Ο Pascal Liu, ανώτερος οικονομολόγος στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, υποστηρίζει ότι οι κλιματικές επιπτώσεις αποτελούν «τεράστια απειλή» για την προσφορά της μπανάνας, καθώς επιτείνει τις επιπτώσεις των ασθενειών, οι οποίες εξαπλώνονται όλο και γρηγορότερα.
Το Παγκόσμιο Φόρουμ Μπανάνας συνεδριάζει την προσεχή Τρίτη στη Ρώμη για να συζητήσει τις νεότερες προκλήσεις.
Η θρεπτική και νόστιμη μπανάνα είναι το πιο εξαγώγιμο φρούτο στον κόσμο. Μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο εισάγει περίπου 5 δισεκατομμύρια μπανάνες κάθε χρόνο, με το 90% περίπου να πωλείται μέσω των μεγάλων σούπερ μάρκετ.
Την περασμένη εβδομάδα παρατηρήθηκαν ελλείψεις σε μπανάνες σε πολλά βρετανικά σούπερ μάρκετ, οι οποίες, σύμφωνα με τους εμπόρους λιανικής πώλησης, οφείλονται σε καταιγίδες στη θάλασσα, που καθυστέρησαν τις προμήθειες.
Κι ενώ είναι κάτι σύνηθες να προκύπτουν βραχυπρόθεσμα προβλήματα λόγω της κακοκαιρίας, οι ειδικοί πλέον ανησυχούν για τις αυξανόμενες απειλές που εμφανίζονται από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κι από τις ασθένειες που εξαπλώνονται εξαιτίας των νέων δεδομένων.
«Νομίζω ότι η κλιματική αλλαγή είναι πραγματικά μια τεράστια απειλή για τον τομέα της μπανάνας», δήλωσε ο κ. Liu από το Παγκόσμιο Φόρουμ Μπανάνας, μια ομάδα-ομπρέλα του ΟΗΕ που συγκεντρώνει τους ενδιαφερόμενους φορείς του κλάδου, συμπεριλαμβανομένων των λιανοπωλητών, των χωρών παραγωγών, των εξαγωγέων και των ερευνητικών ιδρυμάτων.
Εκτός από τις κακές καιρικές συνθήκες που επηρεάζουν την παραγωγή, οι μπανάνες είναι ευαίσθητες στην άνοδο της θερμοκρασίας, η οποία θα μπορούσε να εξαλείψει τις καλλιέργειες σε ορισμένες περιοχές κι αυτό γιατί συμβάλλει στην εξάπλωση των ασθενειών.
Τη μεγαλύτερη ανησυχία την προκαλεί το Fusarium Wilt TR4, μια μυκητιασική μόλυνση, η οποία έχει μεταφερθεί από την Αυστραλία και την Ασία στην Αφρική και τώρα στη Νότια Αμερική.
Μόλις μολυνθεί μια φυτεία, σκοτώνει όλα τα δέντρα μπανάνας και οι ειδικοί λένε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαλλαγούν οι καλλιέργειες από την ασθένεια.
Ο μύκητας έχει επίσης μεταλλαχθεί και απειλεί την Cavendish, την αγαπημένη ποικιλία μπανάνας στον κόσμο.
«Γνωρίζουμε ότι τα σπόρια αυτού του Fusarium Wilt είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και μπορούν να εξαπλωθούν με πλημμύρες, όπως και με ισχυρούς ανέμους», δήλωσε ο κ. Liu.
«Αυτού του είδους τα φαινόμενα θα διαδώσουν την ασθένεια πολύ πιο γρήγορα από ό,τι αν είχαμε πιο φυσιολογικές καιρικές συνθήκες».
Οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν επίσης οικονομικές πιέσεις από την αύξηση του κόστους των λιπασμάτων, της ενέργειας και των μεταφορών, καθώς και προβλήματα στην εξεύρεση αρκετών εργατών.
Σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην προσφορά, οι τιμές στο Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού είναι πιθανό να αυξηθούν – και να παραμείνουν αυξημένες.
«Θα υπάρξουν πράγματι κάποιες αυξήσεις τιμών», δήλωσε ο κ. Liu. «Αν δεν υπάρξει σημαντική αύξηση της προσφοράς, προβλέπω ότι οι τιμές των μπανάνων θα παραμείνουν σχετικά υψηλές τα επόμενα χρόνια».
Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητήσει ο κλάδος της μπανάνας στη συνάντησή του στη Ρώμη είναι και το κρίσιμο ζήτημα της βιωσιμότητας.
Οι καταναλωτές αναζητούν όλο και περισσότερο να αγοράζουν μπανάνες και άλλα προϊόντα που παράγονται με βιώσιμο τρόπο.
Για τους παραγωγούς μπανάνας αυτό σημαίνει όχι μόνο ότι χρειάζεται να κάνουν τα μέσα παραγωγής τους πιο πράσινα, αλλά και να πληρώνουν ανεξάρτητους εξεταστές για να πιστοποιούν ότι τα φρούτα τους είναι βιώσιμα.
«Αυτοί οι κανονισμοί είναι κατά κάποιο τρόπο καλό πράγμα, επειδή βοηθούν τους παραγωγούς να αδράξουν την ευκαιρία να κάνουν τα συστήματα παραγωγής τους πιο βιώσιμα», δήλωσε ο κ. Liu.
«Αλλά φυσικά, συνεπάγονται και κόστος για τους παραγωγούς, επειδή απαιτούν περισσότερα συστήματα ελέγχου και παρακολούθησης από την πλευρά των παραγωγών και των εμπόρων. Και αυτό το κόστος πρέπει να διαχέεται στους τελικούς καταναλωτές».
*Με πληροφορίες από το BBC