Πλησιάζουμε στο τέλος του 2023 και μαζί του τα χρονικά περιθώρια που έχουν οι φορολογούμενοι για να καλύψουν το 30% του εισοδήματος τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις. Αν δεν καταφέρουν να συγκεντρώσουν το ποσό αυτό τότε θα κληθούν να καταβάλουν πρόσθετο φόρο 22% επί της διαφοράς που θα προκύψει και δεν έχει καλυφθεί.
Περισσότερες αποδείξεις για αγορές με ηλεκτρικά μέσα πληρωμής θα χρειαστεί να έχουν συγκεντρώσει από φέτος οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι μετά και την αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης τους. Στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλλουν το 2024 για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2023 θα πρέπει να δηλώσουν ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα ύψους 10.920 ευρώ, ποσό το οποίο προσαυξάνεται ανάλογα με τα έτη άσκησης δραστηριότητας, το κόστος μισθοδοσίας και τον τζίρο και μπορεί να φθάσει έως τα 50.000 ευρώ.
Μέχρι και το 2022, το σύνολο των αποδείξεων που θα έπρεπε να συγκεντρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι υπολογίζονταν με βάση το ύψος των καθαρών κερδών που δήλωναν. Από φέτος, οι απαιτούμενες αποδείξεις υπολογίζονται στο τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο θα είναι υψηλότερο. Αν οι επαγγελματίες δεν καταφέρουν να πραγματοποιήσουν δαπάνες με ηλεκτρονικό χρήμα που να καλύπτουν το 30% του τεκμαρτού εισοδήματος θα πληρώσουν έξτρα φόρο 22% για τις αποδείξεις που θα λείπουν.
Με βάση τα όσα ισχύουν:
- Κάθε φορολογούμενος που είναι μισθωτός, συνταξιούχος, κατά κύριο επάγγελμα αγρότης ή αυτοαπασχολούμενος καθώς και κάθε φορολογούμενος με εισοδήματα από ενοίκια ακινήτων πρέπει να έχει πραγματοποιήσει έως το τέλος του τρέχοντος έτους δαπάνες για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών συνολικού ύψους ίσου με ποσοστό 30% του ετησίου ατομικού πραγματικού εισοδήματός του. Οι δαπάνες αυτές για να αναγνωριστούν θα πρέπει να εξοφληθούν με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (προπληρωμένες κάρτες, πληρωμές μέσω e-banking κ.λπ.) και να έχουν εκδοθεί γι’ αυτές και οι σχετικές αποδείξεις λιανικών συναλλαγών. Στο εισόδημα που λαμβάνεται υπόψιν για τον υπολογισμό του 30% δεν περιλαμβάνεται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης για όσους εξακολουθούν να την πληρώνουν, δηλαδή για τους δημοσίους υπαλλήλους, τους δημοσίους λειτουργούς (στρατιωτικούς, αστυνομικούς, λιμενικούς πυροσβέστες, δικαστικούς, ιατρούς του ΕΣΥ, πανεπιστημιακούς κ.λπ.) και τους συνταξιούχους, εφόσον έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ.
- Τo ανώτατο όριο του ποσού των δαπανών που πρέπει να έχουν εξοφληθεί έως το τέλος του τρέχοντος έτους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ανέρχεται σε 20.000 ευρώ.
- Από την υποχρέωση να έχουν καλύψει το ποσοστό 30% του ετησίου πραγματικού εισοδήματος με δαπάνες για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών εξοφληθείσες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής εξαιρούνται όσοι φορολογούμενοι θα έχουν πραγματοποιήσει εντός του 2023 δαπάνες για πληρωμές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, για τοκοχρεωλυτικές δόσεις δανείων και για ενοίκια, οι οποίες υπερβαίνουν αθροιστικά το 60% του ετησίου πραγματικού εισοδήματος. Οι φορολογούμενοι αυτοί πρέπει να καλύψουν ποσοστό 20% του ετησίου πραγματικού εισοδήματος με δαπάνες για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών εξοφληθείσες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Προϋπόθεση όμως για να ισχύσει αυτό το μειωμένο ποσοστό είναι οι δαπάνες για φόρους, δάνεια και ενοίκια να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
- Σε κάθε φορολογούμενο του οποίου έχει κατασχεθεί τραπεζικός λογαριασμός, το απαιτούμενο όριο δαπανών περιορίζεται κατ΄ ανώτατο όριο στις 5.000 ευρώ.
- Σε κάθε περίπτωση φορολογούμενος ο οποίος δεν θα καταφέρει να πραγματοποιήσει το απαιτούμενο συνολικό ποσό ηλεκτρονικών πληρωμών δαπανών, το «ακάλυπτο» ποσό θα φορολογηθεί με 22% το 2023 όταν θα γίνει η εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης για τα εισοδήματα του 2022.
Στις δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη ποσοστού έως 30% του ετησίου πραγματικού εισοδήματος περιλαμβάνονται δαπάνες όπως αγορά τροφίμων, ποτών, ρούχων, παπουτσιών, κλινοσκεπασμάτων, χαρτικών ειδών, τσιγάρων, ειδών υγιεινής και καθαριότητος, για αγορές ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων και άλλων διαρκών ειδών οικιακής χρήσης, δαπάνες για παντός είδους υπηρεσίες επισκευών, καθώς και τα έξοδα για πληρωμές λογαριασμών ΔΕΚΟ και κοινοχρήστων, για δίδακτρα, ιατρικές επισκέψεις, ιατρικές εξετάσεις, νοσήλια και ασφάλιστρα. Εξαιρούνται οι πληρωμές για ενοίκια, δάνεια, φόρους και τέλη υπέρ του δημοσίου, καθώς και οι δαπάνες για αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, δίκυκλων (πλην ποδηλάτων), σκαφών, αεροπλάνων, αεροσκαφών, αποταμιευτικών και επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.α.).
Έως το 2025 οι ιατρικές δαπάνες μετρούν διπλά για την κάλυψη του 30% του εισοδήματος μέσω ηλεκτρονικής πληρωμής. Επίσης, οι δαπάνες που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικό χρήμα από συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους εκπίπτουν κατά 30% από το φορολογητέο εισόδημα των φορολογούμενων.
Ειδικά για τα φορολογικά έτη 2022 έως και 2025, από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία, αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το 30% των δαπανών λήψης υπηρεσιών, για ορισμένες δαπάνες των ομάδων στέγασης, υπηρεσιών, μεταφορών, αναψυχής, πολιτιστικές δραστηριότητες, εκπαίδευση, υπηρεσίες, που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα. Το αφαιρούμενο ποσό εισοδήματος δεν υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ ετησίως.
Ο φορολογούμενος, προκειμένου να εξασφαλίσει την έκπτωση, θα πρέπει να πληρώνει με κάρτα ή με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό επιχειρήσεων και επαγγελματιών που δύσκολα εκδίδουν αποδείξεις. Για τις αποδείξεις αυτής της κατηγορίας, το 30% θα εκπίπτει από το εισόδημα που θα δηλώσει και με ανώτατο όριο τα 5.000 ευρώ.
Εξαιρέσεις
Οι φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, όσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά έως 3.100 κατοίκους που δεν είναι τουριστικοί προορισμοί άλλα και όσοι υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν για το εάν θα κάλυψαν ή όχι μέχρι το τέλος του έτους το 30% του φετινού εισοδήματος με ηλεκτρονικές αποδείξεις καθώς απαλλάσσονται πλήρως από το μέτρο.