«Η Ελλάδα, ως συνεπής και αξιόπιστος εταίρος και σύμμαχος, θα λάβει αυτά που έχουν συμφωνηθεί» απαντούσαν το Σάββατο, μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Άντονι Μπλίνκεν, κυβερνητικές πηγές στα ερωτήματα σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι με τα F-35.
Για την Αθήνα είναι σημαντική η «αποσύνδεση» των ελληνικών F-35 από τα τουρκικά F-16 που όπως αφήνουν να εννοηθεί οι διαρροές υποσχέθηκε ο Μπλίνκεν στις συνομιλίες που είχε στην Κρήτη με τον Μητσοτάκη. Με αρμόδιες πηγές να υπογραμμίζουν ότι η ελληνική πλευρά δεν κάνει υποδείξεις στις ΗΠΑ για τις επιλογές τους στα συμβόλαια των εξοπλιστικών.
Παρασκήνιο
Ωστόσο η παρασκηνιακή σύνδεση του ελληνικού αιτήματος για την αγορά των F-35 με το τουρκικό αίτημα για την αναβάθμιση των παλιών και την απόκτηση και νέων F-16, σε ένα διπλωματικό παζάρι ανάμεσα σε Άγκυρα και Ουάσιγκτον με αντικείμενο την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, έχει σαν αποτέλεσμα την υπόθεση να οδηγείται σε ένα φαύλο κύκλο που μόνο σοβαρότητα δεν δείχνει.
Θεωρητικά το αίτημα της Ελλάδας είναι έτοιμο να προχωρήσει ήδη από την άνοιξη του 2023, όπως ανέφεραν τότε πηγές της Lockheed Martin σε έλληνες δημοσιογράφους. Στόχος μάλιστα έλεγαν ότι ήταν η απαντητική επιστολή (LoA) να φτάσει στην Αθήνα πριν τις εθνικές εκλογές του Μαΐου.
Οι εκλογές
Τότε μπήκαν στη μέση οι εκλογές στην Τουρκία με το ζήτημα της απάντησης και στο ελληνικό αίτημα να παίρνει παράταση, αφού – πάντα παρασκηνιακά – ήταν σε σύνδεση με το παζάρι των αμερικανών με την Άγκυρα για τα F-16. Στο πλαίσιο των ισορροπιών. Η Αθήνα άλλωστε και λόγω οικονομικών δεν βιαζόταν να προχωρήσει, οπότε για ένα διάστημα οι καθυστερήσεις, εφόσον η θετική απόφαση χαρακτηριζόταν ειλημμένη και απέμενε μόνο η επίσημη ανακοίνωση της δεν ενοχλούσε την ελληνική πλευρά.
Το παζάρι
Το παζάρι συνεχίστηκε με τις ΗΠΑ να επιμένουν να απαιτούν από τον Ερντογάν να απελευθερώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και να συνδέουν έντονα το ζήτημα της απόκτησης των F-16, σε ένα διπλωματικό μπρα ντε φερ που ακόμα δεν έχει καταλήξει πουθενά.
Αφού οι ΗΠΑ περιμένουν πρώτα το ναι της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ για να δώσουν «πράσινο φως» για τα F-16 και αντίστοιχα η Τουρκία απαντά ότι θέλει πρώτα τα F-16 από τις ΗΠΑ, για να δώσει το «πράσινο φως» για την Σουηδία.
Με το παιχνίδι να καταλήγει πάντα με την Ουάσιγκτον να σημειώνει ότι τα F-16 είναι θέμα έγκρισης από το Κογκρέσο και την Άγκυρα αντίστοιχα να επιμένει ότι και η απόφαση για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι θέμα της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.
Φιντάν – Μπλίνκεν
Στην πάγια τουρκική θέση επέμειναν και οι διαρροές του Χακάν Φιντάν μετά τη συνάντηση του με τον Μπλίνκεν στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ο αμερικανός ΥΠΕΞ επέλεξε να βάλει τη Σουηδία και το αίτημα των ΗΠΑ προς την Τουρκία στις δημόσιες δηλώσεις του, ενώ παρέλειψε επιμελώς κάθε αναφορά στα F-16.
Και αν το παζάρι ΗΠΑ – Τουρκίας με τις «υποσχέσεις» Ερντογάν περί Σουηδίας να αναιρούνται η μία μετά την άλλη αγγίζει τα όρια του εμπαιγμού, η Αθήνα σαφώς θέλει να αποσυνδεθεί το δικό της αίτημα από αυτό το διπλωματικό γαϊτανάκι.
Τυπικά
Τυπικά άλλωστε και επισήμως ποτέ δεν υπήρξε η παραδοχή ότι η Ελλάδα περιμένει την λύση στο παιχνίδι ΗΠΑ – Τουρκίας για να προχωρήσει στα F-35.
Το αν η Ουάσιγκτον αποφάσισε να δώσει μονομερώς τη λύση στο αδιέξοδο και να απελευθερώσει την απάντηση για το ελληνικό αίτημα, ανεξαρτήτως της πορείας των τουρκικών F-16 και να στείλει τελικά την LoA μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου στην Αθήνα – όπως εκτιμούν αρμόδιες πηγές – μένει να φανεί στην πράξη, με την Ελλάδα πάντως να θέλει να μπει κάποια στιγμή τέλος στην αναμονή.