Διέξοδο σε άλλο ενεργητικό ή και στο εξωτερικό φαίνεται να αναζητούν χιλιάδες καταθέτες, καθώς τα επιτόκια καταθέσεων στη χώρα μας παραμένουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, όπως αποδεικνύει και η συνεχιζόμενη άνοδος του spread επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων.
Ανοδικά κινήθηκε το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Συγκεκριμένα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,46%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των δανείων αυξήθηκε στο 6,39%. Έτσι, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 5,93 εκατοστιαίες μονάδες. Την ίδια στιγμή, σε ό,τι αφορά τις νέες καταθέσεις, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο αυξήθηκε στο 0,46%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των νέων δανείων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο, στο 6,17%. Σε αυτή την κατηγορία το περιθώριο επιτοκίου παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο, στις 5,71 εκατοστιαίες μονάδες.
Η χώρα μας αλλά και η Κύπρος και η Σλοβενία είναι από αυτές που υπολείπονται σημαντικά έναντι των λοιπών χωρών της Ε.Ε. σε ό,τι αφορά το ύψος των επιτοκίων καταθέσεων. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία του Οκτωβρίου για τη χώρα μας, όπως αυτά αποτυπώθηκαν από την ΤτΕ. Μείωση κατά 100 εκατ. ευρώ παρουσίασαν οι καταθέσεις από νοικοκυριά και επιχειρήσεις τον Οκτώβριο, έναντι αύξησης κατά 694 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής μειώθηκε στο 3,5% από 3,7% τον προηγούμενο μήνα.
Πιο αναλυτικά, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα μειώθηκαν κατά 2,1 δισ. ευρώ έναντι αύξησης 2,2 δισ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Το τοπίο στην Ευρώπη
Για καταθέσεις έως ένα έτος αξίζει να σημειωθεί πως η Ελλάδα δίνει επιτόκιο που κυμαίνεται κατά μέσο όρο στο 1,77% σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ και είναι η τρίτη χαμηλότερη απόδοση μετά από αυτήν της Κύπρου που κινείται στο 1,58% και της Σλοβενίας που κινείται στο 1,46%. Την ίδια στιγμή, η Φινλανδία δίδει 3,34%, η Γαλλία 3,78% και η Γερμανία 3,40%.
Την υψηλότερη απόδοση συναντά κάποιος στην Εσθονία, που ο μέσος όρος για καταθέσεις νοικοκυριών μέχρι ένα έτος ανέρχεται στο 4,04%, ενώ κάτω από το 3% κινείται η Ισπανία (2,45%) και η Πορτογαλία (2,95%). Κάτω από το 3% είναι και η Ολλανδία (2,99%), η Ιρλανδία 2,36%, ενώ η Ιταλία δίδει 3,75% απόδοση για καταθέσεις έως ένα έτος.
Νέα τάση
Με δεδομένο πως δεν υφίστανται capital controls και πως οι καταθέτες ελέγχονται πλέον για τις καταθέσεις τους, πολλοί εξ αυτών βλέπουν τη δυνατότητα να εμβάσουν τις καταθέσεις τους σε άλλες χώρες της Ε.Ε., προσδοκώντας υψηλότερες αποδόσεις και θεωρώντας πλέον τα χρήματά τους ασφαλή. Αρκετοί εκ των καταθετών προτιμούν και επιλέγουν να επενδύσουν τα χρήματά τους σε ομόλογα. Κύκλοι της τραπεζικής αγοράς σημειώνουν πως οι ελληνικές τράπεζες έχουν πολύ μεγάλα αποθέματα ρευστότητας, αλλά και πολύ ισχυρή κεφαλαιακή βάση ώστε να μη φοβούνται τη μείωση των καταθέσεων, σε αντίθεση με το τι συμβαίνει σε πολλές τράπεζες του ευρωπαϊκού Βορρά. Επομένως, θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να ενισχύσουν πολύ τα επιτόκια καταθέσεων, αν και κάποια στιγμή ο ανταγωνισμός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο θα αρχίσει να λειτουργεί.
Το τοπίο των νέων καταθέσεων και χορηγήσεων τον Οκτώβριο
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι δεν συνεχίστηκε τον Οκτώβριο η τάση που είχε καταγραφεί τον Σεπτέμβριο για μείωση των επιτοκίων στις νέες χορηγήσεις.
Αναλυτικά και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ τα επιτόκια διαμορφώθηκαν ως εξής: Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων αυξήθηκε κατά 3 μονάδες βάσης, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, και διαμορφώθηκε στο 0,46%. Ειδικότερα, το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων μίας ημέρας από νοικοκυριά παρέμεινε αμετάβλητο στο 0,03%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,18%. Το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 4 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 1,77%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 21 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 3,06%.
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 6,17%. Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 40 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 12,59%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 68 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,10%. Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο μειώθηκε κατά 11 μονάδες βάσης, τον Οκτώβριο του 2023, και διαμορφώθηκε στο 5,93%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) μειώθηκε κατά 13 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,97%.