Φραγμό στα κοινωνικά επιδόματα και βοηθήματα που εισπράττουν πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι θέτει το νέο σύστημα φορολόγησης που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2024 και θα αφορά τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν φέτος. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί από τους σημερινούς δικαιούχους είτε θα κοπούν είτε το ύψος του επιδόματος που θα λαμβάνουν θα είναι χαμηλότερο.
Το γεγονός ότι το 70% των επαγγελματιών δηλώνει εισοδήματα μικρότερα από 10.000 ευρώ ανοίγει το δρόμο για την είσπραξη διαφόρων επιδομάτων και ενισχύσεων, την ώρα που πολλοί μισθωτοί τίθενται εκτός καθώς δεν μπορούν να κρύψουν ούτε ένα ευρώ.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου, με την εφαρμογή του νέου συστήματος φορολόγησης αναμένεται μείωση των επιδομάτων των ελεύθερων επαγγελματιών κατά 100 εκατ. ευρώ. Το όφελος για τον προϋπολογισμό θα διατεθεί για την αύξηση επιδομάτων όπως είναι το επίδομα στέγασης, το επίδομα τέκνων, το επίδομα θέρμανσης αλλά και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Με το ισχύον καθεστώς δεκάδες είναι τα επιδόματα και ενισχύσεις που χορηγούνται με κριτήριο το ύψος του εισοδήματος, όπως το επίδομα στέγασης, το φοιτητικό επίδομα. Είναι χαρακτηριστικό ότι:
Επίδομα στέγασης: Με βάση τα κριτήρια που έχουν τεθεί, το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Το μέγιστο ύψος του ετήσιου συνολικού εισοδήματος ανέρχεται σε 21.000 ευρώ, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Το ποσό του επιδόματος στέγασης ορίζεται για τον δικαιούχο στα 70 ευρώ το μήνα το οποίο προσαυξάνεται κατά 35 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού.
Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα: Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, από την 1η Δεκεμβρίου το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα αυξάνεται κατά 8% ενώ διευρύνονται και τα εισοδηματικά κριτήρια. Με τα σημερινά δεδομένα, το επίδομα ξεκινά από τα 200 ευρώ και φτάνει ακόμα και τα 400 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού. Μετά την αύξηση 8%, το ύψος του επιδόματος θα κυμαίνεται από 216 έως 432 ευρώ.
Επίδομα τέκνων: Για την καταβολή του ενιαίου επιδόματος στήριξης τέκνων λαμβάνονται υπόψη ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων, η κλίμακα ισοδυναμίας, το ισοδύναμο εισόδημα και η εισοδηματική κατηγορία. Ως κλίμακα ισοδυναμίας ορίζεται το σταθμισμένο άθροισμα των μελών της οικογένειας. Ως ισοδύναμο εισόδημα ορίζεται το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα διαιρεμένο με την κλίμακα ισοδυναμίας. Οι οικογένειες που δικαιούνται το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων διαιρούνται αναλόγως του ισοδύναμου εισοδήματος σε τρεις εισοδηματικές κατηγορίες, ως εξής:
- έως 6.000 ευρώ που λαμβάνουν το πλήρες επίδομα,
- από 6.001 ευρώ έως 12.000 ευρώ που λαμβάνουν τα 2/3 του επιδόματος και
- από 12.001 ευρώ έως 18.000 ευρώ που λαμβάνουν το 1/3 του επιδόματος.
Για τον προσδιορισμό της κατηγορίας οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό του τρέχοντος οικονομικού έτους. Το ύψος του ανέρχεται μηνιαίως: α) για την πρώτη κατηγορία οικογενειακού εισοδήματος σε 70€ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 70€ για το δεύτερο και 140€ για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου, β) για την δεύτερη κατηγορία σε 42€ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 42€ για το δεύτερο και 84€ για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου και γ) για την τρίτη κατηγορία σε 28€ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 28€ για το δεύτερο και 56€ για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα εισοδηματικά κριτήρια αποτελούν κλειδί για την εγγραφή στους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, την υπαγωγή στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο ρεύματος όπως επίσης και για τη παροχή έκτακτων επιδομάτων όπως το Market Pass.