Οι ομιλητές της αντιπολίτευσης, στη μεγαλειώδη συγκέντρωση που πραγματοποίησαν στη Σμύρνη, επέκριναν τον Ερντογάν ότι δεν κατάφερε να φέρει ευημερία, δικαιοσύνη και δημοκρατία. Επίσης, στόχευσαν τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, ο οποίος ισχυρίστηκε την περασμένη εβδομάδα ότι οι εκλογές της 14ης Μαΐου είναι ένα “πολιτικό πραξικόπημα” υπό την ηγεσία των Δυτικών.
“Η 15η Ιουλίου ήταν η de facto απόπειρα πραξικοπήματος τους. Η 14η Μαΐου είναι η απόπειρα πολιτικού πραξικοπήματος τους. Είναι τόσο ξεκάθαρο. Η 14η Μαΐου 2023 είναι η απόπειρα πολιτικού πραξικοπήματος της Δύσης. Είναι μια απόπειρα πραξικοπήματος που μπορεί να σχηματιστεί συγκεντρώνοντας όλες τις προετοιμασίες για την κατεδάφιση της Τουρκίας στις 14 Μαΐου”, δήλωσε ο Σοϊλού στις 29 Απριλίου, υπουργός που είναι υπεύθυνος για τη δημόσια ασφάλεια της χώρας.
Είχε προηγουμένως αναφέρει την αντιπολίτευση σε μια φράση όπου μιλούσε για “θάψιμο της αντιπολίτευσης στο Τζουντί και στο Γκαμπάρ”, όπου βρίσκονται οι ομάδες του ΡΚΚ επί του παρόντος.
Το να χαρακτηρίσουμε όμως τις εκλογές, που είναι η επιτομή της δημοκρατίας, μια συνωμοσία πραξικοπήματος είναι ακόμα ένα επίπεδο αλλαγής του πλαισίου.
Λόγω αυτής της άκρως αντιδημοκρατικής άποψης, είναι επίσης δυνατό να θεωρηθεί πραξικοπηματίας όποιος δεν εργάζεται για τον Τούρκο πρόεδρο, δηλαδή τουλάχιστον το μισό του πληθυσμού. Ή μήπως αυτό το πρωτοφανές ξέσπασμα στην πολιτική ιστορία οφείλεται στον φόβο για ήττα στις εκλογές και σε μια προσπάθεια ευλογίας της σαρωτικής εξουσίας;
Ή μήπως αυτό το ξέσπασμα του υπουργού Εσωτερικών μόλις μια εβδομάδα πριν τις εκλογές είναι ένα μήνυμα προς τους ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης: “Δεν θα παραδώσουμε την εξουσία ακόμα κι αν τη χάσουμε με τις ψήφους σας;”
Μήπως ο υπουργός Εσωτερικών, που ελέγχει τις δυνάμεις της αστυνομίας και της χωροφυλακής που είναι επιφορτισμένες με την προστασία των καλπών, απειλεί τους ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης, υπονοώντας ότι αν θέλουν να επιβιώσουν στις 14 Μαΐου, να μείνουν στο σπίτι και να μην επιχειρήσουν να ψηφίσουν;
Αλλά όπως λέει η παροιμία, το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει.
Μόλις λίγες μέρες προτού ο Σοϊλού να κάνει αυτά τα σχόλια, δεν ήταν ο Ερντογάν αυτός που, για πρώτη φορά στην τουρκική ιστορία, έστησε εκλογικό βήμα στην αυλή ενός τζαμιού; Δεν ήταν ο Ερντογάν που, στην προεκλογική του ομιλία στο Τζαμί Σουλταναχμέτ, υποστήριξε ότι το CHP θα καταργούσε το Υπουργείο Θρησκευμάτων αν ερχόταν στην εξουσία, έκανε το πλήθος να γιουχάρει τον πολιτικό του αντίπαλο και είπε: “το μπου δεν αρκεί. Θα τον κάνουμε πολιτικό πτώμα”;
Όταν όμως ο Ερντογάν, ο οποίος είχε τοποθετηθεί στη θέση του ιμάμη της χώρας, το έκανε αυτό (έμμεση κατάργηση του υπουργείου Θρησκευμάτων και αντικατάστασή του από το Diyanet), όλα έγιναν δωρεάν για το εκκλησίασμά του.
Ο Σοϊλού δεν ήταν ο μόνος. O αντιπρόεδρος του AKP Μπιναλί Γιλντιρίμ, του οποίου τα μέλη της οικογένειας είχαν πολλά να χάσουν αν αλλάξει η κυβέρνηση, είπε ότι εάν ο αρχηγός του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου κέρδιζε την προεδρία, θα κέρδιζαν εκείνοι που ήθελαν να εισβάλουν στην Τουρκία.
Ο Σοϊλού και ο Γιλντιρίμ δεν ήταν οι μόνοι, υπήρχαν και τα λόγια του υπουργού Δικαιοσύνης. Αφού ο Ερντογάν αποδοκίμασε τον πολιτικό του αντίπαλο σε ένα τζαμί για λόγια που δεν είπε, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ βρήκε το θάρρος· ίσως θα έπρεπε να πούμε θράσος.
Το βράδυ των εκλογών της 14ης Μαΐου, είπε ότι εάν ο Κιλιτσντάρογλου κέρδιζε, αυτοί που ψήφισαν την αντιπολίτευση θα ήταν αυτοί που θα γιόρταζαν με σαμπάνια και εάν κέρδιζε ο Ερντογάν, οι υποστηρικτές του θα γιόρταζαν προσευχόμενοι.
Σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης (με γκιουλενιστικό παρελθόν, ίσως και παρόν) Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος ίδρυσε το Κόμμα του Μέλλοντος και εντάχθηκε στο μπλοκ της αντιπολίτευσης αφότου διαχωρίστηκε από τον Ερντογάν και το ΑΚΡ, στο οποίο διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών και Πρωθυπουργός, είπε ότι τα σχόλια του Μποζντάγ αποτελούν προσβολή βάσει του άρθρου 218 του Ποινικού Κώδικα, που έχει ως στόχο να υποκινήσει ένα τμήμα του κοινού εναντίον ενός άλλου.
Στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο Νταβούτογλου ανέφερε επίσης ότι ο πρόεδρος του DSP Οντέρ Ακσακάλ, μέλος της Λαϊκής Συμμαχίας του AKP μαζί με το Hüda-Par (το κόμμα με τους δεσμούς με τη Χεζμπλάχ), αποκάλεσαν την αντιπολίτευση “kufar” (άπιστη) και αυτό είναι επίσης διάκριση, υποστηρίζοντας ότι οι κάλπες δεν μπορεί να ανατεθούν σε αυτόν τον υπουργό Δικαιοσύνης και κάλεσε όλο τον κόσμο να προστατεύσει τις κάλπες, όπως προσπάθησαν να κάνουν στις τοπικές εκλογές που έδωσαν τη νίκη σε Ιμάμογλου και Γιαβάς στις Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα.
Εν τω μεταξύ, ο Μποζντάγ έριξε άλλη μια βόμβα: ρώτησε τους ψηφοφόρους αν θα εμπιστευόταν τα παιδιά τους σε κάποιον από την κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση. Ο υπουργός που έθεσε αυτή την ερώτηση προκάλεσε συζητήσεις που έφεραν ξανά στο προσκήνιο τη “συναίνεση ανηλίκου” το 2016, όταν ήταν υπουργός Δικαιοσύνης. Τότε μια δικαστική ρύθμιση θα άνοιγε τον δρόμο για απονομή χάρης σε βιαστές παιδιών και είχε προκαλέσει κατακραυγή.
Ο Ερντογάν κέρδισε τις εκλογές που κέρδισε μέχρι στιγμής, χρησιμοποιώντας κατάλληλα μια ρητορική που εξισορροπούσε την ελπίδα και τον φόβο. Σε αυτές τις εκλογές, παρά τη διοικητική ανεπάρκεια και τις ατασθαλίες που αποκαλύφθηκαν περαιτέρω από την οικονομική κρίση και την καταστροφή από τους δίδυμους σεισμούς, προσπάθησε να κερδίσει τις εκλογές αναπτερώνοντας την ελπίδα με το σύνθημα “Θα το ξανακάνουμε”.
Η ρητορική του φόβου, που συνήθως ξεκινούσε με προτάσεις “αν πάμε”, δεν ήταν τόσο επιτυχημένη όσο θα ήθελε το επιτελείο του. Για παράδειγμα, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει το “αν πάμε, η απαγόρευση της μαντίλας θα αναβιώσει”. Η ρητορική απορρίφθηκε όταν ο Κιλιτσντάρογλου έκανε μία θεμελιώδη στροφή στην πολιτική του κεμαλικού κόμματος, θέλοντας να αποδείξει ότι προσπαθεί να αγκαλιάσει όλο τον πληθυσμό χωρίς διακρίσεις. Πρότεινε μια συνταγματική τροποποίηση για να εγγυηθεί τη χρήση της μαντίλας. Και πάλι, αυτή η πόρτα της κατάχρησης των φόβων των ανθρώπων έκλεισε – σε μεγάλο βαθμό – όταν ο “κύριος Κεμάλ” δήλωσε ανοιχτά ότι ήταν Αλεβίτης. Αυτό που απέμεινε ήταν οι φήμες ότι το Diyanet θα κλείσει, οι φαντασιώσεις διχοτόμησης αυτών που προσεύχονται με αυτούς που πίνουν σαμπάνια και οι ανοιχτές απειλές του Σοϊλού.
Έχοντας χάσει την ευκαιρία να λάβει την υποστήριξη του HDP με τις συμμαχίες με τα MHP και Hüda-Par, ο Ερντογάν κατηγορεί τώρα το CHP, το Καλό Κόμμα κ.τ.λ. ότι συνεργάζονται με το PKK και τις ΗΠΑ επειδή η Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας αποφάσισε να στηρίξει τον Κιλιτσντάρογλου και βασίζει τον εκλογικό του λόγο στον εκφοβισμό των ψηφοφόρων με τη δυσφήμιση του αντιπάλου.
Ενώ ο Ερντογάν και η Λαϊκή Συμμαχία προσπαθούν να κερδίσουν τις εκλογές προκαλώντας φόβο στις καρδιές, ο Κιλιτσντάρογλου και η Λαϊκή Συμμαχία προσπαθούν να κερδίσουν τις εκλογές με την υπόσχεση για καλές ημέρες κατά τη διακυβέρνησή τους.
Πέτρος Κράνιας