Σοκ και δέος προκαλούν οι νέες ανατιμήσεις στα παρθένα και εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα, που έχουν αρχίσει να «σκάνε μύτη» στα ράφια των ελληνικών αλυσίδων σούπερ-μάρκετ τα τελευταία 24ωρα και ξεπερνούν ακόμη και το 40%. Σύμφωνα με στελέχη του λιανεμπορίου, μάλιστα, επίκεινται ανατιμήσεις – σαφώς μικρότερες σε σύγκριση με τα ελαιόλαδα, αλλά αισθητές – και σε άλλα τρόφιμα και είδη καθημερινής χρήσης και ανάγκης, όπως τα τυροκομικά-γαλακτοκομικά προϊόντα κυρίως από κατσικίσιο γάλα. Την ίδια ώρα πληροφορίες από τον κλάδο των αρτοποιών προμηνύουν νέες ανατιμήσεις από πλευράς των αλευροβιομηχανιών.
Οι παραπάνω εξελίξεις συνθέτουν ένα έντονα ανησυχητικό σκηνικό για «τσουνάμι» αλυσιδωτών ανατιμήσεων σε όλη τη διατροφική αλυσίδα και έρχονται βέβαια να επιδεινώσουν τις ήδη έντονες πιέσεις που υφίστανται οι μικρές και μεσαίες «τσέπες» των πολιτών και τα νοικοκυριά, όπως επίσης βέβαια και ο κλάδος της εστίασης.
Επιβεβαιώνοντας τις σχετικές φήμες-πληροφορίες του τελευταίου διαστήματος περί επικείμενων μεγάλων ανατιμήσεων στα παρθένα και εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα από 15% μέχρι και 45%, μια δημοσιογραφική αυτοψία χθες σε γνωστή αλυσίδα σούπερ-μάρκετ πανελλαδικής εμβέλειας κατέδειξε ότι οι εν λόγω ανατιμήσεις έχουν ήδη αρχίσει να πραγματοποιούνται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί γνωστό επώνυμο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ από την Καλαμάτα που πωλείται πλέον στο ράφι και στο e-shop της εν λόγω αλυσίδας προς 14,01 ευρώ το μονόλιτρο και προς 14,33 ευρώ σε άλλη επιχείρηση (σ.σ. οι νέες παραλαβές), την ίδια ώρα που σε άλλες αλυσίδες – τουλάχιστον μέχρι χθες το μεσημέρι – διατίθετο στην προηγούμενη τιμή του, που ήταν της τάξης των 10 ευρώ (λ.χ. 9,98 σε άλλη πανελλαδική αλυσίδα Σ/Μ).
Σύμφωνα με πληροφορίες της “Ν” από υψηλόβαθμα στελέχη του λιανεμπορίου, ανατιμήσεις έχουν ήδη στα σκαριά τέσσερις μεγάλες εταιρείες παραγωγής-τυποποίησης ελαιολάδων (σ.σ. συμπεριλαμβανομένης της προαναφερόμενης) για τα παρθένα και τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα. Οι ίδιοι εκτιμούν, επίσης, ότι θα ακολουθήσουν ανατιμήσεις και στα ελαιόλαδα των χαμηλότερων κατηγοριών, οι οποίες ωστόσο θα είναι μικρότερες.
Παράλληλα διαπιστώνουν ότι γενικότερα οι βιομηχανίες τροφίμων φαίνεται ότι προτιμούν τις προσφορές από τις μειώσεις τιμών.
Όσον αφορά στα παρθένα και εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα οι ανατιμήσεις αποδίδονται στο μεγάλο πλήγμα που έχει επιφέρει η κλιματική αλλαγή και η έντονη ξηρασία στην παραγωγή της Ισπανίας ήδη από πέρυσι, το οποίο αναμένεται να επιδεινωθεί στη φετινή συγκομιδή λόγω των έντονων και πρόωρων καυσώνων που χτύπησαν την ιβηρική χερσόνησο από τον Απρίλιο και «έκαψαν» την ανθοφορία. Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, επίσης, μεγάλη μείωση παραγωγής καταγράφει και η γειτονική μας Ιταλία – επίσης λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα και με την ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία) σε διάστημα ενός έτους έχουν αυξηθεί κατά 14,2% οι τιμές των «Ελαίων και Λιπών», όπως και ότι ακριβώς λόγω του νόμου προσφοράς-ζήτησης οι φετινές τιμές στους παραγωγούς (αγρότες) είναι πολύ υψηλότερες από πέρυσι, όπερ προμηνύει άνοδο τιμών σε όλη την αλυσίδα μέχρι το ράφι της λιανικής.
Άλευρα
Ανησυχητικά είναι τα μηνύματα, στο μεταξύ, και από το «μέτωπο» των αλεύρων, που επίσης επηρεάζουν μια μεγάλη γκάμα ειδών καθημερινής και βασικής διατροφής.
Και αυτό διότι όπως τόνισε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις της η πρόεδρος του Σωματείου Αρτοποιών της Θεσσαλονίκης, Έλσα Κουκουμέρια, μπορεί οι αυξήσεις τιμών που καταγράφονται διεθνώς στα σιτηρά μετά την ακύρωση από τη Ρωσία της συμφωνίας ελεύθερης διακίνησης των ουκρανικών σιτηρών να είναι μέχρις στιγμής χρηματιστηριακές και να μην αποτυπώνονται στην αγορά, αλλά οι αρτοποιοί «έχουμε μηνύματα από αλευροβιομηχανίες ότι θα ανέβουν οι τιμές».
Η πρόεδρος των αρτοποιών της Θεσσαλονίκης επισήμανε επίσης ότι «τον Φεβρουάριο του 2022 οι τιμές των αλεύρων διπλασιάστηκαν. Τότε, εμείς, τον Μάρτιο του ’22 είχαμε κάνει μία αύξηση από τη στιγμή που διπλασιάστηκε το αλεύρι, σιγά σιγά από εκεί και μέχρι πρόσφατα, πριν ακυρωθεί η συμφωνία της Ρωσίας για τη μεταφορά των σιτηρών, αποκλιμακώθηκε αυτή η αύξηση, η οποία όμως δεν αποτυπώθηκε στα τιμολόγια των αλεύρων. Είχε φτάσει ο τόνος στα 600 ευρώ, πρόσφατα βλέπουμε ότι έφτασε στα σιτηρά στα 250 πριν την ακύρωση της συμφωνίας, σε εμάς όμως αυτό που ήρθε ως τιμή ήταν ένα μείον 10%. Το υπόλοιπο 90% δεν ήρθε ποτέ». Οι αρτοποιοί της Θεσσαλονίκης τονίζουν ότι πρέπει να γίνει καταγραφή των σιτηρών που έχουν όλοι οι αλευρόμυλοι στη χώρα μας και ότι εάν υπάρχουν αποθέματα δεν πρέπει να αλλάξουν οι τιμές.
Στο ίδιο ακριβώς μήκος κύματος η Συντεχνία Αρτοποιών της Λάρισας κρούει κώδωνα κινδύνου για νέα λουκέτα στον κλάδο λόγω ανατιμήσεων μετά την ακύρωση της συμφωνίας από τη Ρωσία για τη διακίνηση των ουκρανικών σιτηρών. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της Συντεχνίας, Αλέξανδρος Γκούλιος, γνωστοποίησε σε δηλώσεις του ότι ήδη οι επαγγελματίες του κλάδου έχουν ενημερωθεί για ανατιμήσεις στα σιτηρά και κατ’ επέκταση στα άλευρα-κατά βάση στα σκληρά. Οι αρτοποιοί διαμαρτύρονται τονίζοντας ότι «εν μέσω θέρους και αλωνίσματος αυτή η αύξηση δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Είναι ένα τεχνικό ζήτημα που πρέπει να το κοιτάξει η Κυβέρνηση καταρχάς, διότι η αύξηση αυτή θα φτάσει πάλι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουμε, γύρω στα τέσσερα με πέντε ευρώ το τσουβάλι επάνω, δηλαδή εκεί που λέγαμε «Δόξα το Θεό» τώρα λέμε πάλι «Βόηθα Παναγιά μου». Τώρα βλέπω να κλείνουν για το καλοκαίρι και να μην ξανανοίγουν και αν κοπεί και η ρήτρα αναπροσαρμογής στην ενέργεια και ακολουθήσει ντόμινο εξελίξεων καταλαβαίνετε τι έχει να γίνει στην αγορά από τον Σεπτέμβριο και μετά».
Στο πλαίσιο αυτό οι αρτοποιοί και προκειμένου να μην αυξηθεί η τιμή του ψωμιού καλούν την Κυβέρνηση να ικανοποιήσει το αίτημα του κλάδου να μηδενιστεί ή να μεταφερθεί στο χαμηλότερο ποσοστό ο ΦΠΑ στο ψωμί και σε όλα τα βασικά είδη διατροφής.