Οι ελληνικές συστημικές τράπεζες, και όχι μόνον, συνεχίζουν να αυξάνουν τις χρηματοδοτήσεις τους προς την ποντοπόρο ναυτιλία, στα 15,8 δισ. δολάρια συνολικά, την ώρα που μεγάλες ευρωπαϊκές και άλλες διεθνείς τράπεζες μειώνουν την έκθεσή τους στον κλάδο, και συγκεκριμένα στα 50,9 δισ. δολάρια.
Το γεγονός αυτό αποδίδεται αφενός στην πεποίθηση των επιτροπών χορηγήσεων πως η ποντοπόρος ναυτιλία αποτελεί δεξαμενή πελατών χαμηλού και σε κάθε περίπτωση αξιολογήσιμου ρίσκου και υψηλού εισοδήματος από τόκους και αφετέρου στην ύπαρξη έμπειρων ναυτιλιακών τραπεζιτών που μπορούν να διακρίνουν ευκαιρίες ανά πελάτη και κλάδο.
Επιπλέον, η ύπαρξη εμπράγματων εξασφαλίσεων, δηλαδή των πλοίων, τα οποία μπορούν εύκολα και να αποτιμηθούν και να ρευστοποιηθούν, σε περίπτωση που απαιτηθεί, σε μια παγκόσμια αγορά με σημαντικό βάθος αξιολογείται συχνά ως χαμηλότερο ρίσκο δανεισμού από τα αναπτυξιακά σχέδια επιχειρήσεων σε άλλους κλάδους.
Αυτό εξηγούν στην «Κ» τραπεζικές πηγές προσθέτοντας ότι, υπό αυτό το πρίσμα, καθώς οι ευρωπαϊκές τράπεζες αποχωρούν από τον κλάδο οι ελληνικές σπεύδουν να καλύψουν το κενό.
Ετσι, παρά το γεγονός ότι η συνολική τραπεζική χρηματοδότηση προς την ελληνόκτητη ναυτιλία, τόσο δηλαδή από ξένες όσο και από ελληνικές τράπεζες, το 2023 μειώθηκε κατά 2%, τα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών αυξήθηκαν κατά 12,25%, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της Petrofin Bank Research για το 2023, η οποία αποτυπώνει τα υπόλοιπα στα τέλη της προηγούμενης χρήσης.
Στην επιθετική αυτή πολιτική χρηματοδοτήσεων πρωταγωνιστεί η Eurobank που έχει το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο ναυτιλιακών δανείων και ειδικότερα αξίας της τάξης των 4,003 δισ. δολαρίων, αυξημένο δηλαδή κατά 16% από τα τέλη του 2022.
Ακολουθεί η Πειραιώς με αύξηση του ναυτιλιακού της χαρτοφυλακίου 12,6% στα 3,7 δισ. και έπεται με αύξηση 4,5% στα 3,695 δισ. η Alpha Bank. Το μικρότερο ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο μεταξύ των συστημικών τραπεζών εμφανίζει η Εθνική Τράπεζα με 3,329 δισ., η οποία ωστόσο το αύξησε κατά 19,5% από το 2022 ακολουθώντας και αυτή την ευρύτερη τάση. ∆ύο ακόμα ελληνικές τράπεζες κατατάσσονται μεταξύ των πιστωτών της ελληνόκτητης ποντοπόρου και συγκεκριμένα η επί δύο δεκαετίες σχεδόν αμιγώς ναυτιλιακή τράπεζα Aegean Baltic Bank με χαρτοφυλάκιο 414 εκατ. δολαρίων και η νεοεισερχόμενη στον κλάδο Παγκρήτια με χαρτοφυλάκιο 74 εκατ. δολαρίων.
Οι δύο τελευταίες τράπεζες λόγω των νέων μετόχων που τις έχουν εμπιστευθεί, όπως ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, και των επερχόμενων αυξήσεων κεφαλαίου που δρομολογούν, αναμένεται να κινηθούν ιδιαίτερα επιθετικά τα αμέσως επόμενα χρόνια στον κλάδο, εκτιμούν τραπεζικές πηγές.
Οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες καταλαμβάνουν τη δεύτερη, τρίτη, τέταρτη και πέμπτη θέση στη συνολική κατάταξη των τραπεζών, ελληνικών και ξένων, που χρηματοδοτούν την ελληνική ποντοπόρο ναυτιλία.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται, μετά και την απορρόφηση της Credit Suisse, η UBS με χαρτοφυλάκιο 5,1 δισ. Τρεις κυπριακές τράπεζες, και συγκεκριμένα η Τράπεζα Κύπρου, η Ελληνική Τράπεζα και η Astrobank, έχουν χορηγήσει άλλα 580 εκατ. σε ελληνόκτητες ναυτιλιακές.
Συνολικά η τραπεζική χρηματοδότηση για την ελληνική ναυτιλία μειώθηκε το 2023 κατά 2% και τα συνολικά δάνεια εκταμιευμένα ή δεσμευμένα τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως διαμορφώθηκαν στα τέλη του προηγούμενου έτους στα 50,9 δισ. δολάρια, σε σύγκριση με τα 51,9 δισ. δολάρια το 2022.
Αυτό δε σημαίνει πως έλειψαν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Οπως εξηγεί η Petrofin Bank Research, «καθώς προχωρούσε το 2023, τα υψηλά επιτόκια και οι πρόωρες εξοφλήσεις δανείων στις οποίες οδήγησαν σε πολλές περιπτώσεις δυσκόλεψαν τις περισσότερες τράπεζες να επιτύχουν ανάπτυξη χαρτοφυλακίου το 2023.
Πόσο μάλλον που οι χρηματοδοτήσεις πώλησης και επαναμίσθωσης (Sale and Leaseback) ανταγωνίζονται πλέον ευθέως τις τράπεζες στις χρηματοδοτήσεις κυρίως νεότευκτων πλοίων αλλά και μεταχειρισμένων.