Χωρίς να βγει «λευκός καπνός» σχετικά με το νέο πλαίσιο δημοσιονομικής διακυβέρνησης, που θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ το 2024, ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων της ΕΕ (Ecofin), όπως δήλωσε η προεδρεύουσα, Ισπανίδα υπουργός Οικονομικών, Νάντια Καλβίνο.
«Ελπίζω ότι μπορούμε να παρουσιάσουμε στο επόμενο Ecofin στις 9 Νοεμβρίου ένα πρώτο προσχέδιο μιας συμφωνίας για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης ,που θα αντικατοπτρίζει όλες τις συνομιλίες αυτών των μηνών και θα μας επιτρέψει να περάσουμε στην τελική φάση των διαπραγματεύσεων», δήλωσε η Καλβίνο.
Η ισπανική προεδρία διατύπωσε μια συμβιβαστική πρόταση, βασισμένη στο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τον περασμένο Απρίλιο, δίχως όμως να γεφυρώσει τις διαφορές ανάμεσα στα κράτη μέλη. Σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο νέο Σύμφωνο θα διατηρηθούν τα γενικά κριτήρια για έλλειμμα 3% και χρέος 60%, του ΑΕΠ, αλλά με ευέλικτη, σταδιακή εφαρμογή τους για τέσσερα ή επτά χρόνια, με βάση την κατάσταση κάθε χώρας.
Στη συνέντευξη Τύπου μετά το Ecofin, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόβσκις, διαβεβαίωσε ότι το γεγονός πώς επιτρέπονται αυτά τα μεσοπρόθεσμα σχέδια διαφοροποιημένα ανά χώρα, αποτελεί ήδη ένα κίνητρο από μόνο του, αν και -όπως είπε-η Κομισιόν είναι ανοιχτή να συζητήσει νέες δυνατότητες. «Είναι προφανές ότι υπάρχουν ακόμη πολύπλοκες πτυχές στις οποίες πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε, αλλά βλέπουμε ένα εποικοδομητικό πνεύμα και προθυμία να καταλήξουμε σε συμφωνία», διαβεβαίωσε η Καλβίνο κατά τη διάρκεια του Ecofin.
Αναγκαία ισορροπία
Ευρωπαϊκές πηγές δήλωσαν στην Ναυτεμπορική ότι «η συζήτηση στο Ecofin περιστράφηκε γύρω από το πώς θα υπάρξει ισορροπία στην προσπάθεια διατήρησης της οικονομικής ανάπτυξης, ανάμεσα στην σταδιακή και βιώσιμη μείωση του δημόσιου χρέους με την πάροδο του χρόνου από τη μία πλευρά και στην ανάγκη για τις αναγκαίες επενδύσεις για τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό, από την άλλη».
Οι προηγούμενοι δημοσιονομικοί κανόνες είχαν ανασταλεί από το 2020 λόγω της πανδημίας, αλλά το 2024 λήγει η ρήτρα διαφυγής από την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας.
Προς Γαλλο-γερμανική συμφωνία
Το ενθαρρυντικό είναι πάντως ότι Γερμανία και Γαλλία ανακοίνωσαν σήμερα ότι θα προσπαθήσουν να καταλήξουν σε διμερή συμφωνία, για να ξεμπλοκάρουν τις διαπραγματεύσεις. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρουνό Λε Μερ τόνισε ότι οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες του Συμφώνου, πρέπει να καθιστούν «βιώσιμη» τη μείωση του χρέους. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών το έθεσε μάλιστα, ωμά: «Όλοι γνωρίζουν ότι, τελικά, μια συμφωνία για τους νέους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης απαιτεί μια γαλλογερμανική συμφωνία». Λίγο αργότερα, ο Γερμανός ομόλογός του, Κρίστιαν Λίντνερ, αν και λιγότερο σαφής, ήρθε να το επιβεβαιώσει.
Η Γερμανία αξιώνει όμως μέχρι σήμερα να υπάρξουν ενιαίες μειώσεις του λόγου χρέους προς ΑΕΠ ,τουλάχιστον κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, ετησίως.
Η θέση αυτή είναι φυσικό να δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα για τις πιο υπερχρεωμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, αλλά και της Γαλλίας-κράτη με δείκτες χρέους μεγαλύτερους από το 100% του ΑΕΠ. Σε αυτήν την κατεύθυνση, ο Γερμανός υπουργός Κρίστιαν Λίντνερ επανέλαβε σήμερα ότι οι διαδρομές μείωσης του χρέους δεν θα είναι «αξιόπιστες» εάν δεν υπάρχουν «βιώσιμα» ετήσια ελλείμματα.
Κατά τη διάρκεια του Ecofin, ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών, Τζιανκάρλο Τζιορτζέτι τόνισε πώς είναι «θεμελιώδες» για την Ιταλία να υπάρξει συμφωνία σχετικά με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες πριν από το τέλος του έτους. Υποστήριξε πάντως ότι τόσο οι αμυντικές δαπάνες όσο και άλλες που σχετίζονται με στρατηγικούς στόχους ανάπτυξης, πρέπει να έχουν διαφορετική αντιμετώπιση στο δημόσιο έλλειμμα. «Οι δημοσιονομικοί μας κανόνες δεν μπορούν να το αγνοήσουν αυτό», δήλωσε ο Τζιορτζέτι.
Παρέμβαση του Ευρωκοινοβουλίου
Τον κίνδυνο ότι η ΕΕ οδεύει προς μια δημοσιονομική κρίση, έκρουσαν σήμερα πολλοί ευρωβουλευτές, κατά τη σχετική συζήτηση στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο. «Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο έχει φτάσει στα όριά του», τόνισε ο εισηγητής του προϋπολογισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ζίγκφριντ Μουρεσάν. « Στο προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2024, η Επιτροπή σχεδιάζει αυξήσεις … μηδέν ευρώ σε τέσσερα από τα επτά κεφάλαια», είπε ο Μουρεσάν και πρόσθεσε: «Αυτό σημαίνει ότι εάν συμβεί κάτι απρόβλεπτο, δεν θα έχουμε επιπλέον διαθέσιμο ούτε ένα σεντ. Ωστόσο, ο πόλεμος στο Ισραήλ μόλις έδειξε ότι πρέπει να περιμένουμε τα χειρότερα ανά πάσα στιγμή».