Το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα υφίσταται τεκτονικές αλλαγές που θα αναπροσανατολίσουν τις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού για τις επόμενες δεκαετίες, σημειώνει το Bloomberg.
Για αυτό ευθύνονται δύο κύριες δυνάμεις:
– Οι εταιρείες που έχουν τρομάξει από τις ελλείψεις λόγω πανδημίας, τις αυξήσεις των τιμών και τις διαταραχές της ναυτιλίας, μειώνουν τις εξαρτήσεις από ένα μόνο εργοστάσιο ή χώρα.
– Εν τω μεταξύ, οι κυβερνήσεις -ιδιαίτερα αυτές των ΗΠΑ και της Ευρώπης- θέλουν να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε βασικά υλικά όπως οι ημιαγωγοί και τα ορυκτά σπάνιων γαιών σε περίπτωση που το παγκόσμιο εμπόριο διασπαστεί σε γεωπολιτικά μπλοκ.
Ο μετασχηματισμός που ορισμένοι αποκαλούν “επαναπαγκοσμιοποίηση” θα διαρκέσει χρόνια και τα εμπορικά δεδομένα μόλις τώρα αρχίζουν να προσφέρουν ενδείξεις για το εύρος των αλλαγών και για το ποιος κερδίζει και ποιος χάνει. Ακολουθούν οκτώ δείκτες που πρέπει να παρακολουθήσετε για να κατανοήσετε τις επιπτώσεις αυτής της νέας εποχής της γεωστρατηγικής οικονομίας.
Παρά τις συζητήσεις για την κατάρρευση της παγκοσμιοποίησης, η οικονομική ολοκλήρωση μέσω του διασυνοριακού εμπορίου έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα σε πολέμους, πείνα και πανδημία. Τα τελευταία τρία χρόνια, το παγκόσμιο εμπόριο ως ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής έχει μειωθεί λίγο, αλλά παραμένει σε μεγάλο βαθμό σύμφωνο με τις ιστορικές τάσεις. Στην πραγματικότητα, δεν έχει σημειωθεί καμία ουσιαστική αλλαγή στην πορεία προς μεγαλύτερο εμπορικό άνοιγμα τουλάχιστον από το 2006, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της ING Groep NV.
Η αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου υποκίνησε τις εικασίες σχετικά με την αποσύνδεση των τομέων μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου. Ενώ η αξία των αμερικανικών εισαγωγών κινεζικών αγαθών και υπηρεσιών έφθασε το 2022 στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αμερικανικοί δασμοί μετατοπίζουν τις διμερείς εμπορικές ροές. Πέρυσι, οι εισαγωγές αγαθών των ΗΠΑ από την Κίνα που υπόκεινται σε δασμούς μειώθηκαν κατά περίπου 14% σε σχέση με τα επίπεδα του 2017 πριν από τον εμπορικό πόλεμο, σύμφωνα με την ανάλυση του Chad Bown, ανώτερου συνεργάτη του Ινστιτούτου Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι αμερικανικοί δασμοί, οι εξαγωγικοί περιορισμοί και οι επιδοτήσεις έχουν πείσει τις αμερικανικές εταιρείες να διαφοροποιήσουν τις εισαγωγές τους από την Κίνα. Το συνολικό μερίδιο των κινεζικών εισαγωγών στις ΗΠΑ έχει μειωθεί κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες από το 2018, όταν ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε δασμούς σε χιλιάδες κινεζικά προϊόντα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Κίνα παραχώρησε ένα μέρος του μεριδίου της στις συνολικές εισαγωγές των ΗΠΑ σε άλλα ασιατικά εξαγωγικά έθνη όπως το Βιετνάμ, η Ινδία, η Ταϊβάν, η Μαλαισία και η Ταϊλάνδη.
Τούτου λεχθέντος, οι κινέζοι κατασκευαστές που επιθυμούν να παρακάμψουν τους αμερικανικούς δασμούς και να συντομεύσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού ανοίγουν επιχειρήσεις σε χώρες όπως το Βιετνάμ, η Ταϊλάνδη και το Μεξικό.
Το Μεξικό εξελίσσεται σε βασική εναλλακτική λύση για την προμήθεια των ΗΠΑ αντί της Κίνας. Οι εξαιρετικά ολοκληρωμένες γραμμές εφοδιασμού ΗΠΑ-Μεξικού και η προτιμησιακή εμπορική μεταχείριση στο πλαίσιο της USMCA συμβάλλουν στη δημιουργία επενδυτικών ευκαιριών στα σύνορα. Οι εισαγωγείς – και ακόμη και ορισμένοι Κινέζοι εξαγωγείς – που επιθυμούν να διαφοροποιήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους τρέχουν για να αποκτήσουν μεξικανικούς βιομηχανικούς χώρους, οι οποίοι έφτασαν σε ποσοστό πληρότητας 97,5% το 2022. Η ζήτηση για αποθήκες και άλλα βιομηχανικά ακίνητα είναι ιδιαίτερα υψηλή κατά μήκος των αμερικανικών συνόρων κοντά στην Τιχουάνα, όπου τα ποσοστά κενών βιομηχανικών ακινήτων είναι σχεδόν μηδενικά. Περίπου 47 νέα βιομηχανικά πάρκα είτε σχεδιάζονται είτε βρίσκονται υπό κατασκευή, σύμφωνα με τη Μεξικανική Ένωση Ιδιωτικών Βιομηχανικών Πάρκων.
Οι προσπάθειες του Προέδρου Τζο Μπάιντεν να βελτιώσει τις εμπορικές σχέσεις με την Ευρώπη έχουν οδηγήσει σε μια στροφή προς μια μεγαλύτερη εξάρτηση των ΗΠΑ από τις εισαγωγές από την Ευρώπη παρά από την Κίνα. Η στροφή ήρθε αφού οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έθεσαν στο ράφι δασμούς στο διμερές εμπόριο αξίας 21,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021, σταμάτησαν μια διαμάχη για την κατασκευή αεροσκαφών που χρονολογείται από το 2004 και ξεκίνησαν συνομιλίες για τη μείωση της υπερπαραγωγής χάλυβα και αλουμινίου. Κατά το τελευταίο έτος, η αξία των αμερικανικών εισαγωγών από την Ευρώπη αυξήθηκε κατά σχεδόν 13%, ενώ οι αμερικανικές εισαγωγές από την Κίνα αυξήθηκαν μόνο κατά 6%.
Οι κατασκευαστές smartphone, όπως η Apple, προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, καθώς εντείνεται ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου. Κατά τη διάρκεια του έτους μέχρι τον Μάρτιο, η Apple τριπλασίασε το αποτύπωμα παραγωγής της στην Ινδία για την κατασκευή iPhone αξίας άνω των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Ινδία αντιπροσωπεύει πλέον περίπου το 7% της παγκόσμιας παραγωγής iPhone της Apple και οι ετήσιες πωλήσεις στη χώρα έχουν αυξηθεί στα 6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το Βιετνάμ είναι ένας άλλος κόμβος για εταιρείες που επιθυμούν να διαφοροποιηθούν από την Κίνα. Κατά τα τελευταία επτά χρόνια, οι εισαγωγές βιετναμέζικων επίπλων σε εμπορευματοκιβώτια στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 186% έναντι αύξησης μόνο 5% στις εισαγωγές από την Κίνα. Σύμφωνα με την Descartes Systems Group, το Βιετνάμ αντιπροσωπεύει πλέον το ήμισυ του συνολικού όγκου εξαγωγών της Κίνας για προϊόντα επίπλων που κατευθύνονται στις ΗΠΑ. Πρόσφατα, οι παραγγελίες για έπιπλα από το Βιετνάμ άρχισαν να μειώνονται λόγω της πτώσης της παγκόσμιας ζήτησης για καταναλωτικά αγαθά.
Οι βιομηχανικές πολιτικές του Πεκίνου έχουν οδηγήσει την Κίνα να γίνει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλεκτρικών οχημάτων μετά τη Γερμανία. Φέτος, τα ηλεκτρικά οχήματα και τα plug-in υβριδικά είναι σε καλό δρόμο για να φτάσουν περίπου το 40% των συνολικών παραδόσεων οχημάτων στην Κίνα. Εν τω μεταξύ, το μερίδιο της Ευρώπης στις παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων είναι “πιθανό να αυξηθεί φέτος, καθώς περισσότερα μοντέλα θα είναι διαθέσιμα και τα προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού θα χαλαρώσουν”, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence.