ψήφισαν χωρίς να γίνει το παραμικρό, αλλά με πανταχού παρόντες σωματοφύλακες και –τουλάχιστον οι δύο– φορώντας αλεξίσφαιρα.
Δείκτης ανθρωποκτονιών ρεκόρ, συγκρούσεις συμμοριών και σφαγές μέσα στις φυλακές: φημισμένος για τις μπανάνες του, τις ροζ γαρίδες του και τα νησιά Γκαλάπαγκος, τα τελευταία χρόνια ο Ισημερινός βρέθηκε αντιμέτωπος με τη γιγάντωση του οργανωμένου εγκλήματος και της διακίνησης ναρκωτικών –ιδίως κοκαΐνης από την Κολομβία και το Περού, χώρες με τις οποίες γειτονεύει και οι οποίες παράγουν τις μεγαλύτερες ποσότητες της λευκής σκόνης σε όλο τον κόσμο–, χάρη στη συνεργασία τοπικών συμμοριών με μεξικανικά καρτέλ. Σε βαθμό που απειλείται πλέον η σταθερότητα των θεσμών, καθώς η κατάσταση θυμίζει αυτήν που επικρατούσε στην Κολομβία των χρόνων του 1990, της εποχής του στο μεταξύ θανόντα βαρόνου των ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ.
Στην κρίση ασφαλείας προστέθηκε η θεσμική κρίση, εξαιτίας της οποίας η χώρα δεν έχει κοινοβούλιο τους τελευταίους τρεις μήνες. Ο αντιδημοφιλής συντηρητικός πρόεδρος Λάσο αποφάσισε να το διαλύσει και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για να αποφύγει τη δίκη του στο σώμα για διαφθορά, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ταπεινωτική παύση του από το αξίωμα.
Οι ψηφοφόροι εκφράστηκαν επίσης σε δημοψήφισμα που διεξήχθη ταυτόχρονα χθες για τη συνέχιση ή μη της εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου στην περιοχή αυτοχθόνων Γιασούνι (βορειοανατολικά), με μοναδική βιοποικιλότητα. Κατά τα ακόμη προκαταρκτικά αποτελέσματα, το 58% τάχθηκε υπέρ της αναστολής της παραγωγής.
Υπερασπιστές του περιβάλλοντος και της υπόθεσης των αυτοχθόνων θεωρούν “ιστορική” τη δημόσια διαβούλευση.