Αναλυτικές οδηγίες για τον τρόπο αμοιβής των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, σε περίπτωση απασχόλησής του κατά τις αργίες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς δίνουν η ΓΣΕΕ και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων & Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕ.Π.Ε.Α./ΓΣΕΕ).
Ποιες είναι οι υποχρεωτικές αργίες
Οι εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, οι οποίες προβλέπονται ως ημέρες υποχρεωτικής αργίας από τον νόμο είναι οι εξής: η Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2023 (Χριστούγεννα), η Δευτέρα 26 Δεκεμβρίου 2023 (δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων), η Δευτέρα 1 Ιανουαρίου 2024 (Πρωτοχρονιά) και το Σάββατο 6 Ιανουαρίου 2024 (Θεοφάνια).
Σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις γιορτές.
Επιπλέον:
- Δεν είναι νόμιμος ο συμψηφισμός ημέρας οφειλόμενης ανάπαυσης (ρεπό), με την ημέρα υποχρεωτικής αργίας.
- Δεν περιλαμβάνονται στην ετήσια άδεια με αποδοχές οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας.
Η αμοιβή στις υποχρεωτικές αργίες
■ Για τις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν.
Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, καταβάλλεται χωρίς κάποια προσαύξηση το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους-ες αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους-ες αμείβονται με μισθό, δεν οφείλεται πρόσθετη αμοιβή, πέραν του μηνιαίου μισθού τους.
Κατ’εξαίρεση, εάν παρασχεθεί εργασία σε επιχειρήσεις, που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και για έκτακτο λόγο λειτουργήσουν, με τις νόμιμες διατυπώσεις, τότε για πλήρη απασχόλησή τους οι εργαζόμενοι που αμείβονται με μισθό δικαιούνται προσαύξηση κατά 1/25 και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο ένα ακόμα ημερομίσθιό τους, επί του ωρομισθίου των οποίων θα υπολογισθεί και η προσαύξηση κατά 75% για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας.
■ Για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα.
Στις επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, οι εργαζόμενοι-ες που θα απασχοληθούν δικαιούνται:
1) αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν
2) στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι-ες αμείβονται με μηνιαίο μισθό οφείλεται προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται επί του νομίμου ωρομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.
■ Για το Σάββατο 6 Ιανουαρίου 2024 (Θεοφάνια), ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για την αμοιβή των εργαζομένων ανάλογα με το εάν η επιχείρηση που εργάζονται δεν λειτουργεί ή λειτουργεί νόμιμα τις Κυριακές και τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας. Επισημαίνονται επιπλέον τα εξής:
- στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν, οι εργαζόμενοι-ες, που εργάζονται με πενθήμερο σύστημα και αμείβονται με ημερομίσθιο, δεν απασχοληθούν το Σάββατο 6 Ιανουαρίου, αμείβονται με ημερομίσθιο θα λάβουν ένα ημερομίσθιο επιπλέον.
- στις επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν, οι εργαζόμενοι-ες που εργάζονται με πενθήμερο σύστημα και η εργασία τους που παρέχεται το Σάββατο 6 Ιανουαρίου 2024 αποτελεί την 6η ημέρα εργασίας της εβδομάδας, με την επιφύλαξη και των λοιπών ρυθμίσεων της νομοθεσίας, η διάρκειά της απασχόλησής τους δεν μπορεί να υπερβεί τις 8 (οκτώ) ώρες και το καταβαλλόμενο σύμφωνα με τις παραπάνω προσαυξήσεις ημερομίσθιο τους προσαυξάνεται περαιτέρω κατά 40%,
Πότε καταβάλλεται το Δώρο Χριστουγέννων – Τι ισχύει σε περίπτωση μη καταβολής
■ Η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει έως τις 21 Δεκεμβρίου 2023.
Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί έως και 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Επιθεωρητές Εργασίας έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα, για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Οι εργαζόμενοι-ες μπορούν να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες στην ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης 1555 ή στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.
Η ΓΣΕΕ ενημερώνει ότι το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ (ΚΕΠΕΑ-ΓΣΕΕ) www.kepea.gr είναι στη διάθεση των εργαζομένων για την υποβολή καταγγελιών ή την παρακολούθηση καταγγελιών στην Επιθεώρηση Εργασίας που αφορούν στη μη καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων. Οι εργαζόμενοι μπορούν να υποβάλουν το ερώτημα ή την καταγγελία τους εδώ: https://www.kepea.gr/contact.php?ask=8
Πώς να υπολογίσετε το Δώρο Χριστουγέννων
Οι εργαζόμενοι μπορούν επίσης να υπολογίσουν το Δώρο Χριστουγέννων με την online εφαρμογή του ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ:
https://www.kepea.gr/calc-doro-xristoygennon.php