Εδώ και περισσότερους από δύο μήνες η διεθνής προσοχή είναι στραμμένη στον πόλεμο της Γάζας. Όμως και στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη λαμβάνουν χώρα αιματηρές συγκρούσεις, με τις αναφορές για βιαιοπραγίες Εβραίων εποίκων σε βάρος Παλαιστινίων να πληθαίνουν.
Η αμερικανική κυβέρνηση αποφάσισε να περιορίσει τη δυνατότητα εισόδου για τους εξτρεμιστές Εβραίους εποίκους – μέτρο που υποστηρίζουν και η Γαλλία και η Γερμανία, προτείνοντας μάλιστα την επέκτασή του και για την Ε.Ε.
Πρωτοφανής βία
Από τότε που το Ισραήλ κατέκτησε τη Δυτική Όχθη στον πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, επεκτείνει συστηματικά τους οικισμούς του εκεί. Ο αριθμός των εποίκων έχει αυξηθεί περίπου σε μισό εκατομμύριο ανθρώπους, ενώ περίπου 200.000 ζουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Οι έποικοι ζουν ανάμεσα σε 3 εκατομμύρια Παλαιστινίους.
Ο Ο.Η.Ε. θεωρεί πως αυτοί οι οικισμοί αποτελούν σημαντικό εμπόδιο στον δρόμο προς την ειρήνη, διότι στο ενδεχόμενο της λύσης των δύο κρατών οι Παλαιστίνιοι δεν θα μπορούσαν να ζουν σε έναν ενιαίο χώρο.
Για τις Η.Π.Α. οι οικισμοί αποτελούν ζήτημα εδώ και δεκαετίες – τώρα υποστηρίζουν ότι τα τιμωρητικά μέτρα σχετίζονται με την “ανησυχητική αύξηση των περιστατικών βίας” στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των βιαιοπραγιών που διαπράττουν οι εξτρεμιστές Εβραίοι έποικοι, οι οποίοι στοχοποιούν Παλαιστινίους και εκτοπίζουν ολόκληρες κοινότητες. Ωστόσο, οι περιορισμοί εισόδου αφορούν και τους Παλαιστινίους εξτρεμιστές που βιαιοπραγούν κατά Εβραίων.
Από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και τις επακόλουθες ισραηλινές επιθέσεις, η κατάσταση στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ έχει επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο – 264 Παλαιστίνιοι αναφέρεται πως έχουν σκοτωθεί σε συμπλοκές με Ισραηλινούς στρατιώτες ή με εποίκους.
Η ισραηλινή κυβέρνηση στηρίζει τους εποίκους
Οι ισραηλινές αρχές ασφαλείας κατηγορούνται πως δεν προστατεύουν τους Παλαιστινίους από τις επιθέσεις των εποίκων – ακόμη και σε περιπτώσεις θανάσιμων περιστατικών. Εκπρόσωποι των εποίκων τονίζουν πάντως ότι η μεγάλη πλειοψηφία είναι ειρηνική και νομοταγής.
Από την 7η Οκτωβρίου όμως ολοένα και περισσότεροι έποικοι εξοπλίζονται, ενώ και πολλοί στρατιώτες είναι και οι ίδιοι έποικοι. Επιπλέον, απολαμβάνουν τη στήριξη ακροδεξιών υπουργών της ισραηλινής κυβέρνησης, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης στο Ισραήλ.
Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών επέκρινε το Ισραήλ για το πώς αντιμετωπίζει τα αυξανόμενα κρούσματα βίας από τους εποίκους, με τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν να ζητά από την ισραηλινή κυβέρνηση να θέσει όσους εποίκους βιαιοπραγούν προ των ευθυνών τους.
Ο Μπάιντεν υπό πίεση λόγω του πολέμου
Από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δέχεται και εσωτερικές πιέσεις. Το τελευταίο διάστημα η κριτική προς το Ισραήλ ήταν περισσότερο υποβόσκουσα και στις περιπτώσεις που η αμερικανική κυβέρνηση προέβαινε σε σαφώς αποδοκιμαστικές δηλώσεις, αυτές αφορούσαν πρωτίστως τους εξτρεμιστές εποίκους – ο Μπάιντεν δήλωσε ήδη από τον Οκτώβριο πως η βία των εποίκων ενάντια στους Παλαιστινίους ρίχνει μόνο περισσότερο “λάδι στη φωτιά”.
Η Γαλλία ακολουθεί
Το Παρίσι συμβαδίζει με την Ουάσινγκτον και κάνει επίσης λόγο για περιορισμούς εισόδου στους εξτρεμιστές εποίκους, αλλά και για δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών η γαλλική κυβέρνηση εξετάζει μέτρα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Γαλλία βρίσκεται εξάλλου σε μία άσκηση ισορροπίας, καθώς είναι η χώρα με τους περισσότερους Εβραίους κατοίκους και ταυτοχρόνως τους περισσότερους μουσουλμάνους στην Ευρώπη.
Λόγω ενός κύματος αντισημιτισμού στη χώρα του ο πρόεδρος Μακρόν τάχθηκε απερίφραστα στο πλευρό του εβραϊκού πληθυσμού. Την ίδια στιγμή όμως η τύχη των Παλαιστινίων αναστατώνει πολλούς πολίτες που έχουν ρίζες σε μουσουλμανικές χώρες. Γι’ αυτούς οι κυρώσεις κατά των εποίκων μπορούν να αποτελέσουν μία ένδειξη πως το Παρίσι ενδιαφέρεται εξίσου και για το συμφέρον των Παλαιστινίων.
Η Γερμανία φοβάται μία ενδεχόμενη κλιμάκωση
Αντίστοιχη είναι και η στάση του Βερολίνου. Η Γερμανία χαιρετίζει τη θέση των Η.Π.Α. και τα μέτρα που αποφασίστηκαν, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του γερμανικού Υπουργείου Εξωτερικών, προσθέτοντας πως “είναι σημαντικό να προωθηθεί αυτή η συζήτηση και σε ευρωπαϊκό επίπεδο”, καθώς και ότι “καλούμε επανειλημμένως το Ισραήλ να προστατέψει τους Παλαιστινίους από τους εξτρεμιστές εποίκους”.
Η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ φοβάται πως η κλιμάκωση της βίας στη Δυτική Όχθη θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάφλεξη ολόκληρη την περιοχή – ακόμη και αν αυτό είναι κάτι που τα γειτονικά του Ισραήλ κράτη απεύχονται. Η προηγούμενη γερμανική κυβέρνηση υπό την Άνγκελα Μέρκελ επέκρινε την κυβέρνηση Νετανιάχου επειδή με την επέκταση των οικισμών στην περιοχή περιορίζει ολοένα και περισσότερο τα περιθώρια προς την επίτευξη της λύσης των δύο κρατών – κάτι που συμμερίζεται και η Μπέρμποκ.