Του Κώστα Ράπτη
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει αέρα στα πανιά του. Η απελευθέρωση από τον ισραηλινό στρατό δύο Αργεντινο-Ισραηλινών ομήρων, που κρατούνταν από τις 7 Οκτωβρίου στη Λωρίδα της Γάζας, κατέστησε περισσότερο πιστευτό το αφήγημά του ότι η “τελική νίκη” επί της Χαμάς με στρατιωτικά μέσα είναι εφικτή, την ώρα που οι οικογένειες των λοιπών ομήρων εξακολουθούν να πιέζουν για την κατάπαυση του πυρός, ώστε να επιτευχθεί η ασφαλής απελευθέρωση και των δικών τους ανθρώπων.
Η περίπτωση των δύο απελευθερωθέντων δεν ήταν τυπική, καθώς αυτοί βρίσκονταν υπό τη φρούρηση μόνο τριών Παλαιστινίων ενόπλων σε ένα διώροφο κτήριο της Ράφα, για το οποίο η ισραηλινή πλευρά έλαβε ακριβέστατες πληροφορίες. Αντιθέτως, ο μεγάλος όγκος των Ισραηλινών ομήρων εκτιμάται ότι βρίσκεται στα υπόγεια τούνελ της Χαμάς και κάποιοι από αυτούς μάλλον περιβάλλουν ως “ανθρώπινη ασπίδα” τον στρατιωτικό της ηγέτη, Γιάχια Σινουάρ.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που μετρά για τον Νετανιάχου αυτή τη στιγμή είναι το να αποκρούσει τις πιέσεις για μια κατάπαυση του πυρός η οποία θα έφερνε ρήγμα στον κυβερνητικό του συνασπισμό, με δεδομένες τις διαθέσεις των ακροδεξιών του εταίρων.
Ήδη η ισραηλινή αντιπροσωπεία που συμμετείχε σε νέο γύρο διαβουλεύσεων στο Κάιρο επί του θέματος της εκεχειρίας, παρόντος και του διευθυντή της CIA, αποχώρησε, προφανώς χωρίς κάποιο απτό αποτέλεσμα, αν και κατά τις διαθέσιμες πληροφορίες το κλίμα ήταν θετικό.
Εκείνο ωστόσο που πραγματικά αναστατώνει τους διεθνείς παίκτες είναι η δηλωμένη πρόθεση του Νετανιάχου να επεκτείνει τις ισραηλινές επιχειρήσεις προς τη Ράφα, στα σύνορα με την Αίγυπτο, όπου έχουν καταφύγει, στερούμενοι και τα απολύτως αναγκαία, περισσότεροι από τους μισούς εκ των 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας. Η ανθρωπιστική τραγωδία που προαναγγέλλεται είναι ασύλληπτη.
Ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος εσχάτως εκφράζεται όλο και πιο “απελευθερωμένα”, διερωτήθηκε ρητορικά αν οι άμαχοι της Ράφα θα εξωθηθούν στον πλανήτη Άρη ή κάπου αλλού. Διεθνείς οργανισμοί (των οποίων μάλιστα το Ισραήλ είχε το θράσος να ζητήσει τη συνεργασία για την απομάκρυνση των αμάχων), όπως το Γραφείο Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να συμπράξουν σε ό,τι, όπως καταλαβαίνουμε, δεν είναι παρά ένα τεράστιο εγχείρημα εθνοκάθαρσης. Η Αίγυπτος, για την οποία η υποδοχή ενός μαζικού ρεύματος προσφύγων θα ήταν απολύτως αποσταθεροποιητική, διαμηνύει ότι είναι έτοιμη σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο να αποχωρήσει από τις Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ του 1979, που έχουν απαλλάξει για 45 χρόνια το Ισραήλ από κάθε μέριμνα για το “νότιο μέτωπό” του.
Ο δε Ιορδανός μονάρχης Αμπντουλάχ, πρώτος Άραβας ηγέτης που συναντήθηκε με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν μετά την 7η Οκτωβρίου, εκμαίευσε από τον ένοικο του Λευκού Οίκου τη δήλωση ότι αντιτίθεται σε κάθε εξαναγκαστική μετακίνηση των Παλαιστινίων από τη Γάζα. Πάνω στην ώρα, μάλιστα, διαρρέουν στον αμερικανικό Τύπο οι αθυρόστομες αξιολογήσεις του Μπάιντεν για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό.
Όμως ο Νετανιάχου γνωρίζει καλύτερα τα όρια των συμμάχων του. Η Πράσινη υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ υπήρξε η πρώτη, όπως θα ανέμενε κανείς, η οποία σχετικοποίησε την αντίθεση στην επέκταση των ισραηλινών επιχειρήσεων, ζητώντας τη δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων για τους αμάχους. Ομοίως, η αμερικανική στάση έχει ήδη χαλαρώσει, εφόσον ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Τζον Κίρμπι διευκρίνισε ότι η αμερικανική πλευρά δεν αντιτίθεται στην είσοδο των ισραηλινών δυνάμεων στη Ράφα, με στόχο την εκρίζωση της Χαμάς, που παραμένει πάντοτε απειλή για τον ισραηλινό λαό. Απλώς, πρόσθεσε, οι ΗΠΑ δε θεωρούν συνετή την μαζική είσοδο των ισραηλινών δυνάμεων στη Ράφα χωρίς ένα αποτελεσματικό, εφικτό και αξιόπιστο σχέδιο για την ασφάλεια των άνω του ενός εκατομμυρίου Παλαιστινίων που βρίσκονται εκεί.
Φυσικά, η εκπόνηση αυτού του σχεδίου εναπόκειται στην κυβέρνηση Νετανιάχου, αν το επιθυμεί. Το τι θα γίνει σε αντίθετη περίπτωση, ο Κίρμπι αρνήθηκε να το απαντήσει. Όπως βεβαίως και κανείς δεν απαντά στο εκκρεμές ερώτημα του Ζοζέπ Μπορέλ.