Είναι κοινό μυστικό και φόβος, σε όλους τους ψηφοφόρους που εναντιώνονται στην επανεκλογή του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις επερχόμενες εκλογές: “Ο Ερντογάν κάτι θα κάνει”, δεν μπορεί να φύγει έτσι απλά.
Η αρχή έγινε το σαββατοκύριακο όταν η νεολαία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) κατηγορήθηκε ότι μοίρασε όπλα σε αγνώστους και όλων το μυαλό επανέφερε εικόνες από τις προηγούμενες εκλογές όταν διάφορα οχήματα είχαν κλείσει δρόμους κατά το βράδυ των εκλογών και αρκετοί άνθρωποι είχαν ισχυριστεί ότι κυβερνητικοί, μεταξύ των οποίων ο επικεφαλής της νεολαίας του ΑΚΡ, αλλά και ο Σουλεϊμάν Σοϊλού μοίραζαν όπλα σε μέλη των θρησκευτικών ταγμάτων της Τουρκίας.
Στο ίδιο κλίμα και ο αναλυτής Βολφάνγκο Πίκολι στην εταιρεία συμβούλων πολιτικού κινδύνου Teneo, ο οποίος εξέφρασε επίσης την ανησυχία του για το πώς ο σκληροπυρηνικός υπουργός Εσωτερικών Σοϊλού “έχτισε μια υποδομή καταμέτρησης εντός του υπουργείου Εσωτερικών για την καταμέτρηση και την παρακολούθηση ψήφων”. “Στο πλαίσιο μιας πιθανής ευρύτερης στρατηγικής για την απονομιμοποίηση της πιθανής νίκης του Κιλιτσντάρογλου – ειδικά αν επιτευχθεί με μικρή διαφορά – το υπουργείο θα μπορούσε να εκδώσει αποτελέσματα διαφορετικά από αυτά που παρέχει η Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή (YSK)”. προειδοποίησε ο Πίκολι και προσέθεσε: “Αισθανόμενος την πίεση, ο Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει εντείνει τις επιθέσεις εναντίον του κύριου αντιπάλου του και των συμμάχων του, ενώ προσπαθεί να συσπειρώσει τις μάζες πίσω του, πυροδοτώντας τις συνήθεις διαπολιτισμικές διαμάχες”.
Ο Economist, ωστόσο, ανέφερε ότι οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης παραμερίζουν τέτοιες ανησυχίες, λέγοντας ότι ήταν σίγουροι για την ακεραιότητα και το αδιάβλητο των εκλογών και ότι ο Ερντογάν δεν θα τολμούσε να αμφισβητήσει τη βούληση του λαού, από την οποία εξαρτάται η νομιμότητά του. “Μπορεί να δοκιμάσει τα πάντα”, φέρεται να είπε ο Κιλιτσντάρογλου, προσθέτοντας: “αλλά ό,τι και να κάνει, αυτό το έθνος έχει πάρει την απόφασή του”. Την ίδια ώρα τα ερντογανικά μέσα επιτίθενται στον Economist, κατηγορώντας τον ότι επεμβαίνει στις εκλογές, με αφορμή το τελευταίο εξώφυλλο του που έχει άρθρο με τίτλο “Οι πιο κρίσιμες εκλογές του 2023”, αλλά στο οποίο υπάρχουν οι φράσεις “σώστε τη δημοκρατία” και “ο Ερντογάν πρέπει να φύγει”, σύμφωνα με όσα του καταλογίζει η Sabah.
Από την άλλη η αντιπολίτευση της Τουρκίας κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να επηρεάσει τις εκλογές της επόμενης εβδομάδας με αίτημα για νέα στοιχεία από τον εκλογικό φορέα. Ο Τολγκά Οζτούρκ, παρατηρητής στο Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο που εκπροσωπεί το αντιπολιτευόμενο Καλό Κόμμα (IYI) της Μεράλ Ακσενέρ, είπε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών υπέβαλε το αίτημα —το οποίο απορρίφθηκε— για δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των τοποθεσιών στις οποίες θα βρίσκονται οι κάλπες, ώστε να δημιουργηθεί μια έντονη αστυνομική παρουσία που “θα έσπερνε αμφιβολίες στους ψηφοφόρους πως ό,τι και να κάνουν [οι της αντιπολίτευσης], δεν μπορούν να κερδίσουν”.
Ο Σοϊλού αρνήθηκε τους ισχυρισμούς, λέγοντας ότι τα δεδομένα ζητήθηκαν για ένα νέο διαδικτυακό σύστημα παρακολούθησης εκλογών στο υπουργείο του ενόψει της ψηφοφορίας της 14ης Μαΐου. Την περασμένη εβδομάδα ο Σοϊλού κατηγόρησε το ευρύτερο αντιπολιτευόμενο μπλοκ της χώρας, το “Τραπέζι των Έξι” ότι προσπάθησε να ανατρέψει τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με ένα “πολιτικό πραξικόπημα”.
Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος AK στο εκλογικό συμβούλιο, Ρετζέπ Οζέλ, διέψευσε επίσης τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης: “Το υπουργείο μόλις ζήτησε τον αριθμό των καλπών, τους χώρους των ψηφοδελτίων και τον αριθμό των ψηφοφόρων”, είπε ο Οζέλ. “Δεν υπήρχε τίποτα προβληματικό, αλλά η εκλογική επιτροπή απέρριψε το αίτημα με το αιτιολογικό ότι οι πληροφορίες μπορούν να ληφθούν από τις αρχές σε κάθε εκλογική περιφέρεια”.
Πολίτες επιτέθηκαν στο κόμμα της Χεζμπολάχ
Μια ομάδα στις 4 Μαΐου εξαπέλυσε επίθεση σε εκλογικό θάλαμο που είχε στήσει το νέο σύμμαχο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ριζοσπαστικό ισλαμιστικό Κόμμα Ελεύθερης Αιτίας (HÜDA-PAR) στην Τραπεζούντα, μια επαρχία γνωστή για την ισχυρή υποστήριξή της στο AKP.
Η απόφαση του AKP να σχηματίσει συμμαχία με το HÜDA-PAR, ένα κόμμα που συνδέεται με τη Χεζμπολάχ, έχει πυροδοτήσει εκτεταμένη διαμάχη σε διάφορα τμήματα της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της κομματικής βάσης του ΑΚΡ.
Λίγο πριν από τη συγκέντρωση του Ερντογάν στην Τραπεζούντα στις 3 Μαΐου, οι πολίτες είχαν επιτεθεί στο περίπτερο του HÜDA-PAR. Τα μέλη του κόμματος στις 4 Μαΐου άνοιξαν ξανά το περίπτερο. Μια ομάδα συγκεντρώθηκε μπροστά από το περίπτερο και ζήτησε να απομακρυνθεί. “Δεν επιτρέπονται οι τρομοκράτες στην Τραπεζούντα”, είπαν οι άνθρωποι γύρω από το περίπτερο που περικυκλώθηκαν από μεγάλο αριθμό αστυνομικών. Το πλήθος δεν διαλύθηκε παρά τις προειδοποιήσεις και έσπασε το φράγμα της αστυνομίας. Γκρέμισαν το περίπτερο με τη φωτογραφία του Ερντογάν και επιτέθηκαν σε μέλη του HÜDA-PAR. Μετά το συμβάν, η αστυνομία ανέκτησε τον έλεγχο και μέλη του κόμματος άνοιξαν ξανά τον εκλογικό θάλαμο.
Ο αρχηγός της αστυνομίας της Τραπεζούντας Μουράτ Εσετούρκ έφτασε στο σημείο και προσπάθησε να ηρεμήσει την ομάδα. Ένας κάτοικος της Τραπεζούντας που ζήτησε από τον Εσετούρκ να απομακρύνει το περίπτερο είπε: “Θα προστατεύατε έτσι το περίπτερο του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP); Αντιδράσαμε επίσης όταν το HDP έκανε πορεία και η αστυνομία δεν παρενέβη”.
Η ομάδα φώναζε εθνικιστικά συνθήματα, όπως για τον αστυνομικό Γκαφάρ Οκάν που δολοφονήθηκε από τη Χεζμπολάχ το 2001.
Η Χεζμπολάχ, η οποία σκότωσε πολλούς ανθρώπους στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στόχευσε κυρίως Κούρδους στη νοτιοανατολική περιοχή της Τουρκίας κατά τη διάρκεια των μαχών μεταξύ των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας και του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK). Μετά από μια σύγκρουση με την αστυνομία κατά τη διάρκεια μιας επιδρομής στην Κωνσταντινούπολη στις 17 Ιανουαρίου 2000, η Χεζμπολάχ υιοθέτησε ένα χαμηλών τόνων προφίλ και άλλαξε τακτική για να επιβιώσει από την καταστολή. Έχει αρχίσει να αναδιοργανώνεται αθόρυβα κάτω από μια σειρά από ιδρύματα, συλλόγους και άλλες οντότητες. Αρκετά μέλη της ομάδας ίδρυσαν το πολιτικό κόμμα HÜDA-PAR τον Δεκέμβριο του 2012 με την υποστήριξη της σημερινής κυβέρνησης, η οποία έδωσε πράσινο φως στην είσοδο του κόμματος στην πολιτική.
Στις 24 Μαρτίου, το HÜDA-PAR, αν και δεν είναι επίσημα μέλος της κυβερνώσας Λαϊκής Συμμαχίας, ανακοίνωσε ότι θα κατέβει στις γενικές εκλογές με τη λίστα των βουλευτών του AKP.
Δυσφορία από κυβερνητικούς για το HÜDA-PAR
Ο ηγέτης της Hüda-Par Ζεκέρια Γιαπιτζίογλου, ένα από τα τελευταία μέλη της Λαϊκής Συμμαχίας, περνά περισσότερο μέρος της προεκλογικής του εκστρατείας στην Περιφερειακή Κυβέρνηση του Ιρακινού Κουρδιστάν και όχι στην Τουρκία. Υπάρχει επίσης αντίδραση από το ΑΚΡ ενάντια στη στάση του, η οποία είναι ενάντια στην τουρκική σημαία, αλλά έρχονται εντολές από την κορυφή να τον κρατήσουν μέσα.
Πολλοί αναρωτιούνται, σκεπτόμενοι το παραπάνω, τι θα είχε συμβεί αν ένας πολιτικός από την αντιπολίτευση έλεγε ότι ο πρόεδρος θα μπορούσε να δώσει χάρη στον Οτσαλάν όπως έδωσε χάρη στον ηγέτη της Χεζμπολάχ που καταδικάστηκε για τον στραγγαλισμό τριών ανθρώπων μέχρι θανάτου, στις 2 Μαΐου επειδή “ήταν πολύ μεγάλος” σε ηλικία 71 ετών.
Οι Γκρίζοι Λύκοι και η ηρωίνη
Το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (ΜΗΡ) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί είναι γνωστό για τις δραστηριότητές του, οι οποίες συχνά πυκνά κινούνται εκτός του ιδιαιτέρως ελαστικού σε τέτοιες περιπτώσεις νομικού πλαισίου. Για ακόμα μία φορά, στέλεχος των Γκρίζων Λύκων πιάστηκε σε μία τέτοια δραστηριότητα. Το άξιο αναφορά όμως είναι ότι πρόκειται για υποψήφιο βουλευτή.
Ο Εγιούπ Ουστέ, ο περιφερειακός πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) στην επαρχία Χιζάν της ανατολικής επαρχίας Μπιτλίς, συνελήφθη με 1 κιλό ηρωίνης. Η αστυνομική επιχείρηση διεξήχθη στο ανατολικό Ντιγιάρμπακιρ, ανέφερε το διαδικτυακό ειδησεογραφικό πρακτορείο Tele1.com.tr στις 4 Μαΐου.
Μετά την επιχείρηση, τα κεντρικά γραφεία του MHP διέλυσαν τη διοίκηση της περιφέρειας του κόμματος Μπιτλίς. “Σύμφωνα με τη διακριτική ευχέρεια των κεντρικών γραφείων μας και των σχετικών άρθρων της κομματικής νομοθεσίας, το διοικητικό συμβούλιο της περιοχής έχει καταργηθεί”, ανέφερε μια δήλωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Επαρχιακή Οργάνωση του κόμματος. Ο πρόεδρος της επαρχίας για του MHP, Τεκίν Ουτσάκ, αρχικά αρνήθηκε την κατάσχεση ναρκωτικών, αλλά στη συνέχεια το επιβεβαίωσε. Είπε ότι το περιστατικό “δεν έχει καμία σχέση” με το MHP και πρόσθεσε: “Τέτοια περιστατικά δεν συμβαίνουν σε εμάς”. Σε ό,τι αφορά την κράτηση του Ουστέ, ο Ουτσάκ είπε, “Δεν ξέρω. Δεν έχουμε ενημερωθεί”.
Πέτρος Κράνιας