«Ολα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά». Με τη φράση αυτή σχολίαζε την περασμένη εβδομάδα πηγή που έχει εικόνα των διεργασιών σε Μέγαρο Μαξίμου και Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας αποεπένδυσης του κράτους από την Εθνική Τράπεζα. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την πώληση της μισής συμμετοχής του Ταμείου στον συστημικό όμιλο, ήτοι του 20% του μετοχικού της κεφαλαίου, τον Νοέμβριο. Ωστόσο, η επιδείνωση του κλίματος στις διεθνείς αγορές και στο ελληνικό χρηματιστήριο τις τελευταίες εβδομάδες είναι πιθανό να ανατρέψει το σχετικό χρονοδιάγραμμα.
Σε λογικό τίμημα
Οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» πως υπό τις παρούσες συνθήκες ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορούν να διατυπωθούν. «Κυβέρνηση και ΤΧΣ θα διαγνώσουν το περιβάλλον προς τα τέλη Οκτωβρίου και εφόσον κρίνουν ότι η πώληση των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας μπορεί να γίνει με καλούς όρους, θα προχωρήσουν άμεσα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Σε διαφορετική περίπτωση, θα αναβάλουν τη ρευστοποίησή τους για τον ερχόμενο Ιανουάριο» σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Οπως λένε, η αποκρατικοποίηση θα πρέπει να γίνει σε λογικό τίμημα και μετά την πτώση του ΧΑ από τα υψηλά του καλοκαιριού οι προσδοκίες για τα έσοδα του Δημοσίου έχουν ψαλιδιστεί. Προσθέτουν πάντως πως η ταχεία αποχώρηση του κράτους από τους τέσσερις συστημικούς ομίλους αποτελεί κεντρική επιλογή του οικονομικού επιτελείου του Πρωθυπουργού. Κι αυτό διότι θα στείλει ένα ακόμη σήμα στις αγορές ότι η ελληνική οικονομία και το τραπεζικό της σύστημα άφησαν οριστικά πίσω την κρίση και έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα.
Πρόκειται για ένα αφήγημα που υποστηρίζεται από την πρόσφατη ανακατάληψη της επενδυτικής βαθμίδας από τον οίκο DBRS και τις αναμενόμενες ανάλογες αναβαθμίσεις από τους τρεις μεγάλους της βιομηχανίας των αξιολογήσεων (Moody’s, S&P, Fitch), που λαμβάνει υπόψη της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Για να μη διαταραχθεί λοιπόν το success story δεν αποκλείεται, πάντα ανάλογα με την πορεία των αγορών, αντί της μετάθεσης της συναλλαγής για την επόμενη χρονιά να επιλεγεί εν τέλει η πώληση ενός μικρότερου ποσοστού της Εθνικής Τράπεζας τον Νοέμβριο. Οποια κι αν είναι όμως η απόφαση για τον χρόνο εκτέλεσής της, ο CEO του ΤΧΣ Ηλίας Ξηρουχάκης, που βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με την κυβέρνηση, θεωρεί ότι προτεραιότητα θα πρέπει να έχουν οι υφιστάμενοι μέτοχοι.
Κατά τα άλλα, το μοντέλο που προκρίνεται προβλέπει την πώληση του μεγαλύτερου μέρους των προς διάθεση μετοχών σε θεσμικούς επενδυτές με τη διαδικασία του βιβλίου προσφορών και του υπόλοιπου μέσω χρηματιστηρίου σε ιδιώτες, σε αναλογία 75-25. Με τον τρόπο αυτόν θα ενισχυθεί το τίμημα ανά μετοχή, καθώς στη δεύτερη περίπτωση δεν θα ενέχει έκπτωση (discount) σε σχέση με το ταμπλό στο ΧΑ.
Οι επόμενοι στόχοι
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Δευτέρα ολοκληρώθηκε η πώληση του 1,4% των μετοχών της Eurobank, που κατέστη η πρώτη αμιγώς ιδιωτική συστημική τράπεζα, μετά την υπερδεκαετή κρίση στον κλάδο. Η πώληση έγινε μάλιστα με σημαντικό premium έναντι της μειωμένης χρηματιστηριακής τιμής της, μετά τον τελευταίο κύκλο διόρθωσης στην εγχώρια αγορά.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, επόμενος στόχος μετά την Εθνική αποτελεί για το ΤΧΣ η πώληση του 9% της Alpha Bank. Η διοίκηση της τελευταίας έχει διαγνώσει αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο πακέτο μετοχών, ωστόσο προς ώρας δεν έχει υποβληθεί κάποια επίσημη πρόταση στο Ταμείο.
Οι ίδιοι κύκλοι αναφέρουν πως οι τρέχουσες αποτιμήσεις στη χρηματιστηριακή αγορά ενδεχομένως να αποτελέσουν εμπόδιο για την πραγματοποίηση της συναλλαγής μέσα στο 2023. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμούν ότι οι συνθήκες θα είναι πιο ώριμες από το 2024. Την ερχόμενη χρονιά, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα προχωρήσει και η πώληση του 27% της Τράπεζας Πειραιώς.
Τα αποτελέσματα 9μήνου
Πλησιάζει ο χρόνος για τις ανακοινώσεις των αποτελεσμάτων γ’ τριμήνου των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με χρηματιστηριακά γραφεία, στο εννεάμηνο του 2023 όλοι οι συστημικοί όμιλοι θα εμφανίσουν σημαντική ενίσχυση σε ετήσια βάση της κερδοφορίας τους, ωθούμενη από τη μεγάλη άνοδο των καθαρών εσόδων από τόκους. Ωστόσο, τονίζουν ότι έχουν αρχίσει να διαφαίνονται σύννεφα στην πορεία περαιτέρω βελτίωσης των αποτελεσμάτων από το 2024.
Συγκεκριμένα, η άνοδος των ευρωπαϊκών επιτοκίων έφτασε ή φτάνει στο τέλος της. Ως εκ τούτου στενεύουν τα περιθώρια ανατιμολογήσεων στο υφιστάμενο απόθεμα δανείων. Στη στεγαστική πίστη δε έχει ήδη τεθεί πλαφόν στο ύψος των μηνιαίων δόσεων, το οποίο θα ισχύει έως και το καλοκαίρι του 2024. Παράλληλα, η ζήτηση για νέο δανεισμό λόγω της ανόδου των επιτοκίων και του κλίματος αβεβαιότητας στην οικονομία έχει περιοριστεί σημαντικά. Με δεδομένο λοιπόν ότι δεν αναμένεται περαιτέρω αύξηση των εσόδων από τις παλαιές χορηγήσεις, είναι απαραίτητη η αντιστροφή αυτής της τάσης για τη συνέχιση της ανοδικής πορείας των κερδών.