Στο Σότσι της Ρωσίας προσγειώθηκε το μεσημέρι της Δευτέρα το αεροσκάφος της Τουρκικής Δημοκρατίας. Το αεροπλάνο που μετέφερε τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και άλλους αξιωματούχους, απογειώθηκε στις 10:50 τοπική ώρα από το αεροδρόμιο Κωνσταντινούπολης και προσγειώθηκε στις 12:15 στο Σότσι.
Περίπου μία ώρα αργότερα ξεκίνησε η πολυαναμενόμενη συνάντηση μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Τούρκου ομολόγου του.
— Visegrád 24 (@visegrad24) September 4, 2023
Στις πρώτες του δηλώσεις on camera ο Ερντογάν δήλωσε ότι “η συνεργασία με τη Ρωσία στον τομέα φυσικού αερίου θα συνεχιστεί εξελισσόμενη”.
“Βρισκόμαστε σε μια πολύ διαφορετική περίοδο στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, είμαστε πολύ χαρούμενοι που ο όγκος του εξωτερικού εμπορίου μας μεταξύ των χωρών μας είναι αυτή τη στιγμή στα 62 δισεκατομμύρια δολάρια και βαδίζουμε προς τον στόχο μας των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Θα συζητήσουμε το θέμα των εμπορικών συναλλαγών με τη Ρωσία σε εθνικά νομίσματα.
Τα βήματα που θα κάνουμε στην αμυντική βιομηχανία είναι σημαντικά”, είπε ο Ερντογάν και προσέθεσε πως ελπίζει οι εργασίες για να δημιουργηθεί ο κόμβος φυσικού αερίου στην Τουρκία θα ολοκληρωθούν σύντομα.
Από την πλευρά του ο Πούτιν είπε: “Συναντιόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο για πρώτη φορά μετά τις εκλογές. Ο όγκος του εμπορίου μας μεταξύ των δύο χωρών αυξάνεται. Οι σχέσεις μας στον ενεργειακό τομέα προχωρούν έντονα. Θα μιλήσουμε για την κρίση στην Ουκρανία και τον διάδρομο των σιτηρών”. Προσέθεσε δε ότι η πρώτη μονάδα του πυρηνικού σταθμού στο Ακκουγιού θα ξεκινήσει τη λειτουργία της την επόμενη χρονιά.
Τον Ερντογάν υποδέχθηκαν στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Σότσι ο Αντικυβερνήτης της Περιφέρειας Κρασνοντάρ Αλεξάντρ Ρούπελ, ο δήμαρχος του Σότσι Αλεξέι Κοπιαγκορόντσκι, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Κρατικού Πρωτοκόλλου του Ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Ιγκόρ Μπογκντάσεφ, ο Πρέσβης της Δημοκρατίας της Τουρκίας στη Μόσχα Μεχμέτ Σαμσάρ.
Τη συνοδεία Ερντογάν απαρτίζουν η σύζυγός του Εμινέ Ερντογάν, ο Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, Υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, ο Υπουργός Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Μεχμέτ Φατίχ Κατσίρ, ο Υπουργός Γεωργίας και Δασοκομίας Ιμπραΐμ Γιουμακλί, ο Υπουργός Εμπορίου Ομέρ Μπολάτ, ο Επικεφαλής της MIT Ιμπραΐμ Καλίν, ο Επικεφαλής Αμυντικής Βιομηχανίας Χαλούκ Γκιοργκούν και ο Διευθυντής Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν.
Η ημερήσια διάταξη
Το πιο σημαντικό θέμα της ημερήσιας διάταξης της συνάντησης Ερντογάν-Πούτιν θα είναι η Συμφωνία για τον Διάδρομο Σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας, από την οποία η Ρωσία αποχώρησε στις 17 Ιουλίου. Κατά τη συνάντηση, όπου θα συζητηθούν και οι τελευταίες εξελίξεις στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, θα συζητηθούν οι σχέσεις των δύο χωρών, ιδίως η ενέργεια, το εμπόριο, η οικονομία και ο τουρισμός.
Η πρώτη συνάντηση του κ. Ερντογάν και του κ. Πούτιν από τον Οκτώβριο του 2022 θα γίνει την ώρα που ο ρωσικός στρατός προσπαθεί να περιορίσει την ουκρανική αντεπίθεση που, σύμφωνα με το Κίεβο, μοιάζει πλέον πολλά υποσχόμενη, έπειτα από τρεις μήνες εχθροπραξιών, στο νότιο μέτωπο.
Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους τρέφει ελπίδες ότι οι συνομιλίες για τις εξαγωγές των ουκρανικών σιτηρών θα γίνουν εφαλτήριο για την έναρξη ευρύτερων ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ του Κιέβου και της Μόσχας.
Ο κ. Ερντογάν συγκαταλέγεται στους ελάχιστους ηγέτες κρατών μελών του NATO που παραμένουν σε επαφή με τον κ. Πούτιν.
Η σχέση των δυο χωρών, στενή αλλά ενίοτε θυελλώδης, ενισχύθηκε, παρότι υπήρξαν τρικυμίες, αφότου η Ρωσία εξαπέλυσε αυτή που το Κρεμλίνο βάφτισε “ειδική στρατιωτική επιχείρηση” στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.
Η απόφαση του κ. Πούτιν να μειώσει και να αναβάλει τουρκικές πληρωμές για το ρωσικό αέριο συνέβαλε να αμβλυνθούν οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης που απειλούσε να στοιχίσει στον κ. Ερντογάν την εξουσία προτού εντέλει επανεκλεγεί στην τουρκική προεδρία τον Μάιο.
Από την πλευρά της, η Τουρκία αρνήθηκε να επιβάλλει όπως οι εταίροι της στη Δύση κυρώσεις στη Ρωσία κι έχει μετατραπεί σε προορισμό τεράστιας σημασίας για Ρώσους που θέλουν πρόσβαση σε διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες.
Ωστόσο ο κ. Ερντογάν έχει προκαλέσει έντονο εκνευρισμό στον ρώσο ομόλογό του προμηθεύοντας την Ουκρανία με όπλα και υποστηρίζοντας τη φιλοδοξία του Κιέβου να ενταχθεί στο NATO. Στο Κρεμλίνο επικράτησε οργή όταν έγινε ο επαναπατρισμός τον Ιούλιο μαζί με τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι διοικητών του τάγματος Αζόφ, κατά παραβίαση συμφωνίας της Μόσχας και του Κιέβου, που όριζε πως θα παρέμεναν στην Τουρκία ως το τέλος της ένοπλης σύρραξης.
Μολαταύτα η Ρωσία, όπως και η Ουκρανία, επιδιώκει την υποστήριξη του κ. Ερντογάν στη σύγκρουσή τους στη Μαύρη Θάλασσα, ιδίως όσον αφορά τις εξαγωγές.