Ελλάδα και Τουρκία έχουν αλλάξει σελίδα. Τουλάχιστον όσον αφορά την πολιτική ατμόσφαιρα. Το ζητούμενο πλέον είναι ο διάλογος και όχι η ένταση. Και αυτό επιχειρείται να αποτυπωθεί και σε εικόνες.
Πλέον οι υπουργοί δεν αποφεύγουν ο ένας τον άλλον, αντίθετα αναζητούν την ευκαιρία για ένα κοινό πλάνο, μία φωτογραφία, αλλά και μία συζήτηση, έστω και στο «πόδι».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η φωτογραφία της Τρίτης από τη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ, με Γεραπετρίτη και Φιντάν να στήνουν πηγαδάκι πριν την έναρξη του συμβουλίου, με τον ΥΠΕΞ της Σουηδίας, Τομπίας Μπίλστρομ, αλλά και το γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ το θέμα ήταν σαφώς η ένταξη της Σουηδίας, ενώ αναφορά έγινε και στο αναμενόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου.
Πριν την έναρξη της Συνόδου των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης με ΓΓ ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg, ΥΠΕΞ Σουηδίας Tobias Billström & ΥΠΕΞ Τουρκίας Hakan Fidan https://t.co/p6fWylutai
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) November 28, 2023
Τίποτα δεν θυμίζει το 2022
Μία εικόνα πολύ μακριά από όσα ίσχυαν το 2022, όταν μία χειραψία ανάμεσα σε έναν τούρκο και έναν έλληνα υπουργό αποτελούσε είδηση.
Μετά τις εκλογές σε Ελλάδα και Τουρκία, το καλό κλίμα, που δημιούργησε η αλληλεγγύη των σεισμών, μετά το χτύπημα του Εγκέλαδου στην γείτονα και ανταποδόθηκε με την τουρκική βοήθεια την περίοδο των πυρκαγιών.
Με τις δύο πλευρές να προχωρούν και σε μία σημαντική συνεργασία στο μεταναστευτικό, που μείωσε δραστικά τις ροές. Ένα ζήτημα που αποτελούσε αγκάθι στις σχέσεις και σημείο τριβής.
Minister of Foreign Affairs @HakanFidan is attending the Meeting of #NATO Ministers of Foreign Affairs in #Brussels.
In the meeting that is taking place since 15:45 local time in Türkiye, current issues regarding the alliance including the security situation in the Euro-Atlantic… pic.twitter.com/QmS9HeNr41
— Turkish MFA (@MFATurkiye) November 28, 2023
Το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας
Η επανάληψη του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, στις 7 Δεκεμβρίου δεν αναμένεται να φέρει επανάσταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ή να εξαφανίσει τα ζητήματα που προκαλούν ένταση μεταξύ των δύο πλευρών.
Είναι ωστόσο μία συνάντηση που θα δώσει την ευκαιρία για διευρυμένες συναντήσεις και διάλογο μεταξύ πολλών υπουργείων και για συνέργειες που στόχο έχουν να φέρουν τους λαούς των δύο χωρών πιο κοντά, στο πλαίσιο της οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Οι συμφωνίες και τα μνημόνια κατανόησης που θα υπογραφούν συνδέονται με την υλοποίηση της «θετικής ατζέντας», σε μία προσπάθεια οι δύο πλευρές να χτίσουν στο κλίμα ηρεμίας που επικρατεί.
Στόχος όπως έχουν επισημάνει επανειλημμένα κυβερνητικές πηγές του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, «είναι να εδραιωθεί η ηρεμία και η βελτίωση των διμερών σχέσεων να επισφραγιστεί με συμφωνίες που είναι προς όφελος των δύο χωρών. Οι διαφωνίες παραμένουν, ωστόσο η επιδίωξη είναι οι διαφωνίες να μην παράγουν διμερείς κρίσεις».
Την ίδια στάση κρατούν και οι τούρκοι αξιωματούχοι, οι οποίοι σημειώνουν ότι τα ελληνοτουρκικά ζητήματα απαιτούν υπομονή και συνέχεια στο διάλογο.
Ένας διάλογος που πρέπει να συνεχιστεί έστω και αν οι πάγιες θέσεις των δύο πλευρών δεν έχουν μεταβληθεί, ούτε η Τουρκία έχει μεταβάλλει τις διεκδικήσεις της. Ενδεικτικό ότι συνεχίζει να απαντά στις ελληνικές navtex που θεωρεί ότι θίγουν τις διεκδικήσεις της.
Στα ζητήματα που η Τουρκία δεν εγκαταλείπει είναι και η απαίτηση για αποστρατικοποίηση των νησιών. Σε αυτό το πλαίσιο απάντησε με antinavtex σε ελληνική navtex που αφορά άσκηση στην περιοχή της Ικαρίας, σημειώνοντας ότι αυτή παραβιάζει το «αποστρατικοποιημένο καθεστώς» του νησιού, «σύμφωνα με τη συνθήκη της Λωζάννης».
Με τους τόνους πάντως να παραμένουν χαμηλά. Και το ημερολόγιο των υπερπτήσεων και παραβιάσεων στο Αιγαίο να συνεχίζει να γράφει μηδέν.