Νέους κωδικούς αριθμούς θα περιλαμβάνουν τα έντυπα Ε3 και Ε1 των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Οι νέοι κωδικοί αποσκοπούν στον προσδιορισμό με βάση το νέο σύστημα αντικειμενικών κριτηρίων του ν. 5073/2023 των καθαρών εισοδημάτων 735.720 ατομικών επιχειρήσεων εμπορίας αγαθών, παροχής υπηρεσιών και ελευθέριων επαγγελμάτων.
Για τον λόγο αυτό, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος στην ΑΑΔΕ για την επεξεργασία των κωδικών και των «λεκτικών» τους που θα πρέπει να περιληφθούν στα νέα έντυπα των φορολογικών δηλώσεων, αλλά και για την προσαρμογή του αυτόματου ηλεκτρονικού συστήματος υπολογισμού της εκκαθάρισης του φόρου εισοδήματος των ατομικών επιχειρήσεων στις υπολογιστικές απαιτήσεις του νέου συστήματος. Ως εκ τούτου, θεωρείται πολύ πιθανό η έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων να μη γίνει στις αρχές Μαρτίου, όπως θα ήταν επιθυμητό από την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αλλά στα τέλη Μαρτίου ή ακόμη και στα μέσα Απριλίου του τρέχοντος έτους.
Στο έντυπο Ε3, στο οποίο συμπληρώνονται κάθε χρόνο τα αναλυτικά οικονομικά στοιχεία κάθε επιχείρησης προκειμένου να προσδιοριστεί το τελικό φορολογητέο εισόδημά της, αλλά και στο βασικό έντυπο Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης θα προστεθούν, για όσα φυσικά πρόσωπα ασκούν ατομικές επιχειρήσεις, νέοι κωδικοί, όπου θα απαιτείται να αναγραφούν πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία, ώστε:
Προσδιορισμός εισοδήματος
1) Να καταστεί δυνατός ο τεκμαρτός προσδιορισμός του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια του νέου συστήματος, δηλαδή με βάση:
- τις ετήσιες μικτές αποδοχές εργαζόμενου που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό ή, εάν στην επιχείρηση υπάρχει προσωπικό, με βάση τυχόν ποσό μικτών αποδοχών ανώτερο του μικτού ετήσιου κατώτατου μισθού, το οποίο σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι αυτό που καταβάλλεται στον πλέον υψηλόμισθο υπάλληλο,
- τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης,
- το συνολικό ετήσιο κόστος μισθοδοσίας των υπαλλήλων, εφόσον η επιχείρηση έχει προσωπικό,
- το ύψος του ετήσιου τζίρου που πραγματοποίησε η επιχείρηση κατά το κρινόμενο φορολογικό έτος.
Διαπίστωση απαλλαγής
2) Να διαπιστωθεί εάν ο φορολογούμενος με την ατομική επιχείρηση υπάγεται σε κάποια από τις κατηγορίες απαλλασσόμενων από το νέο σύστημα (είναι πολύτεκνος ή ανάπηρος 80% και άνω) ή εάν δικαιούται μείωση του ελάχιστου ετήσιου καθαρού εισοδήματος που θα προσδιοριστεί με το νέο σύστημα (λόγω του ότι έχει έδρα σε μικρό χωριό, έχει αναπηρία 67%-79% κ.λπ.).
Δυνατότητα αμφισβήτησης
3) Να δοθεί η δυνατότητα σε όποιον υπαγόμενο στο νέο σύστημα αυτοαπασχολούμενο επιθυμεί να αμφισβητήσει το ποσό του ελάχιστου ετήσιου καθαρού εισοδήματος που θα του προσδιορίσουν τα αντικειμενικά κριτήρια, είτε υποβάλλοντας στην αρμόδια ΔΟΥ στοιχεία που αποδεικνύουν ότι πρέπει να απαλλαγεί (λόγω φυλάκισης, νοσηλείας, στράτευσης, εγκυμοσύνης κ.λπ.) είτε ζητώντας να ελεγχθεί από την αρμόδια φορολογική αρχή για να επιβεβαιωθεί ότι το καθαρό φορολογητέο εισόδημά του είναι χαμηλότερο αυτού που θα του προσδιορίσουν τα αντικειμενικά κριτήρια.
Οι κανόνες του νέου συστήματος
Το νέο σύστημα αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης, το οποίο θα ισχύσει για το φορολογικό έτος 2023, βασίζεται στη λογική ότι το ελάχιστο ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα κάθε φυσικού προσώπου που ασκεί ατομικά, για 6 έτη, εμπορική επιχείρηση, επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από τις ετήσιες μικτές αποδοχές (συμπεριλαμβανομένων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών) ενός υπαλλήλου του ιδιωτικού τομέα που αμείβεται με τον κατώτατο μηνιαίο μισθό των 780 ευρώ. Δηλαδή το ελάχιστο αποδεκτό όριο ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος για κάθε αυτοαπασχολούμενο που έχει συμπληρώσει 6 έτη άσκησης του επαγγέλματός του δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 10.920 ευρώ. Από κει και πέρα:
- Για όσους ασκούν το επάγγελμα για λιγότερα από 4 έτη, είναι δηλαδή νέοι επιχειρηματίες ή επαγγελματίες, δεν θα ισχύει κα- νένα ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος, βάσει του νέου συστήματος. Με πιο απλά λόγια, στα 3 πρώτα έτη λειτουργίας κάθε επιχείρησης ή γραφείου το νέο σύστημα δεν θα εφαρμόζεται.
- Στο 4ο έτος λειτουργίας θα ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 67% σε σύγκριση με το ποσό των 10.920 ευρώ, δηλαδή 3.620 ευρώ.
- Στο 5ο έτος λειτουργίας θα ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 33% σε σύγκριση με το ποσό των 10.920 ευρώ, δηλαδή 7.280 ευρώ.
- Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 6 και μέχρι 9 έτη, το ελάχιστο ποσό ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος των 10.920 ευρώ θα υπολογίζεται προσαυξημένο κατά 10%, δηλαδή θα ανέρχεται σε 12.012 ευρώ.
- Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 9 και μέχρι 12 έτη, το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 20% και θα διαμορφώνεται στα 13.104 ευρώ.
- Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 12 έτη το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 30% και θα διαμορφώνεται στα 14.196 ευρώ.
Από κει και πέρα, σε περίπτωση που ο αυτοαπασχολούμενος έχει υπαλλήλους:
- Το εκάστοτε ισχύον ποσό ελάχιστου ετήσιου κέρδους θα συγκρίνεται με το ποσό του ανώτερου ετήσιου μισθού που καταβάλλεται στο προσωπικό. Το ποσό σύγκρισης δεν θα μπορεί να είναι υψηλότερο των 30.000 ευρώ.
- Το ελάχιστο ετήσιο κέρδος, όπως αυτό θα διαμορφώνεται με βάση τη σύγκριση της προηγούμενης παραγράφου, θα προσαυξάνεται περαιτέρω με 2 τρόπους, σωρευτικά:
-
- κατά το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού (στο οποίο περιλαμβάνονται μισθοί, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) της επιχείρησης, με ανώτατο όριο προσαύξησης τα 15.000 ευρώ,
- κατά το 5% της τυχόν επιπλέον διαφοράς του ετήσιου κύκλου εργασιών της επιχείρησης από τον μέσο όρο ετήσιου κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων που ασκούν την ίδια δραστηριότητα βάσει ΚΑΔ.